با بررسی واژگان مرتبط با سعادت در قرآن کریم می توان دریافت که استعمال آن ها در سوره های مکی بیش تر از سوره های مدنی است، و شاید دلیل این باشد که این مفهوم در قلب های اهل مکه جای گیرد که فقط با روی آوردن به دین الهی و شریعت واقعی می توان به سعادت حقیقی دست یافت. این مفهوم در قرآن کریم، نمودها و نظائر و در واقع زیرمجموعه هایی دارد که به نوعی با مفهوم سعادت در ارتباط اند مانند الرضا، الفرح، السرور...

به سوره هایی که سجده واجب در آن است،"سور عزائم" اطلاق می شود. این سوره ها از دیدگاه دانشمندان امامیه عبارتند از:"سجده، فصلت، نجم، علق". تناسب میان مجموعه ای از سور یکی از انواع تناسب است. در این پژوهش با توجه به سیاق آیات، تفسیر و ارتباط بین آیات یک سوره، به بیان گونه هایی از تناسب در سور عزائم پرداخته شده است. دلیل وجوب سجده در سور عزائم علاوه بر روایات، فضای نزول سوره، و لحن آیات سوره است که ...

هدف اصلی قرآن از نقل قصه ها و داستان هایش گذراندن انسان از گذرگاه تاریک و ترسناک و رساندن او به سرزمین روشنایی و هدایت است.منتهی، ضمن تعقیب آن هدف اصلی، گاه مناسبتی ایجاد می کند که داستان برگزیده یی به اندازه و شیوه ی متناسب و با زیبایی هنری راستین، ایراد شود. لیکن نه بر اساس خیال پردازی و قصه آفرینی؛ بلکه بر اساس ابتکار و آفرینش هنری در چگونگی نقل قصه ها. از این روش و شیوه ی قرآن در نقل قصه ها...

سوره عنکبوت به گواه سیاق غالب آیات آن، مکی است اما وجود چند شأن نزول ذیل آیات ابتدایی آن و برخی قرائن درون‌متنی مانند اشاره به مسئله نفاق، موجب شده تا برخی مفسران قائل به نزول آیات 10 ـ 1 این سوره در مدینه و نزول آیه هشتم آن در سال نخست بعثت در مکه شوند. این باور منجر به پذیرش نزول گسسته این سوره از ابتدای بعثت تا حداقل 13 سال بعد از آن که پیامبر هجرت نموده، شده است، درحالی که شأن نزول آیه 8 در...

چکیده: مبحث« أسماء السور» یکی از زیر مجموعه های علوم قرآنی است که مورد توجه مفسران و اندیشمندان علوم قرآنی بوده و احادیث فراوانی در این زمینه در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت نقل شده است. این موضوع با مباحث علوم قرآنی دیگری چون مکی و مدنی بودن سوره ها، فضایل سوره ها و اسباب نزول سوره ها ارتباط نزدیکی دارد. با گذری بر صدو چهارده سوره قرآن در می یابیم که هر یک از این سوره ها با نام خود از دیگر سوره...

در تاریخ‌گذاری آیه‌ها و سوره‌های قرآن کریم روش‌های نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب، آماری، روان‌شناختی و ذوقی و سلیقه‌ای متداول است که هر یک با نقدهای جدّی مواجه است؛ برخی از روش‌ها، نظیر روان‌شناختی و ذوقی و سلیقه‌ای در تاریخ‌گذاری قرآن جایگاهی ندارند و برخی دیگر نظیر نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب و آماری به تنهایی کارآیی کافی را ندارند، در این امر بهتر است روشی فراگیر در پیش گرفت که آم...

شنیدن آوای ناشی از تلاوت قرآن موجب ایجاد انفعال در عقل روح و جسم جان انسان می¬شود. بعضی دانشمندان علوم قرآنی راز این تأثیر را در اعجاز بیانی و بعضی دیگر آن را ناشی از محتوای عمیق قرآن و یا مقوله ساختاری آن دانسته اند. در حقیقت راز جاذبه قرآن موسیقی ویژه¬ی آن است؛ که حاصل تناسب های کمی، تألیفی یا عددی است. موسیقی قرآن از مقوله زبانی است که ناشی از تناسب های صوت، لفظ، معنی و ساختار آن است. این تن...

این کتاب فهرست تفصیلی کتب و مقالات قرآنی انتشار یافته به یکی از زبان های اروپایی (انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیولی، ایتالیایی، هلندی و لاتینی) را طی پنج قرن گذشته و در فاصله سال های 1500 تا 2012 میلادی ارائه می دهد. متن کتاب حاوی 9000 مدخل قرآنی و تفسیری همراه با ترجمه عناوین و نمایه تفصیلی به زبان فارسی جمعاً در 1000 صفحه منتشر خواهد شد. به استثنای ترجمه های قرآن در زبان های اروپایی، در این ...

در تاریخ‌گذاری آیه‌ها و سوره‌های قرآن کریم روش‌های نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب، آماری، روان‌شناختی و ذوقی و سلیقه‌ای متداول است که هر یک با نقدهای جدّی مواجه است؛ برخی از روش‌ها، نظیر روان‌شناختی و ذوقی و سلیقه‌ای در تاریخ‌گذاری قرآن جایگاهی ندارند و برخی دیگر نظیر نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب و آماری به تنهایی کارآیی کافی را ندارند، در این امر بهتر است روشی فراگیر در پیش گرفت که آم...