ایلام، نام یکی از تمدن های باستانی و بومی سرزمین ایران است که پیش از تشکیل حکومت های آریایی ماد و پارس بر بخش وسیعی از غرب و جنوب غرب ایران حاکمیت داشت. این تمدن با مرکزیت شوش، از اواخر هزاره چهارم ق.م وارد عصر شهرنشینی شد و در اواخر سده هفتم ق.م. به دست آشوری ها از صحنه تاریخ کنار گذاشته شد. یکی از مهم ترین ویژگی های تمدن ایلام، مذهب و جهان بینی خاص آنان است که نقش بسیار مهمی در زندگی دنیوی ...

اسطوره حلقه ی وصل میان انسان معاصر با انسان نخستین است. پیوند میان خواست های درونی و رفع نیازهای ناشناخته ی انسان معاصر و همتای نخستین او، با اسطوره مفهوم پیدا می کند. شناخت اسطوره و دریافت دقیق هویت آن به سادگی امکان پذیر نیست؛ به همین سبب نمی توان تعریف دقیقی از اسطوره ارائه کرد. وجود دهها تعریف متفاوت از دیدگاه های دین شناختی، روان شناختی، فلسفی و غیره دلیل روشنی بر این مدعا است. نوشته ی حاض...

دریا یکی از پدیده هایی است که در اسطوره‏های ملل مختلف جایگاه ویژه ای دارد. دریاهای اساطیری گاه به‏لحاظ نام، با دریاهای امروزی قابل مقایسه هستند، اما به‏لحاظ جغرافیایی، موقعیتی کاملاً متفاوت دارند. بندهش ایرانی یکی از بزرگ ترین آثار به زبان فارسی میانه است که دربردارنده شمار فراوانی از نام های جغرافیایی اسطوره ای است. هدف ما در این پژوهش بررسی دریاهای اساطیری در این اثر است. بدین منظور، با روش تو...

چکیده پژوهشی که پیش رو دارید، به بررسی شخصیت های اساطیری و سیر تطور و کاربرد آن در غزلیات سعدی و حافظ در بوته ی نقد تطبیقی می پردازد. پادشاهان و پهلوانان، عاشقان و موجودات اساطیری در غزل سعدی و حافظ مشترک هستند بنابراین مورد بررسی و تطبیق و مقایسه قرار گرفته اند،از میان این شخصیت ها بعضی اسطوره ی صرف هستند و بعضی دیگر ضمن داشتن ریشه و سابقه ی تاریخی، جنبه ی اساطیری نیز یافته اند. شخصیت های ا...

شاهنامه به دو بخش اسطوره ای و تاریخی تقسیم می شود. دوره اساطیری از ابتدای شاهنامه تا پایان عهد کی خسرو است و بخش تاریخی شاهنامه از پادشاهی اسکندر تا پایان کار ساسانیان را در بر می گیرد. چون خط آغاز و پایان دوره ها در شاهنامه کاملاً مشخص نیست فاصله این دو دوره را دوره آمیختگی می نامیم. این دوره شامل مسائل پایان کار کی خسرو تا پادشاهی دارای دارایان است.در این بخش که دوره میانی شاهنامه نامیده می شو...

این مقاله به نقد پنج مورد از مباحث مقالۀ «آدم و فرشتگان، بررسی عناصر اساطیری در مآخذ اسلامی» اثر پژوهشگر یهودی، «چیپمن» می‌پردازد. چیپمن از منابع یهودی و برخی مصادر اهل سنت استفاده‌ کرده‌است و نتیجه‌ گرفته‌ که در مقایسۀ روایات مطروحه در مآخذ اسلامی با میدراش یهودی، مشخص‌می‌شود منابع اسلامی، استنباط اسطوره‌ای فراگیرتری دربارۀ موضوع خلقت آدم دارند. در این نقد، عمدتاً به تفاسیر روایی متقدم و متأخر ...

چندی‏ست که موجودات عجیب‏الخلقه در مدیوم‏های مختلف رسانه و در سینمای غرب که بار اصلی و جریان‏سازش را هالیوود به دوش می‏کشد، حضوری چشم‏گیر و غیر قابل انکار دارند. در راستای رویکرد مطروحه، وامداری هالیوود به اساطیر یونان باستان بسیار واضح و پررنگ است. با بررسی و غور در آثار هنری، آن جا که انسان در تاریخ، موجودات دخانی را به تصویر کشیده‏است، پیوستگی و اشتراکی غیر قابل تردید، به وضوح خودنمایی می‏کن...

عمر ابوریشه( 1) با تکیه بر فرهنگ گسترده و میراث ادبی و انسانی توانست به جایگاهبالایی در شعر معاصر سوریه دست یابد. زبان شعری وی از سویی فاخر و استوار بود و ازسوی دیگر با بهره گیری از نماد و اسطوره راه رشد و پویایی را پیمود. او در سطح زماناسطوره ای نماند بلکه از آن وام گرفت و داستان اسطوره ای را با مسائل زمان حال درآمیختو با استفاده از تجارب، تخیلات و برداش تهای ذهنی اش فراتر از داستان اسطوره ای ...

در مقالۀ حاضر داستان فریدون و لیرشاه  با توجه به عناصر داستانی هر یک، مورد بررسی قرار گرفته است. منطق آشکاری که مقایسۀ این دو داستان را توجیه می کند تصمیم مشترکی است که دو پادشاه برای سرزمین خود می گیرند. در پی این تصمیم جدال ها و رویدادهایی رخ می دهد که فرجام هر یک از شخصیت های داستان را، که نکته قابل توجه و با اهمیت دو داستان است، نمایان می سازد. این بررسی مستقل از جنبه های حماسی، اساطیری، تا...

چکیده شاهنامه کتاب نبرد بین خوبی و بدی است که از آئین مزدائی و اندیشه ایران پیش از اسلام مایه گرفته است. در دوره اساطیری و پهلوانی تا پایان پادشاهی کیانیان، این نبرد به نحو روشن و مداوم دنبال می شود. جهان بینی شاهنامه، دفاع خوبی در برابر بدی است. این دفاع به نحو بی امان تا سر حد جان، و با دادن قربانی های بی شمار ادامه می یابد. محتوای شاهنامه اسطوره و داستان و تاریخ است به طوری که چهره ها و نه...