در این تحقیق که یک مطالعۀ درزمانی و همزمانی است، به سبک شناسی ویژگی­های صرفی نثر تاریخ بیهقی پرداخته ایم و سپس نتایج پژوهش را با ویژگی­های صرفی نثر فارسی معاصر مقایسه کرده ایم. در مقایسة ویژگی­های صرفی نثر این دو دوره دیده می شود که زبان فارسی تحولات صرفی زیادی را پشت سر گذاشته است. این تحولات تصریف و واژه سازی را شامل می شود که به لحاظ تصریف امکانات تصریفی زبان فارسی با گذشت زمان محدودتر شده ا...

زبان‌شناسان بازتحلیل را در مقام یکی از ساز و کارهای مهم تغییر زبانی طبقه‌بندی کرده‌اند. بازتحلیل می‌تواند موجب تغییرات صرفی و نحوی شود. در بعضی از تغییرات صرفی، سخنگویان ساختار تاریخی و اولیة کلمه یا کلماتی را نادیده می‌گیرند و برای آنها ساختار ثانویه و کاملاً متفاوتی قائل می‌شوند و از این راه ، کلمات یا تک واژهای جدیدی پا به عرصة وجود می‌گذارد. این بازتحلیل و تلقّیِ ثانویه، بیشتر حاصل ناآگاهی، کم...

در دستور سنتی زبان روسی، ویژگی دستوری "حالت " به عنوان یکی از ویژگی های دستوری تغییردهنده در ارتباط با اسم تعیین می شود و بر این اساس، شش حالت صرفی تحت عناوین "حالت نهادی، " حالت اضافی "، "حالت به ای "، "حالت مفعول مستقیم "، "حالت بایی " و "حالت حرف اضافه ای " مشخص می شوند. " صرف اسمی " از سوی دستورنویسان روس عمدتأ به شکل های مختلف اسم که موجب ویژگی دستوری "حالت " به دست می آیند، اطلاق می شود و...

B?? که در بیشتر متون مربوط به زبان شناسی روسی به « نمود» ترجمه شده است ، یکی از ویژگی های دستوری فعل در زبان روسی است . انتخاب اصطلاح « نمود » در زبان فارسی ، به عنوان معادل اصطلاح دستوری B?? با استناد به وجود چنین ماهیت دستوری ، تحت عنوان aspect ، در زبان هایی ، همچون انگلیسی و فرانسه است . B?? یا « نمود » ویژگی دستوری غیر تغییردهنده است که در نتیجه تقابل شکل های صرفی فعلی « نمود کامل » و « نم...

مشخصه های صرفی- نحوی به دلیل نقشی که در بیان مفاهیم دستوری در زبان دارند از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه مشخصه های صرفی- نحوی اسم و فعل در زبان عربی قرآن و نحوه بازنمایی آن در ترجمه فارسی اختصاص یافته است. هدف از این پژوهش معرفی و طبقه بندی مشخصه های صرفی- نحوی اسم و فعل در زبان عربی قرآن و نیز مقایسه آن با ترجمه فارسی است. بدین منظور دو ترجمه فارسی از قرآ...

جای نام ها مجموعه ای از واژگان هستند که از روزگارانِ گذشته برجا مانده اند. در این مقاله ضمن تعریفِ جای نام شناسی و انواع جای نام ها از دید زبان شناسی، به ارائۀ روشی زبان شناختی برای تحلیل ساختار واژگان و دسته بندی جای نام ها پرداخته شده است. یکی از قدم های بنیادین برای بررسی درزمانی و هم زمانیِ جای نام ها، بررسی آن ها از دیدگاه صرفی است. از آنجا که جای نام ها، به عنوان مقولات زبانی، درطول زمان در ...

موضوع این پایان نامه تحلیل روند وندشدگی اسم و صفت دورة باستان از دیدگاه دستوریشدگی است. این پژوهش سیر تحول و تبدیل 14 اسم و صفتِ دورة باستان به پسوند در دورة نو زبان فارسی را با بهرهگیری از مثالهای سه دورة باستان، میانه و نو نشان میدهد. سپس روند دستوریشدگی این 14 پسوند اشتقاقی و شبهوند را بر اساس سازوکارهای دستوریشدگی هاینه (2003) میسنجد تا در نهایت نشان دهد آیا پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی فراین...

در این مقاله ابتدا انواع بسامد شامل بسامد مورد (token frequency) و بسامد نوع (type frequency) در مطالعات زبانی معرفی می شود. سپس با تحلیل و واکاوی تعدادی از ساختهای زبانی، به بررسی تغییراتی که به موجب هر کدام از انواع بسامد در ساختهای نحوی و زبانی به وجود می آید می پردازیم و بر اساس این تغییرات، اثرات بسامد مورد را به دو نوع اثر فروکاهنده (reduction effect) و اثر حفظ کننده (conserving effect) ت...

هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم سازی استعاری حوزۀ مقصد خشم در زبان فارسی بر اساس نظریۀ استعارۀ مفهومی است. بدین منظور برای نخستین بار در زبان فارسی برای گردآوری و بررسی داده های پژوهش، روش پیکره بنیاد تحلیل الگوی استعاری بر روی پیکرۀ همشهریِ دو به کار بسته می شود و پس از تجزیه و تحلیل داده ها، 42 حوزۀ مبدأ برای «خشم» شناسایی می گردد. همچنین زایایی هر یک از حوزه های مبدأ بر حسب مشخصۀ فراوانی وقوع آنها...

الف) موضوع،طرح مساله و اهداف: رساله حاضر تحقیقی است در باب فرایندهای صرفی-واجی در کردی کلهری. در هر زبان فرایندهایی وجود دارند که باعث تغییر صورت تکواژها در شرایط مختلف صرفی و آوایی می شوند. در این رساله سعی بر آن شده تا صورت های متناوب تکواژهای مختلف را یافته، و ضمن معرفی آن ها به عنوان تکواژگونه، فرایندهایی که باعث به وجود آمدن آن ها شده اند، به دست داده شوند. بدین ترتیب این تحقیق دو هدف عمده...