نظریۀ دشواری وضعیتی است که اجرای تعهد قراردادی در نتیجۀ حوادث غیرقابل پیش‌بینی و خارج از کنترل، بدون اینکه به لحاظ فیزیکی غیرممکن باشد، از نظر اقتصادی دشوار و پرهزینه می‌شود و تعادل و توازن قراردادی مختل می‌گردد. در چنین شرایطی، نظریۀ دشواری برای بازگرداندن تعادل و توازن  قراردادی وارد عرصه می‌‌شود.این مسئله در نظام‌های حقوقی مختلف با عناوین متفاوتی چون نظریۀ عدم پیش‌بینی و دشواری شدید و غیر‌مت...

 وحدت وجود ابن عربی حداقل در خوانشی اولیه داری تناقض­هایی است. مهم‌ترین مثال از تناقض­های وحدت وجود، در مورد رابطۀ حق و خلق است. ابن عربی بیان می­کند که خلق حق است و حق نیست. گرچه فیلسوفان مختلف در طول چند صد سال سعی کرده­اند تا این تناقض­ها را رفع کنند و تبیینی سازگار و منطبق با اصل عدم تناقض از وحدت وجود ارائه دهند، بر خلاف این رویکرد، در این مقاله ما سعی خواهیم کرد تا تناقض­های وحدت وجود را ...

این مقاله در تلاش است ضمن واکاوی تفاوت تعبیر ملاصدرا و علامه طباطبایی از «ماهیت»، تأثیر این تفاوت را در نظریۀ اصالت وجود و بداهت آن بازشناسی کند. تعابیر دوگانه‌ای از «ماهیت» در آثار ملاصدرا وجود دارد. اما به نظر می‌رسد تعبیری که در آن واقعیت، متشکل از وجود (به صورت اولاً و بالذات) و ماهیت (به صورت ثانیاً و بالعرض) است، با ساختار فلسفی ملاصدرا سازگاری بیشتری دارد. اما در نظر علامه طباطبایی، واقعیت...

آمار بالای همسرآزاری و ابعاد گستردۀ آن در کلان شهر تهران مهمترین انگیزۀ انتخاب این موضوع توسط پژوهشگر بود. برای انجام این تحقیق از نظریۀ ساترلند که با عنوان نظریۀ یادگیری اجتماعی از آن یاد می شود استفاده شد و برخی از نکات مورد توجه نظریه های دیگر هم در این نظریه به تناسب اصول و مبنای نظریۀ ساترلند جای داده شد. این موارد عبارتند از خرده فرهنگ خشونت که بر تجربۀ فرد از خشونت تاکید دارد و نابرابری ...

This paper is to search for the cause of vagueness in distinguishing Islamic from non-Islamic among archi­tectural artifacts of the time in Islamic countries. It is not restricted to non-religious buildings but the main problem emerges when designers or theorists make Islamic claims on a work of architecture. Here, to pur­sue the causes of this fact, two main subjects are ex­plored:...

یکی از مباحث مهم فلسفی، مسئلۀ «تشکیک در وجود» است. این مسئله در حکمت متعالیه شکل خاص و دقیقی یافته است. شارحان ملاصدرا تقریرهای مختلفی نسبت به آن ارائه کرده اند. شاید یکی از دقیق ترین شرح ها بر این مسئله تقریر آقاعلی مدرس است. ایشان با تقریر خاص خود، ضمن دفاع از تشکیک خاصی وجود و بیان لوازم گوناگون آن، نظریۀ وحدت شخصی – که از ناحیۀ عرفا ارائه شده است - را به چالش کشیده است. آقاعلی مدرس در آثار ...

از جملۀ دیدگاهها در تبیین رابطۀ میان امر خدا و فعل انسان، نظریۀ تکلیف است. بر پایۀ این دیدگاه، مشخصۀ بارز آموزه های دینی تکلیفی بودن آنهاست؛ این که انسانها به خاطر برخورداری از عقل، از جانب خداوند ملزم به انجام دادن یا ترک مجموعه ای از افعال شده اند. نظریۀ تکلیف تا بدانجا در فرهنگ اسلامی پذیرفته شده که مکلف بودن بندگان از اصول موضوعۀ علم فقه به شمار آمده است؛ چنان که حتی در تعریف علم فقه، موضوع...

در این نوشتار ابتدا به توضیح اجمالی مفاهیم «تجربۀ عرفانی»، «ساخت‌گرایی»، «ذات‌گرایی» و اختلاف در مسئلۀ «هستۀ مشترک» پرداخته شده است؛ آنگاه نگارندگان با پیش‌فرض نظریۀ «فطرت» و اصالت دادن به تجارب انفسی نسبت به آفاقی و با به‌کارگیری روش توصیفی - مقایسه‌ای، به این نتیجه رسیده‌اند که «فطرت‌ مخلوقٌ‌به» در سالکان و بلکه تمامی انسان‌ها، به‌خوبی می‌تواند نقش هستۀ مشترک را در تجارب عرفانی ایفا کند و به‌ع...

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌ پرخاشگری زنان در آثار جمال‌زاده و هدایت بر اساس نظریۀ کارن هورنای بود. ویژگی‌های دو شخصیت زن به نام‌های تاج‌الملوک و عزیزآغا در داستان‌های «نیکوکاری» و «طلب‌آمرزش» از آثار داستانی جمال‌زاده و هدایت به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهش، توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه‌ای به دست آمد. در این پژوهش با استفاده از روش « تحلیل محتوا » مطالب مورد برر...

فلسفۀ زبان یکی از مهم‌ترین مباحث در پژوهش‌های فلسفی و زبان دین نیز یکی از مباحث دامنه‌دار در فلسفۀ دین است. نظریات متعدد در حیطۀ زبان دین به دو گروه شناختاری (ناظر به واقع) و غیرشناختاری تقسیم می‌شوند. نظریۀ زبان دینی علامه طباطبایی، با تتبع در آثار وی، خصوصاً تفسیر المیزان، در شمار نظریات شناختاری قرار می‌گیرد، زیرا وی تمامی گزاره‌های دینی را ناظر به واقع و توصیف‌گر واقعیت می‌داند. او با قائل ب...