تکیه یکی از عناصر زبرزنجیری مهم در هر زبان است و بررسی های صوت شناختی، می تواند به شناخت بهتر آن کمک کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی صوت شناختی تکیه ی واژگانی در زبان فارسی بوده است؛ به منظور دست یابی به هدف فوق، پرسش ها و فرضیه هایی را مطرح نمودیم تا بتوانیم جایگاه تکیه ی واژگانی را در اسم ها و صفت های بسیط و مشتق زبان فارسی معین نموده، اثر افزودن برخی پسوندها به ستاک را، از نظر تغییر جایگاه تکیه ب...

این مقاله به مطالعه درک شنیداری محل تکیه واژگانی در زبان فارسی می پردازد. در یک آزمایش ادراکی، جفت¬واژه کمینه تکیه¬ای بی¬معنی /-/ به عنوان محرک هدف انتخاب و مقادیر دیرش هجا، سطح شدت انرژی کل، سطح شدت انرژی فرکانس¬های میانی و بالا و فرکانس پایه واکه های تکیه-بر و بدون تکیه در دو بافت دارای تکیه زیروبمی و فاقد تکیه زیروبمی طی گام¬های مختلف بازسازی شد. محرک¬های بازسازی¬شده سپس در یک آزمون ...

مقالۀ حاضر، در چارچوب واج‌شناسی مورایی، به توصیف رابطۀ میان دو ویژگیِ نواییِ کششِ واحدهای زبانی و وزن هجا در زبان فارسی پرداخته‌است. برای این منظور، فرایند کششِ جبرانیِ همخوان پس از کوتاه‌شدن درزمانی واکه مدنظر قرار گرفته‌است. داده‌های مورد بررسی، صورت‌هایی را شامل شده‌اند که در آنها، بنا به نظر صادقی (۱۳۹۲)، همخوان آغازین ستاک‌های فعلی پس از پیشوندهای امریِ مختوم به واکۀ کوتاه، امکان مشدد‌شدن داشته‌...

«فن هجا» از فنون شعری است که به‌طور خودانگیخته یا غیرخودانگیخته، برای آرامش آشفتگی‌های درونی شاعر همراه با رنجش مهجوّ از وجود وی برمی‌خیزد. بدون شک در شکل‌گیری این نوع از شعر، عامل یا عواملی دخالت دارد، همان‌گونه که در جهت‌گیری شاعران به سوی نوع معیّنی از شعر، انگیزه‌ها یا عللی دخیل است. این مقاله تلاش دارد این عوامل را در دو دستة بیرونی و درونی بررسی نماید. در قسمت نخست به بررسی ریشه‌های هجوگرا...

یی از مسائلی‌ی آذری بر سر آن اختلاف نظر دارند، تعداد همخوان‌های این زبان است. اجزای همخوانیِ مسئله‌ساز در تحلیل‌ها عبارتند از [Ρ]، [γ]، [] و []. نگارندگان‌ با ارائة داده‌هایی از دو گونة تبریزی و گوگانی و تحلیلِ آنها بر اساسِ انگارة واج‌شناسی زایشیین اختلاف نظر در سایر پژوهش‌ها به این دلییین هویت واجیِ همخوان‌هاییی (مجموعه‌هایینه) بوده است و معیار پیش‌بینی‌پذیری و گرایش‌های همگانیِ نظام‌های آوایی را ...

موسیقی  در نثر فارسی ناشی از آهنگ و تناسبی است که در یک جمله میان واژگان گوناگون و یا در میان واژگان دو جمله احساس می شود. گاه کلمات و جملاتی که در کنار یکدیگر قرار        می گیرند در نثر فارسی ایجاد موسیقی میکنند که از آن تعبیر به موسیقی درونی می شود . این نوع موسیقی از تناسب حروف و اصوات حاصل می شود که از تنوع و تکرار به وجود می آید. یکی از مهمترین ویژگی های نثر امیر خسرو آهنگینی و عبارت های ...

در زبان های جهان غالباً ترتیب قرار گرفتن آواها یا واج آرایی در ساخت هجا به صورتی است که در آن صدایی که از همه رساتر است، در هسته هجا قرار می گیرد. رساترین صداها واکه ها هستند که معمولاً نقش هسته هجا را ایفا می کنند و همخوان ها حول هسته به گونه ای به کار می روند که صداهای رساتر نزدیکتر به هسته و صداهایی که رسایی کمتری دارند دورتر از هسته قرار می گیرند. این روش در واج شناسی به اصل توالی رسایی مشهور...

بررسی و مطالعه واژگان گوناگون در لهجه همدانی نشان می دهد که یکی از ویژگیهای بارز این لهجه، تغییر واکه آغازین/ a / به [e ] در واژه های دو هجایی یا بیشتر می باشد. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی این فرایند واجی و به عبارت دیگر بررسی و شناسایی محیط واجی این فرایند است که طی آن واکه افتاده / a / به [e ]  ارتقاء می یابد. روش تحقیق در تهیه مقاله حاضر بصورت میدانی بوده است، بدین ترتیب که ابتدا فهرستی از و...

در پژوهش حاضر، با تحلیل آماریِ ویژگی های واجیِ موجود در 54391 واژه فارسی، کوشیده ایم تا جنبه هایی از سازوکار نظام آوایی زبان فارسی را با زبان آمار بیان کنیم. جنبه های واجی-آماریِ موجود در واژگان (ذهنی) فارسی زبان ها، که در این تحقیق به آن پرداخته ایم، مواردی مانند الگوی تکیه واژه در زبان فارسی، هجا و تعداد هجا در واژه فارسی، واج آراییِ واژه های فارسی، بسامد طبقات طبیعی واجی در کل داده ها، بسامد طبق...

در پژوهش حاضر، با تحلیل آماریِ ویژگی‌های واجیِ موجود در 54391 واژة فارسی، کوشیده‌ایم تا جنبه‌هایی از سازوکار نظام آوایی زبان فارسی را با زبان آمار بیان کنیم. جنبه‌های واجی-آماریِ موجود در واژگان (ذهنی) فارسی‌زبان‌ها، که در این تحقیق به آن پرداخته‌ایم، مواردی مانند الگوی تکیة واژه در زبان فارسی، هجا و تعداد هجا در واژة فارسی، واج‌آراییِ واژه‌های فارسی، بسامد طبقات طبیعی واجی در کل داده‌ها، بسامد طبق...