‌‌در این نوشتار ابتدا درباره لزوم تغییر نگاه به هنر سخن به میان می‌آید که از شکل صرفاً یک ابزار تجمل به‌صورت یکی از ضرورت‌های حیات اجتماعی امروز درآمده است. سپس با قرار دادن فقه هنر در ذیل فقه اجتماعی (نه فقه فردی)، موضوع و ملاکات این بخش از فقه را متفاوت از موضوع و ملاکات فقه تعبدی می‌داند، به‌گونه‌ای که چون بخش عمده فقه اجتماعی غیرتعبدی است، ملاکات احکام آن هم باید استخراج و بر اساس آن نظر دهی...

قرآن کریم در آیات متعددی به فلسفه آفرینش با تعبیر« بالحق» اشاره نموده است. مفسران دیدگاه های گوناگونی را در تبیین فلسفه آفرینش هستی در ذیل آیات دربردارنده این تعبیر بیان داشته اند که به طور کلی عبارت اند از ؛ 1-آفرینش صواب 2-آفرینش با کلام حق 3-آفرینش حکیمانه 4-آفرینش مبتنی بر عدل و انصاف 5- آفرینش هدفدار، که این دیدگاه ها قابل نقد و بررسی اند، که در میان دیدگاه پنجم، با در نظر گرفتن اصل معنایی...

جوانی و پیری از جمله موضوعاتی است که شاعران در هر زمان و مکان بدان عنایت داشته و از زاویۀ دید خود دربارۀ آن شعر سروده‌اند. از جمله شاعرانی که با نگاهی ویژه اما نزدیک به هم در شعرشان به این موضوع اهمیت داده‌اند شاعر بزرگ عرب، ابن معتز و شاعر پرآوازۀ ایران، سعدی شیرازی‌اند که علی‌رغم اینکه در دو دنیای متفاوت زندگی کرده‌اند در اشعارشان تصویر مشابهی دربارۀ جوانی و پیری ارائه داده‌اند. در این مقاله ...

یکی از مباحث مهم و در عین حال مبهم در علم فقه مسئله‌ی موسیقی است که براساس تقسیم موسیقی به دو نوع سازی و آوازی، مساله‌ی حرمت و عدم حرمت خوانندگی ذیل مبحث غنا و موضوع نوازندگی تحت عنوان لهو و لعب مورد نظر قرار می-گیرد. در این پژوهش آنچه مد نظر قرار گرفته است خوانندگی می باشد. در این میان، موضوع شناسی توسط کارشناس (عرف خاص، موسیقیدان) به جهت کشف حکم فقهی از اهمیت وافری برخوردار است. در بحث غنا ما...

ازجمله نیازهای آدمی، نیاز به تفریح سالم است که براساس آموزه­های دینی و سبک زندگی رضوی، بخشی از زمان مسلمانان را به خود اختصاص می­دهد. با این‌حال، افراط در لذت­جویی و سرگرمی، از مصادیق لهو و لغو و نیز اتراف و تن‌پروری، از آسیب­های تفریح ناسالم به‌شمار می­رود. به همین دلیل در سیره و سخنان امام رضا‌(ع) بر پرداختن به تفریح سالم و حلال در چارچوب موازین شرعی و به اندازه تأکید شده است. نکتة...

          این مقاله، معیار بحث فقهی را در مواجهه با هنر بررسی کرده است. نویسنده با تفکیک بحث به سه حوزه «هنرمند»، «مخاطب» و «متن اثر» معیار مواجهه فقهی با هر حوزه را به‏طور جداگانه بحث کرده است. ‏وی در بخش مربوط به آفرینشگر اثر هنری، قصد و نیّت هنرمند را معیار بحث می‌داند و در دو شقّ «هم‏راستا بودن قصد با نوع تأثیر» و «هم‏راستا نبودن قصد با نوع تأثیر» پیش می‌رود. بدین ترتیب...

همان طور که می دانید این پایان نامه نقد و بررسی زهد أبو نواس و أبوالعتاهیه است، و سعی شده است از زوایای مختلف موضوعی و شکلی اشعار زهدی این دو شاعر مورد کنکاش قرار گیرد. از آن جا که هر دو شاعر زمانی را به عیش و نوش و لهو و لعب گذرانده اند و سپس توبه کرده و طریقه ی زهد و تقوی پیش گرفتند، این موضوع می تواند جالب توجه باشد. از طرفی دیگر زهد از زمان ظهور اسلام به موضوعی مهم تبدیل شد که شاعران و حتّی ...

سئله «غنا و خوانندگی » با توجه ب هاجمال نصوص وارده، محل بحث و نظر دیدگا ههای م تلف فقه مذاهب اسلامی است؛ برخی مقوم تعاریف خود در خصوص غنا را بر ارکانی چون طرب، لهو و تناسب با مجالس معصیت معرفی نموده و برخی تعاریف را شرح لفظی دانسته و مرجع تشخیص را به عرف واگذار نمود هاند. بدیهی است با توجه به تشویش در مفهوم غنا، احکام مربوطه نیز مختلف باشند؛ درای نبین امام خمینی نی...

چکیده تکاثر در واقع افزون‌طلبی، برتری‌جویی و پیشی‌گرفتن از دیگران در جمع مال و کثرت فرزندان و دیگر تعلقات دنیوی است که این حس موجود در آدمی حجم وسیعی از آیات و روایات را به خود اختصاص داده است. این حس سیری ناپذیر در انسان، اگر در مجرای صحیح قرار نگیرد و به شایستگی کنترل نشود؛ علاوه بر اینکه سرمایه عمر را تباه می‌کند و درد و رنج‌‌های فراوان با خود دارد، سرانجام سخت و ناگواری را برای آدمی رقم می...

از مهمترین وظایف فقه، بررسی مشروعیت موضوعات و مسائل مورد نیاز جامعه اسلامی است و مسائل هنری – در معنای عام آن و با صرف نظر از برخی مصادیق- بخشی از نیازهای همیشگی انسان‌ها در طول تاریخ بوده و هست. نیک می‌دانیم در میان موضوعات هنری مسئله «موسیقی» جایگاه ویژه‌ای دارد. مطالعه استفتائات فقهای عظام در دوران معاصر، شاهد عنایت و اهمیت این موضوع نزد متشرعان دارد و نشان‌دهنده دغدغه عمیق متدینان نسبت به آ...