چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامعه معنا می بخشند. زوال گفتمان مشروطه و در نهایت برچیده شدن آن ، نتیجه ی منازعه با گفتمان هائی بود که در راس آن گفتمان مشرو...

به طور کلی در این رساله به این امر پرداخته شده است که عواید حاصل از فروش نفت - که عامل تسهیل و تسریع ورود محصولات عینی برآمده از غرب است - به فرهنگ خاص ایرانی در یک عمل تعاملی تاثیر چندانی نداشته و در راستای تقویت عنصر ذهنیت ایرانی عمل کرده است. از اینرو نفت و عواید حاصل از آن از منظر جامعه شناختی در روند توسعه نقش مثبتی ایفا نکرده است.

تحلیل گفتمان به چگونگی شکل­گیری و تثبیت و متلاشی­شدن گفتمان­ها می­پردازد. رویکرد گفتمانی لاکلاو و موفه یکی از شیوه­های تحلیل گفتمان است. دموکراسی کثرت­گرای رادیکال مهم‌ترین راه­حل و ایده­ این دو فیلسوف برای رفع نابرابری­های اجتماعی است. در این نوشتار با استفاده از مفهوم دموکراسی کثرت­گرای رادیکال به تحلیل گفتمان انقلاب اسلامی ایران پرداختیم و نشان دادیم که انقلاب مشروطه آغاز روند دموکراسی خواهی...

متون رسانه ای نتیجه کنش های گفتمانی اند و سازندگان آن با ساخت و ارائه این متون در صدد بازنمایی از واقعیات و هویت ها هستند. رویکرد گفتمانی به تاثیرات و پیامدهای بازنمایی یعنی سیاست های آن توجه دارد. این تحقیق، گفتمان هویتی ایرانی را استیلاجویی یک گروه سیاسی می داند که برای تعریف ابعادی که هویت ایرانی از درون آن معنا می یابد، تلاش می کند. گفتمان های هویت ایرانی، صورت بندی و یا مفصل بندی ای از دال...

این نوشتار به دنبال نمایاندن ریشه های گفتمان رضاشاه، به ویژه در سال های 1300 تا 1305، در اندیشۀ تجددگرایان عصر مشروطه است. از دید نویسندگان، غرب گرایی، سکولاریسم، گرایش به دولت قوی و ناسیونالیسم برجسته‎ترین بسترهای همسان میان گفتمان متجددین (از پیش از انقلاب تا روی‎کار‎آمدن پهلوی یکم) و گفتمان رضاشاه می باشد. اقدامات این متجددین زمینه های نخبگی و اجتماعی را برای پذیرش گفتمان پهلوی یکم فراهم‎آور...

این مقاله به بررسی ماهیت تعارضات گفتمانی در ایران دوره محمدرضاپهلوی می پردازد. اینکه ساخت قدرت با انقلاب مشروطه تغییرات اساسی یافت ولی هنوز تا تحقق ساخت دموکراتیک فاصله ای بسیار داشت. زیرا نظام سیاسی قدیم هرچند پایان یافته بود ولی میراث آن به کلی از بین نرفته و عناصری از آن در ساخت جدید حضور یافتند به عنوان نمونه؛ ویژگیهایی که بیش از این به عنوان عناصر اصلی گفتمان سنت شناسایی شدند مانند رابطه ع...

تفسیر سیاست در دولت پهلوی، بر مبنای الگوی نوستالژیا، هدف این مقاله است. نوستالژیا، به­منزله موقعیتی بنیادین در حیات ذهنی انسان، می­تواند عرصه سیاسی را متأثر از مضامین و انگاره­های خود سازد. در این مقاله، با تمرکز بر دوره پهلوی، قصد داریم تا که نشان دهیم، مشروعیت، که از زمره مفاهیم اساسی مرتبط با سیاست است، ماهیتی عمدتاً نوستالژیک به خود گرفته بود. الگوی نوستالژیا، خودآگاه و ناخودآگاه، به یکی از ...

نفت از عناصر اساسی در شکل‌دهی به نظام اجتماعی و سیاسی ایران معاصر و نیز یکی از منابع اصلی تأثیرگذار در ظهور و سقوط حکومت‌های ایران بوده‌است. دولت‌های تاریخ معاصر ایران هیچ‌گاه نتوانسته‌اند بدون نفت کشور را اداره کنند. وقتی که درآمد نفتی منبع اصلی تأمین هزینه‌های حکومت باشد، با نوسان این درآمد، اقتدار حکومت نیز دچار بحران خواهد شد. نحوة مواجهة دولت‌های مختلف ایران با درآمدهای نفتی و چگونگی هزینه...

بسترسازی گفتمانی در سیاست فرهنگی پهلوی اول، همان طرح موضوعات فکری، فضاسازی ها و انجام مباحثات مربوط به آن، در دورة مذکور است که توسط رجال مؤثر فرهنگی- سیاسی عصر پهلوی اول و در فضای فکری جامعة ایران صورت گرفت. بسترسازی گفتمانی در این دوره، توجیه و کارکردی بیش از حد معمول داشت، زیرا دودمان پهلوی به شدت خود را نیازمند آن می یافت تا علاوه بر زمینه سازی در اذهان و افکار عمومی برای سهولت اقدامات مورد...

یکی از گروه‎هایی که در حوادث سیاسی تاریخ معاصر ایران به ویژه در دوره پهلوی دوم تا پایان کودتای 28 مرداد 1332 نقش داشتند، گنده‎لات‎ها بودند آنان گروهی از لمپن‎ها بودند که به علت اشتغال به کارهای موقتی و بی ثبات، جایگاه طبقاتی مشخصی نداشتند. گنده‏لات‏ها میراث لوطی‎ها و زورخانه‎های سده سیزدهم بودند. احزاب و گروه‎های سیاسی از آنها به عنوان ابزار فشار برای گروه‎های رقیب و مخالف خود استفاده می‎کردند ...