شعر فارسی در عهد صفوی با نام سبک هندی یا سبک اصفهانی شناخته می‌شود. شعری که در فاصله‌ی این صد و پنجاه سال در ایران و هند متداول بود با شعر فارسی دوره‌های قبل، چه از جهت فکر و چه از جهت زبان و شیوه‌ی بیان، تفاوت‌های آشکاری داشت. ویژگی‌های مهم شعر این دوره چنین­اند؛ فکری: حرمان، جستجوی معنی بیگانه، تناقض، انعکاس اندیشه‌های عرفانی، مخالف خوانی.  ادبی: اغراق، ابهام، حس­آمیزی، تشخیص، تکرار (تکرارِ مض...

غزل یکی از قالبهای کهن و در عین حال ، زنده نوع غنایی در شعر فارسی است که تقریبا از ابتدای پیدایش تاکنون همواره مورد توجه شاعران فارسی زبان بوده و فراخور هر عصر و دوره ای ، درونمایه های متفاوتی را در خود شاهد بوده است و به تنوع درونمایه آن افزوده شده است. درونمایه ، همان فکر اصلی در یک قطعه شعر یا اثر ادبی است که از سوی نویسنده یا شاعر در پوشش الفاظ بیان می گردد. غزل فارسی نیز به عنوان یک قالب ش...

تأمل دراندیشه­های شاعران از پژوهش­های مهم ادبی به شمار می آید .یکی از این اندیشه­ها یا مضامین، عرفان است.عرفان با ادبیات بویژه ادبیات فارسی پیوندی ناگسستنی دارد.از زمانی که عرفان راه خود را درشعر فارسی باز­کرد و مضامین عرفانی برپایۀ عشق به ذات پروردگار به رشتۀ نظم کشیده شد ، ادبیات فارسی شکوفا شد وتکامل یافت .یکی از شاعرانی که می­توان اشارات عرفانی را در اشعارش به خصوص غزلیاتش دید، فخرالدین عرا...

فمینیسم جنبشی اجتماعی بود که مانند دیگر حرکت های پیشرو و تأثیر گذار در غرب، ابتدا در ادبیات و هنر شکل گرفت و سپس از طریق آثار ادبی و هنری وارد حوزه ی مسائل سیاسی و اجتماعی شد. از این رو زن محوری به عنوان یکی از موضوعات جدّی شعر معاصر به مقوله ای قابل بحث و بررسی تبدیل گردید. در این میان غزل سرایی چون سیمین بهبهانی با ظهور خویش به یکباره سرنوشت زن حاضر در غزل امروز را به گونه ای دیگر رقم زد و به ...

چکیـده خاقانی از بزرگترین شاعران و قصیده سرایان ادب فارسی به شمار می­رود. او در کنار قصاید غرّا و مطنطن به تصنیف غزلیات نیز، همت گماشت. عزم خاقانی در غزلسرایی، او را در جرگة پیشگامان غزل عارفانه قرار داد. چندی پس از او، سعدی، شاعر بلند آوازه و نام­آور فارسی، علاوه بر نوشتن دو اثر جاودان گلستان و بوستان، غزلسرایی را نیز وارد مرحلة نوینی از حیات خود کرد و در واقع، غزل عاشقانه را به کمال رسانید. ...

غزل یکی از قالبهای روان شعر فارسی است وکمتر شاعری را می توان در تاریخ ادبیات یافت که غزل نسروده باشد قالب غزل  بعد از استقلال و جدا شدن از پیکره قصیده و تحول شگرفی که در قرن ششم توسط  شاعران این دوره در آن ایجاد شد، در طریق تکامل خود سه شیوه و مسیر مبرز  داشته ١ _ شیو: غزل سنایی غزنوی به توسط غزلیات عرفانی و شورانگیز مولوی به کمال رسیده است . ٢ .طرز غزل  انوری که مبشر غزلیات دلنشین و زیبای سعدی...

درحوزه­ی شعر انقلاب اسلامی، شاعران بسیاری بالیده و نام آورشده­اند که بی­گمان «قیصرامین پور» یکی از برجستگان ادبیات انقلاب اسلامی است. در میان شاعران معاصر فارسی، قیصر امین پور هم به لحاظ ((مضامین عرفانی، انسانی)) و هم به لحاظ ((مضامین اجتماعی)) شاعر موفقی است. او را می توان نماینده و پایه گذار ادبیات عاشورایی و ادبیات آیینی غزل نو دانست. غزل نو از تأثیر شعر نو بر غزل سنتی شکل گرفت. این نوع غزل ...

در تذکره‌ها و آثار عرفانی همواره از ملامتیه به عنوان گروهی از اهل تصوف و عرفان یاد می‌شود و در شرح احوال و آثارشان به بیان چند اصل مورد تأکید ملامتیه و برشمردن چند نام و لقب به عنوان اهل ملامت اکتفا می‌گردد و آن‌چنان‌که شایسته جایگاه برجسته و تأثیرگذار اندیشه‌های ملامتی در پهنة ادب پارسی است. به تبیین نقش ایشان پرداخته نمی‌شود و زمینه‌های باورهای ایشان در بدنة عرفان اسلامی بررسی نمی‌گردد. در ای...

فاضل نظری از شاعران توانای معاصر، واز غزل سرایان خوش ذوق شعر فارسی می باشد. شهرت وی عمدتاً به دلیل غزلیاتی است که هرچند در قالب های کهن شعر فارسی می باشد، اما با زبان واحساس امروزی عجین است. در این کار پژوهشی غزل های فاضل نظری از دید زیبایی شناسی نوین و در چهارسطح: موسیقی، تخیل، زبان وعاطفه مورد بررسی قرار گرفته است. غزل های فاضل از نظر وزن وموسیقی روان ودلپ ذیر بوده و درهمان وزن های پرکاربرد شع...

ظهیر‏فاریابی یکی از نام‏آوران عرصه شعر فارسی به‏ خصوص غزل است. او نقش عمده‏ای در شکل‏ گیری، تحول و اعتلای غزل فارسی داشت ‏است. این مقاله، بر اساس نرم افزار آماری spss و با استفاده از آزمون‏ های آماری همچون anova به دنبال این پرسش است که مهم ترین جلوه‏ های موسیقی (بیرونی و کناری) در غزل‏ های ظهیر چگونه به‏ کار‏ رفته‏ اند و مهم‏ ترین عوامل تحول و اعتلای غزل او کدام اند و از مقایسه این موضوع با قص...