المخلص هناک اتجاهان فیما یخص الاعتماد على کتاب نهج‌البلاغة لاستنباط الأحکام الشرعیة. الاتجاه الأول: وهو اتجاه من لایرى صحة الإحالة والاعتماد على نهج‌البلاغة فی استنباط الأحکام الشرعیة ولهم فی ذلک دلائل، منها: أ) فی سند نهج‌البلاغة ضعف وإشکال، وهو فی الحقیقة من زمرة الأخبار الواحدة. ب) عنایة نهج‌البلاغة بمسائل وأمور غیر الفقهیة، بل هی مسائل یتمحور معظمها حول الأخلاق والأدب والتاریخ. ج) یوجد خارج...

چکیده: دانش اسباب نزول ازمهمترین دانش هایی می باشد که ما را درجهت فهم بهتر متن قرآن یاری می کند، به این دلیل سبب نزول، حاکی از واقعیت های زمان نزول است، وهمچنین دانستن سبب، شناخت مسبب را فراهم می کند، و به دلیل رفع ابهام و جلوگیری از برداشت های ناصواب از آیه، از دانشهای ضروری در تفسیر قرآن شمرده شده است. بدیهی است با گذر زمان و دور شدن از فرهنگ و وقایع زمان نزول باعث شده که علم ما از این دان...

در طول تاریخ فرهنگ اسلامی، کوششهای زیادی جهت تفسیر آیات فقهی قرآن صورت گرفته و آثار فراوانی با عنوان أحکام القرآن و نیز آیات الأحکام در این حوزه نگاشته شده است. نکت? درخور تأمل آن است که از جمله علومی که محققان مسلمان در تفسیر این آیات و فهم معنای آنها مبنای کار خویش قرار داده و بر آن اساس هر یک برداشتهای متفاوتی از آیات ارائه کرده اند علوم ادبی می باشد. موضوع مطالع? حاضر نیز «نقش علوم ادبی د...

تمایز روح و نفس در قرآن و روایات به ندرت مورد توجه اذهان قرار گرفته است؛ و عمدتاً به عنوان دو کلمه مترادف در مصداق حقیقت انسان نگریسته می شود. لذا نوشتار حاضر، مقوله نفس و روح را در سه حیطه لغت، قرآن و روایات مورد تحقیق و بررسی قرار داده است و در هر بخش با استقصای نمونه های آن دو، کاربرد و مصادیقشان را معین ساخته. در این مقال با استناد به وجوه و دلایل قرآنی و روایی و نیز بیانات لغویان و علمای تف...

: برخی از آیات و سوره ها در پی اسبابی نازل شده اند که آگاهی از سبب نزول صحیح این آیات، ما را در فهم بهتر آنها یاری خواهد کرد. اما شایان ذکر است که، ثبت روایات اسباب نزول در زمان پیامبر 9و صحابه به دلیل حضور در موقعیت نزول، چندان مورد توجه قرار نگرفته است و آغاز توجه به کتابت آن در دوره تابعین بوده است. این فاصله تقریبا صد ساله، باعث ورود جعل و تحریفاتی در اسباب نزول شده است که نیاز به بررسی دقی...

 روش تفسیرى استاد مطهرى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از معرفى زمانه مطهرى و احساس مسؤلیتى که وى در قبال جامعه داشت و آگاهى بخشى را تنها راه بیرون رفت از انحطاط تحمیل شده بر مسلمانان، مى‌دانست؛ از آثار تفسیرى مطهرى سخن گفته و آن را به دو بخش ترتیبى و موضوعى تقسیم مى‌کند سپس به روش تفسیرى وى پرداخته و ویژگى‌هاى زیر را براى آن بیان مى‌کند: 1- توجه به روش قرآن به قرآن با گرایش معناشناسى زب...

در این مقاله ویژگی های اخلاقی مدیران در متن آیات و روایات مورد کند و کاو قرار گرفته و برای راه یابی به این هدف، در محتوای صوری و باطنی آیات و روایات از منظر موضوع دقّت وافی و شافی به عمل آمده است. بر این مبنا، اخلاق مدیران و رفتار های درون و برون سازمانی و کیفیّت کاربرد فنون مدیریّت مانند رایزنی، فروتنی، وفای به عهد و محترم داشتن    سنّت های پسندیده ی گذشتگان و نیز تأثیر این رفتار ها بر عوامل سازما...

پژوهش حاضر؛ به بررسی «آثار و پیامدهای کتمان حق از دیدگاه آیات و روایات» پرداخته است. کتمان حق با مصادیق: کتمان علم، شهادت و کتمان هرگونه ارزشی، به عنوان یکی از عوامل فرهنگی زمینه ساز گناه در قرآن کریم و روایات به شدت مورد مذمت واقع شده است؛ که بستر مهمی در ایجاد انحراف و مقابله با حق و ارزش های الهی معرفی شده است. بدین روی؛ در قرآن کریم و روایات فراوانی از آن شدیداً نهی شده است. از آنجایی که انس...

در زمینه مفهوم برآمده از آیه شریفه «وَ لَکُمْ فِی الْقِصَاص ِ حَیَاهٌ یَاْ أ ُولِیْ الأَلْبَاب» و دیگر آیات مرتبط با قصاص، دو دیدگاه وجود دارد. برخی معتقدند: مفهوم این آیات شریفه، بر رجحان قصاص نسبت به عفو، دلالت داشته و این مفهوم قرین حکمتی عقلانی است و آن حفظ جان انسان هایی است که با تنبه از قصاص مجرم، از قتل دیگر انسان ها و گرفتار آمدن خود به کام مرگ، جلوگیری می نمایند. در مقابل گروهی بر این باورند که آیات شریف...

یکی از مباحث اساسی و مقدماتی تفسیر قرآن کریم که مفسران و محققان، ناگزیر به توجه به آن می باشند، مبحث «مبانی و روش‏های تفسیری» است که همه فرق اسلامی در تفاسیر خود آن مبانی و روش ها را مد نظر قرار داده و تفاسیر خود را بر اساس آنها می-نگارند و اشاعره نیز از این امر مستثنی نمی باشند. مبانی تفسیری اشاعره به دو دسته تقسیم می گردد یک بخش آن مبانی تفسیری مشترک با سایر فرق اسلامی بوده و دسته دیگر مبانی ...