مسئله ی اصلی در این پژوهش، آشنایی زدایی و هنجارگریزی در غزلیّات مولوی است. برای این منظور، نگارنده تلاش می-کند ضمن بررسی دویست و پنجاه غزل از غزلیّات شمس، انواع هنجارگریزی را در آن ها نشان دهد. در مبحث هنجارگریزیِ معنایی با بحث روی مشخّصه هایِ مجاز، تشبیه، استعاره، کنایه، سمبل و پارادوکس بیان می کند که مولانا توانسته است به واسطه ی ایجاد مکثِ هنری، واداشتنِ ذهن خواننده برای رسیدن به معنای اصلی و نیز ب...

فرمالیست های روسی ادبیات را نوعی کاربرد ویژة زبان تلقی می کردند که با انحراف از زبان عملی (practical language) و در هم ریختن آن محقق می شود. به همین سبب، با تأکید بر جایگاه خاص زبان در نقد آثار ادبی، بحث های تازه ای را در حوزۀ نقد مطرح کرده اند که الهام بخش بسیاری از منتقدان متأخر در نقد و تحلیل این گونه آثار شده است. «آشنایی زدایی» (defamilarization) مهم ترین مفهومی است که فرمالیست ها بر آن تأ...

در تحلیل های زبانشناختی چنانچه واحدی زبانی از قوانین تدوین شده در چارچوب اطلاعات یا شم زبان گویشگر بومی تخطی کند، نشاندار تلقی می شود و این مساله ای است که معمولاً در خلق آثار ادبی بسیار اتفاق می افتد. بر اساس نظر لیچ (1969) موارد هشت گانه هنجارگریزی ( معنایی، واژگان، نحوی، زمانی، گویشی، نوشتاری و سبکی و آوایی) و موارد سه گانه توازن ( آوایی، واژگانی و نحوی) همگی منجر به خلق اثر ادبی می شوند. ه...

کشف لایه‌های زیرین معنایی قرآن کریم در رسیدن به برداشت‌های جدید از قرآن، کارایی به‌سزایی دارد. بهره‌بردن از روش‌های نوین و یافته‌های جدید علم زبان‌شناسی در کنار به‌کار بستن قواعد با ارزش علم اصول، گام کارآمدی در دست‌یابی به لایه‌های معنایی عمیق قرآن شمرده‌ می‌شود. یکی از این روش‌ها، توجه به هنجارگریزی در متن مقدس وحی است. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی انجام می‌شود، شیوه‌ای نوین برای کشف ...

فرمالیسم روسی از مکاتب نقد ادبی است که به بررسی ادبیات از دیدگاه زبان‎شناسی می‎پردازد. به اعتقاد فرمالیست‎ها یک اثر هنری با توجه به تمهیداتی که در استعمال زبان و طرز بیان خویش به کار می‎‎برد از دیگر آثار متمایز می‎شود. فرمالیست‎ها برای آنکه نشان دهند تمهیدات ادبی چگونه نتایج زیباشناسانه به بار می‎آورند و به متن ادبیت می‎بخشند به ارائه نظریاتی چون آشنایی‎زدایی، برجسته‎سازی، هنجارگریزی، قاعده‎افز...

چکیده نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه با هدف آفرینش علمی مستقل بر پایه ی کیفیات درونی ماده ادبی جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را یک مسئله صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر ادبی را مبنای تحلیل زیبایی شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد. فرمالیسم در ادبیّات ملل گوناگون به خصوص ادبیّات روسی با ظهور بزرگانی چون یاکوبس...

هنجارگریزی از نظریه‌های ادبی جدید است که در آن شاعر با بکارگیری اسلوب‌های خاص، ساختار متداول زبان را بر هم زده، و زبانی ناآشنا می‌آفریند. هم‌زمان با نشر جریان نوگرایی در شعر، شاعران معاصر فارس و عرب به نوگرایی در مفاهیم و زبان شعری خود روی آوردند. بسیسو(1926-1984م)، و شفیعی کدکنی(1318ش) از شاعرانی هستند که با گریز از هنجارهای زبان معیار، بعد زیباشناختی و تأثیرگذاری اش...

هنجارگریزی از نظریه‌های ادبی جدید است که در آن شاعر با بکارگیری اسلوب‌های خاص، ساختار متداول زبان را بر هم زده، و زبانی ناآشنا می‌آفریند. هم‌زمان با نشر جریان نوگرایی در شعر، شاعران معاصر فارس و عرب به نوگرایی در مفاهیم و زبان شعری خود روی آوردند. بسیسو(1926-1984م)، و شفیعی کدکنی(1318ش) از شاعرانی هستند که با گریز از هنجارهای زبان معیار، بعد زیباشناختی و تأثیرگذاری اش...

قیصر امین پور به عنوان یکی از شاعران برجسته ی سه دهه ی اخیر،اشعارش اعم از بزرگسال و نوجوان از زوایای مختلف قابل تأمل و بررسی است.یکی از این زوایا، بررسی ویژگی های برجسته ی زبانی(پرداختن به نکات بلاغی و دستوری ،هنجارگریزی ها در محورهای زبانی آوایی، واژگانی، ترکیبی، نحوی...) و محتوایی این اشعار است که بازبینی و بررسی دقیق آن هامسأله ی اصلی این پژوهش قرار گرفته است.

محمود درویش شاعر مشهور فلسطینی که یکی از بزرگ‌ترین شاعران نوگرای معاصر عربی است که با استفاده از انواع هنجارگریزی از شعر آشنایی‌زدایی کرده و در آن نوآوری ایجاد کرده است. او در اشعار خود نام بسیاری از شخصیت‌های تاریخی و مذهبی زنان را در شعرش ذکر کرده است. پژوهش حاضر نیز بر آن است با کاوش در اشعار محمود درویش کاربرد نام شخصیت‌های بزرگ تاریخی و دینی زنان را مورد بحث و بررسی قرار دهد و نقش آن را در...