انسان در طول تاریخ دیرپای خود همواره ذهنی دینی داشته و در این نظام ذهنی، پدیده ی پرستش مادر-ایزدان یکی از کهن ترین و ریشه دارترین سنت های رایج بوده است. پرستش و بزرگداشت چهره ی مادر-ایزدان یکی از درونمایه های مشترک همه ی مجموعه های اساطیری است که از سوی انسان ها پدیده ای دینی بس ژرف تر از شعایر، آیین ها و اندیشه های جزمی بود. در میان تمام این خدایان، خدای عشق و باروری که موجد حیات نباتات، توالد...

هندوئیسم از منظر تاریخ ادیان و نیز پیروان آن همواره به مثابه‏ی یک دین قابل انعطاف و اصلاح‏پذیر جلوه نموده است. در دوران معاصر نیز به سبب تسلط اروپاییان بر هند، رواج عقلگرایی، ورود اندیشه‏های غربی و مواجه شدن با جریان‏های اندیشه‏ی دینی اسلام و مسیحیت، زمینه‏های پیدایش اصلاح دینی در هندوئیسم تقویت شد. همچنین وجود مولفه‏هایی نظیر اختلاف طبقاتی، پدیده‏ی پرستش بت‏ها در عقاید معاصر هندویی و رواج خراف...

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق تر از فرهنگ و ارزش های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره ها توفیقی در ورود به ژرفای اثر نخواهیم داشت؛ لذا مسأله اصلی ما در این مقاله این است که این نمایشنامه تا چه اندازه و چگونه از اسطو...

حکیم ترمذی، عارف نامدار ماوراء النهر، از عارفانی است که دربارۀ انسان شناسی سخنان درخور توجهی دارد و مسئلۀ اصلی در این مقاله، چیستی انسان، ابعاد و ساحات وجودیِ او، و اهداف و مسیرش در زندگی از منظر اوست. روش پژوهش در این مقاله، نظام دهی داده بنیاد آموزه ها با رویکردی تحلیلی، در مسیر بازخوانی اندیشۀ این حکیم است. بخش مهمی از منظومۀ فکری حکیم ترمذی دربارۀ انسان، به مطالعۀ خلقت و ابعاد سرشتی او بازمی...

رقاصان رقص‌های کلاسیک هندی نیز مانند دیگر رقاصان دنیا از بدن و حرکات آن به‌عنوان ابزار پیام‌رسان استفاده می-کنند، حرکات هر یک از اعضای بدن در هر رقصی مبین حالات و عواطف و منظور رقاص است. اما ازآنجاکه رقص‌های کلاسیک هندی برآمده از آئین پرستش خدایان هندو می‌باشند، و به‌منظور نیایش آن‌ها اجرا می‌شوند(مطابق دستورات دینی، که رقص را از واجبات پرستش خوانده‌اند)، هر یک از حرکاتی که توسط رقاص صورت می‌گی...

سفال به عنوان نخستین کتاب مصور بشر، از دیرباز بستری بوده برای نمایش احساس و بیان اندیشه های انسان. پایداری و ماندگاری فرهنگی این نقوش دیرپا بر بستر سفالینه هایی از هزاره های پیشین تا روزگاران پس از اسلام نمادی است از امتداد فرهنگ قوم ایرانی و ره آوردی برای هنرمندان امروز که آرمانشان ماندگاری واحیای آن تأثیرات مثبت و کارآیی است که درگذشته بدان رسیده اند. از میان این نقوش آنچه بیش از همه به چشم م...

چکیده ندارد.

این نوشتار تحقیقی است در مورد رابطه اخلاق و دین از دیدگاه سه متفکر بزرگ یعنی طباطبایی، مطهری و کی یرکگور. طباطبایی معتقد است حسن و قبح امری اعتباری است؛ حال آنکه بین اعتبار صحیح وناصحیح تمایز قائل می شود. از نظر او دین در تشخیص اعتبار صحیح نقش دارد. مطهری، اما، اخلاق را نوعی پرستش ناخودآگاه پروردگار می داند. بر این اساس اخلاقیات توسط فطرت انسان کامل و به صورت مستقل از دین بازشناحته می شود. دین ...

چکیده ندارد.

نظریۀ استاد مصباح را می بایست در دو مبحث «تحلیل فعل اخلاقی» و «تحلیل گزاره های اخلاقی» بیان کرد. در بخش اول، استاد مصباح معتقد است که میل محوری و اصلی در انسان، «حب نفس» است؛ و آن کمال و مطلوبیتی که بیش تر از همه، منافع نفس را تأمین می کند، دوست داشتنی تر و علاقۀ انسان به آن افزون تر است. چنین مطلوبی را «کمال نهایی» می خوانند که مصداق آن، «قرب به خداوند» است. بنابراین افعالی که نسبت به این کمال...