معناشناسی شناختی معنا را با تکیه بر شناخت یعنی پردازش اطلاعات در مغز انسان بررسی می‌کند. در معناشناسی شناختی تمام مفاهیم زبانی مقوله‌بندی می‌شوند. یکی از مباحث مهم زبانی که با تکیه بر معناشناسی شناختی مطالعه می‌شود، مبحث حروف عطف در زبان عربی و به‌ویژه در قرآن کریم است.در معناشناسی شناختی واژه‌ها به‌ویژه حروف عطف معنای اصلی و سرنمونی دارند که این مفهوم سرنمونی در مفاهیم فرعی حرف نیز مشاهده می‌ش...

نحویان برای حروف، معانی مختلفی ذکر می کنند که از میان آنها یکی و بعضاً دو تا، معنای اصلی به شمار می آیند و بقیه معنای مجازی آن حرف محسوب می شوند. آنها علت کاربرد حروف را در معنای مجازی بر اساس قاعده تضمین توجیه می کنند. بلاغیون نیز علت کاربرد حروف را در این معانی با جاری نمودن استعاره تبعیه در حرف و یا فعل همراه آن توجیه می نمایند؛ امّا ذکر تضمین و یا استعاره به تنهایی گویای اغراض نظم قرآنی و لطا...

مطالعات سنتی در زمینه حروف اضافه در زبان فارسی، فهرستی طولانی از معانی را برای یک حرف اضافه ارائه می کنند، بی¬آنکه به رابطه موجود میان این معانی مختلف اشاره کنند. پژوهش حاضر بر این عقیده است که معانی حروف اضافه از تجارب روزمره جسمی ما در جهان و مفهوم سازی آن تجارب حاصل می شود. یکی از اهداف پژوهش حاضر تعیین معنای سرنمونی حروف اضافه مکانی "a,en,de,desde,por " در زبان اسپانیایی در چارچوب زبانشناسی...

تأویل القرآن یا التأویلات، یکی از مهم‌ترین تألیفات کمال‌الدین عبدالرزاق کاشانی (متوفی 725/ 730 هـ.ق) است که به اشتباه به محیی‌الدین عربی نسبت داده شده است. مؤلف این اثر در تأویل آیات، گرفتار نوعی تعسّف گردیده به گونه‌ای که حتی اشیای محسوس و حتی اشخاصی که وجود خارجی و عینی داشته‌اند، خاصه انبیا و اولیا را تأویل نموده است. وی حروف مقطعه را اشاره و کنایاتی به حقایق و مراتب دانسته و معجزات پیامبران ...

حروف اضافه‌ مکانی منبع غنی در فهم و تفسیر قرآن به روش شناختی هستند. در نوشتار حاضر با محوریت حرف «عن»، یکی از پرکاربردترین حروف در قرآن، کوشش شده است که معانی این حرف و نحوه‌ گسترش آنها با تکیه بر اصول و قواعد گسترش‌معنا در رویکرد معناشناسی شناختی، بررسی و تحلیل شود. بدین‌منظور، به روش توصیفی-‌ تحلیلی کاربردهای حرف «عن» در آیات بررسی شده و پس از مروری بر مبانی نظری پژوهش، چون شناسایی مسیرپیما و...

این مقاله نقدی است گذرا بر برخی از آرا و دیدگاه های مطرح شده در کتاب »قرآن شناسی« اثر استاد دکتر محمد مهدی فولادوند. بیشتر حجم این کتاب، ترجمه چند اثر عربی است و بخشهای پایانی آن به مقالات و سخنرانی ها و مصاحبه های مؤلف پیرامون موضوعات گوناگون قرآن اختصاص دارد. ناقد نخست به برخی از مبانی و اصول تفسیری نویسنده اشاره کرده سپس بر این اساس، دیدگاه های وی را مورد نقد و بررسی قرار داده است. در این می...

  در علم زبان‌شناسی دانشی با نام «فنوسمانتیک» یا «آوا معنایی» وجود دارد که در آن این مطلب اثبات می‌شود که بهترین حروف و کلمات آنهایی هستند که به محض شنیده شدن، معنای خود را به ذهن منتقل می‌کنند، یعنی بار آوایی حروف و کلمه به خصوصیات معنای مدنظر بسیار نزدیک است. محقق سعی نموده، ارتباط الفاظ مورد استفاده در آیات قرآن‌کریم با دانش «فنوسمانتیک» یا «آوا معنایی» را  مورد تحلیل و بررسی قرار دهد....

این مقاله به بررسی ضوابط ترجمه قرآن می پردازد. نویسنده در آغاز به تعریف ضوابط ترجمه پرداخته و سپس ضوابط ترجمه را به دودسته تقسیم می کند. ۱- ضوابط مؤثر در اعتبار ترجمه مثل وجود شرایط خاص در مترجم، دوری جستن از اعمال رأی و رعایت مبانی و اصول. ۲- ضوابط مؤثر در کمال ترجمه. نویسنده در این راستا از عناوین زیر نام می برد: سلاست ترجمه، امانت در ترجمه، جداسازی متن از توضیحات، رعایت علایم سجاوندی، اختصار...

این مقاله نقدى است گذرا بر برخى از آرا و دیدگاه‌هاى مطرح شده در کتاب »قرآن‌شناسى« اثر استاد دکتر محمد مهدى فولادوند. بیشتر حجم این کتاب، ترجمه چند اثر عربى است و بخشهاى پایانى آن به مقالات و سخنرانى‌ها و مصاحبه‌هاى مؤلف پیرامون موضوعات گوناگون قرآن اختصاص دارد. ناقد نخست به برخى از مبانى و اصول تفسیرى نویسنده اشاره کرده سپس بر این اساس، دیدگاه‌هاى وى را مورد نقد و بررسى قرار داده است. در این می...