سیَر در لغت جمع سیره به معنای روش و طریقه است. به نبرد نیز از آن روی سیَر گفته اند که برای رسیدن به دشمن طی طریق می کنند. در اصطلاح فقه، سیر به روش هایی که در نبرد با دشمن در شرع و فقه لحاظ شده می گویند. فقها در مبحث سیَر در کنار پرداختن به جنگ و صلح به مباحث مرتبط با حقوق بین الملل نیز پرداخته اند. کتاب السیر نوشته ی محمد بن حسن شیبانی از نخستین نوشته های ققها و حقوق دانان اسلامی در این موضوع ...

مذهب و نظریات مذهبی اهمیتی قاطع در فهم ماهیت جنگ و اخلاق نظامی در جهان اسلام داشته و دارد. جنگ که در ادبیات فقه اسلامی با عنوان «جهاد» شناخته می شود، یکی از فروع دهگانه دیانت اسلام است. و بنابراین، یکی از ابواب اصلی فقه اسلامی می باشد. در این مقاله کوشش می کنیم برداشت اسلام شیعی از ماهیت جهاد و اخلاق نظامی در نصوص اسلامی را به اختصار مورد بررسی قرار دهیم؛ جهاد در فقه شیعه. این مقاله کوشش کر...

فارابی در بسیاری از مقوله­های سیاسی، از جمله جهاد اسلامی، آغازگر بحث نظام­مندِ فلسفی بوده است. دیدگاه وی باید در دو سطح لفظی (حضور واژگانی جهاد در متن) و محتوایی (نسبت مفهوم جهاد با فلسفه­ نظری) تبیین شود. این امر باعث بروز پیچیدگی­ها و دشواری­هایی در خوانش متون فارابی شده است، چنان‌که می­توان از چهار دیدگاه در میان فارابی­پژوهان معاصر سراغ گرفت. در یک سوی این طیف فارابی مدافع، و در سوی دیگر، مخ...

بدون تردید جهاد ابتدایی و مبارزه با کفار برای دعوت آنان به اسلام در زمان حضور امام(ع) واجب است و در زمان غیبت به نظر فقها، اعمّ از قدما و متأخّرین، بدون تردید واجب نیست تا آنجا که بسیاری از متأخّرین و حتّی آنان که رساله مستقلّی درباره ولایت فقیه دارند و از اختیارات او به صورت مفصّل بحث کرده‌اند متعرّض ولایت بر جهاد نشده و گویا  وضوح آن به حدّی است که نیاز به بحث ندارد. صاحب ...

بعد از حملات تروریستی 11 سپتامبر به برج های دوقلوی سازمان تجارت جهانی از سوی القاعده، واژه «جهاد» به طور وسیعی در رسانه های غرب به کار رفت که در اغلب موارد، معنای واقعی آن تحریف شده و بعضاً اسلام را مترادف با خشونت نشان می داد. این مقاله به سیر تکوینی معنای «جهاد» از صدر اسلام تا عصر حاضر و بیشتر به معنای «جهاد» در گروه های اسلام گرای نظامی تکیه خواهد کرد. در این مقاله این مطلب تبیین شده است که ...

یکی از منابع مهم شناخت ایدئولوژی و ارزش‏های انقلابات شعارهای آن‏ها است. انقلاب اسلامی نیز دارای شعارهای زیادی است که در آن‏ها ایدئولوژی انقلابی و ارزش‏ها و اهداف انقلاب مطرح و منعکس گردیده است. یکی از موضوعات مهمی که در شعارهای انقلاب اسلامی دیده می‏شود ارزش‏های مربوط به جهاد و شهادت است، که در قالب مفاهیم مختلفی مطرح شده است. هدف این مقاله بررسی شعارهای انقلاب اسلامی و استخراج و تجزیه و تحلیل ...

هدف مقاله حاضر، بررسی مفهوم جهاد، پایداری و مفاهیم مرتبط با آن در گفتمان سیاسی رهبر انقلاب اسلامی ایران است. در این مطالعه زبانشناختی که در چارچوب نظریه استعاره شناختی صورت می گیرد، 15 سخنرانی حضرت آیت ا... خامنه ای در بهار 1392 که در بخش آرشیو بیانات رهبری[1] ذخیره شده است به عنوان جامعه آماری انتخاب شده است. از میان این داده ها،کانون های استعاری مربوط به مفهوم جهاد به طور هدفمند، انتخاب و است...

مسئله «جهاد» به‌عنوان مبارزه در راه دین، در اسلام، یکی از مقدس‌ترین عبادات دینی و واجبات شرعی است اما ازسویی در مذاهب مختلف اسلامی، تفاسیری گوناگون از آن ارائه‌شده و ازسوی‌دیگر از طرف دشمنان اسلام به حربه‌ای ضد اسلام تبدیل‌شده‌است. امروزه در جهان اسلام و در قالب اسلام سیاسی، دو نگرش اصلی وجوددارند که هردو در عین تأکید بر جهاد دینی، دو برداشت متفاوت از آن دارند: «امامیه و تکفیری‌ها»؛ برهمین‌مبنا...

آیات جهاد از مسائل بحث برانگیزی است که به‌ویژه در سده اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. آیات جهاد را می‌توان به آیات مطلق، مقید و صلح و احسان تقسیم کرد. در سده اخیر برخی از محققان معاصر به تبع مفسران سلف، آیات مطلق را کانون توجه خود قرار داده و در مورد سایر آیات، اقوالی چون نسخ را پذیرا شده و در نتیجه «جهاد برای محو کفر و تغییر عقیده» را لازم شمرده‌اند. در عصر حاضر، جهاد برای تحمیل عقیده، ج...

آینده پژوهی یا مطالعات آینده یک حوزه پژوهشی – کاربردی نوظهور است که می تواند به شیوه ای آگاهانه و فعال آرمان های یک فرد، سازمان و یا یک ملت را برآورده سازد. قلمرو موضوعی آینده پژوهی، تمام بخش های فرهنگ، اقتصاد، سیاست، تکنولوژی و هنر را در بر گرفته و نظر به تغییرات پیش رو، موضوعات آن رو به افزایش است. بکارگیری آینده پژوهی در سازمان ها یک ضرورت است، زیرا تجربه نشان داده موفقیت سازمان ها در گرو ...