در پی‌جویی نگرش بازتابیده در قرآن کریم به موضوع ادراک و فهم، با حوزۀ معنایی گسترده‌ای روبه‌رو می‌شویم که در آن مفاهیم متعددی به یکدیگر پیوند خورده‌اند. از مفاهیم بنیادین این حوزه، «تدبّر» است. افزون بر آیات متعدد قرآن که با کاربرد تعابیر مختلف از لزوم تدبّر گفته‌اند، در چهار آیه از قرآن کریم نیز با کاربرد هم‌ریشه‌های واژۀ تدبر، از این عمل همچون یک تکلیف، یا حتی غایت نزول قرآن یاد می‌شود. بناست که...

فلسفه و هدف از انتشار فصلنامه پژوهشهای قرآنی تبیین شده است. نویسنده پس از بیان نقش انقلاب اسلامی در گسترش حرکت قرآن پژوهی، انواع فعالیّت های قرآنی را که پس از انقلاب شکل گرفته است زیر عناوین حفظ و قراءت، تأسیس مراکز قرآنی، تألیفات قرآنی، ترجمه های قرآن، برنامه های کامپیوتری و نشریات قرآنی، بر می شمارد. سپس از فعالیّت های قرآنی دفتر تبلیغات اسلامی از جمله تکمیل و عرضه »تفسیر راهنما«، »فرهنگ موضوعی...

گرایش های مفسران و برگزیدن آراء متفاوت ناشی از تفاوت در مبانی آن هاست و مطالعه تطبیقی ابزار و روشی برای فهم عمیق تر پدیدار و یا نظریه است و می تواند به محققان در بررسی دقیق تر مبانی و آراء اندیشمندان یاری رساند. در بررسی آثار قرآنی بنتالشاطی، به عنوان قرآن پژوه معاصر مصری و إبن عاشور مفسر معاصر تونسی گونه هایی اشتراک و تفاوت در مبانی و روش های آن ها دیده می شود که این اشتراک و تفاوت ناشی از ...

از جمله پژوهش های قرآنی مطمح نظر مفسران و دانشوران علوم قرآنی، تبیین موضوع «محکم و متشابه» در قرآن است؛ که هفتمین آیه از سوره آل عمران بدان اشاره دارد. از آنجا که شناخت موضوع محکم و متشابه در پرتو دیدگاه ها و برداشت هایی است که توسط قرآن پژوهان از این آیه ارائه گردیده، این پژوهش با ارزیابی دیدگاه های قرآن پژوهان معاصر، نگرش ایشان در حوزه هایی مانند چگونگی آیات متشابه، تعریف و چیستی تأویل، و کیف...

قرآن کریم با رویکردی هنجارگرا به تربیت انسان‌ها پرداخته است و بر ضرورت اصلاح و تجدید نظر در رفتارها تأکید ورزیده است. در این راستا، برخی سازه‌ها از جایگاه بنیادینی برخوردارند. از آنجا که امروزه موضوعات با محوریّت خانواده به عنوان نهادی اثربخش در ارتقاء و بالندگی جامعه، کانون توجّه قرار گرفته است، واکاوی نظریّة کارآمد قرآن در این حوزه ضروری به نظر می‌رسد. پرسش اصلی این پژوهش آن است کهمطابق آموزه‌ها...

از جمله پژوهش های قرآنی مطمح نظر مفسران و دانشوران علوم قرآنی، تبیین موضوع «محکم و متشابه» در قرآن است؛ که هفتمین آیه از سوره آل عمران بدان اشاره دارد. از آنجا که شناخت موضوع محکم و متشابه در پرتو دیدگاه ها و برداشت هایی است که توسط قرآن پژوهان از این آیه ارائه گردیده، این پژوهش با ارزیابی دیدگاه های قرآن پژوهان معاصر، نگرش ایشان در حوزه هایی مانند چگونگی آیات متشابه، تعریف و چیستی تأویل، و کیف...

بازپژوهی آراء اجتماعی اندیشمندان مسلمان در حوزه مسائل بین‌الملل، موضوعی درخور توجه است. علامه طباطبایی، مفسری آشنا با گستره اندیشه‌های معاصر، به فراخور آیات قرآنی، بدین امر اهتمام داشته است. مقاله حاضر با روشی تحلیلی، خطوط کلی جهان‌بینی قرآنی علامه طباطبایی در عرصه بین‌الملل و اصول حاکم بر تعامل‌های دولت اسلامی با دیگر کشورها را بررسی کرده است. به اجمال می‌توان اذعان داشت که وی معتقد است غالب ا...

بررسی ماهیت ساختار امّت واحده شامل اهداف و ویژگی‌های آن مبتنی بر رویکرد غایت‌شناسانه در نگاه نظام‌مند یکپارچه با بهره‌گیری از آیات قرآنی و روش توصیفی‌تحلیلی مد نظر این نوشتار است. برای تحقق این منظور متن مقاله با مبحث نظریه سیستم‌ها به ‌عنوان نوعی روش‌شناسی علمی و نگرش به جهان آغاز شده که بر پایه به‌کارگیری رویکرد سیستمی انجام می‌گیرد، و کوشیده‌ایم بحث به‌ گونه‌ای پیش رود که به تبیین تفکر سیستمی...

تقی دانش از فضلا و ارباب قلم و از شعرای گمنامِ صاحب سبکِ سنت­گرای اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی است که تحت تأثیر اشعار و افکار شعرای سبک­ های: خراسانی، آذربایجانی، عراقی، مکتب واسوخت و بخصوص سبک هندی قرار گرفته است. در اشعار و غزلیات تقی دانش، با تأسی از شعرای نامدار سبک هندی، دو نوع اندیشه و نگرش متضاد از هم (موافق­ خوانی و مخالف­ خوانی(آشنایی­ زادیی و هنجارشکنی) به چشم می­خورد، یعنی: زمانی نگرشش ...