ابوالحسن مسگر مشهور به خرّم شیرازی از شاعران اوایل قرن چهاردهم و متوفای 1335ه.ق در بمبئی هند است. از وی دیوان اشعاری با حدود هفت هزار بیت شامل غزلیات، قصاید، مسمط، مستزاد، ترجیع بند و ترکیب بند باقی مانده که تحلیل اشعار او نشان می دهد مضامین شعریش عمدتا دینی است. او دارای روح بلندی بوده که وی را از مدح و ستایش شاهان بر حذر می داشته است. خرم در ذکر پیامبر اسلام(ص) و مناقب ائمّه(ع) بیشترین توجّه را ...

در قرن ششم هجری با چهار حوزه ی ادبی ماوراءالنهر خراسان، عراق و آذربایجان روبه روییم که در مقایسه با حوزه واحد خراسان از گستره و موقعیت متفاوتی برخوردارند. با وجود این، گستردگی جغرافیا، دوری شاعران از یکدیگر و حتی تفاوت لهجه، دلیلی برای بی خبری آنان از شعر یکدیگر نبوده است؛ بلکه استقبال آنان از اشعار یکدیگر، نشان از پیوند و ارتباط عمیق میان آنان دارد. از نمونه این پیوندها می توان به مجموعه اشعار...

محله های شهری، کوچک ترین واحد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و قومی در نظام شهرسازی سنتی ایرانی ـ اسلامی به شمار می روند. محلات شهرهای اسلامی، روزگاری محل تبلور پویایی اجتماعی و اقتصادی در حیات شهری بوده اند و اکنون به سبب عدم معاصرسازی کالبد و فعالیت های موجود، با آسیب های متعددی روبه رو شده اند. محلۀ محتشم یکی از هفت محلۀ تاریخی کاشان است که در این تحقیق، به بررسی و معرفی آن و ویژگی های کاربری زمین ...

اهل بیت عصمت و طهارت از جایگاه عظیمی در نزد شاعران شیعی برخوردارند. این شاعران از طریق مدح و مرثیت اهل بیت علیهم السلام، علاوه بر زنده نگاه داشتن یاد ایشان، دَیْن خود را در حفاظت از کیان تشیع ایفا کرده اند. گاه در این راه نیز تا سر حد قتل رسیدند. پرداختن به مناقب اهل بیت علیهم السلام به طور عموم، و واقعه ی عاشورا به طور خصوص دستمایه ی شاعران بسیاری گردید و قصائد فراوانی درباره ی آن سروده شد. سید ...

در قرن هفتم هجری (سیزدهم میلادی) قهستان در کنار الموت و شام یکی از سه مرکز بزرگ نزاریان به شمار می رفت و پس از حملۀ مغول و پیش از یورش هولاکو گسترش و اهمیت چشمگیری یافت. از وضعیت اجتماعی و روابط درونی این جامعه کسی آگاهی چندانی نداشت. کسانی که بیرون از آن بودند با کینه و پیشداوری از نزاریان خبر دادند. معدود منابعی نیز که از درون جامعۀ نزاری باقی ماند بیشتر کتاب ها و رساله­های اخلاقی بود که خواج...

نوشتار حاضر با هدف نشان­دادن تأثیر فضای نوظهور پس ­از سقوط خلافت عباسی و دورة حاکمیت ایلخانان، بر بینش تاریخ­نگارانة ابوالقاسم کاشانی، مورخ شیعه­مذهب این عهد، درپی پاسخ­گویی به این سؤال است که رویکرد اسلامی و نگرش شیعی کاشانی بر بینش تاریخ­نگارانة وی چه تأثیری داشته است. در این جهت، به­نظر می­رسد کاشانی از سر دقت، مدارا، واقع­نگری و بعضاً مصلحت­اندیشی با مسائل مهم و مورد اختلاف تاریخ اسلام برخور...

نوشتار حاضر با هدف نشان­دادن تأثیر فضای نوظهور پس ­از سقوط خلافت عباسی و دورة حاکمیت ایلخانان، بر بینش تاریخ­نگارانة ابوالقاسم کاشانی، مورخ شیعه­مذهب این عهد، درپی پاسخ­گویی به این سؤال است که رویکرد اسلامی و نگرش شیعی کاشانی بر بینش تاریخ­نگارانة وی چه تأثیری داشته است. در این جهت، به­نظر می­رسد کاشانی از سر دقت، مدارا، واقع­نگری و بعضاً مصلحت­اندیشی با مسائل مهم و مورد اختلاف تاریخ اسلام برخور...

امروزه ارتباط میان علوم مختلف به گونه­ای جدی است که نمی­توان بررسی و تحلیل مبحثی در یک زمینه علمی را بدون درنظرداشتن مطالعات سایر علوم امکانپذیر دانست. مطالعات زمین­شناسی و تاریخ هم از این مقوله بیرون نیست و می­توان پیوند زمان و مکان را در آن مشاهده کرد. به گونه­ای که نمی­توان در روند بروز تحولات تاریخی، از تأثیرات مهم طبیعت و ناهمواری­های خاک و زمین غفلت نمود. در این پژوهش، ضمن بررسی این تأثیر...

روش بدیع غیاث الدین جمشید کاشانی (د. 832 ق) در محاسبة جیب یک درجه، از برجسته ترین آثار ریاضیات دورة اسلامی به شمار می آید. وی در اثری موسوم به رسالة الوتر و الجیب به تبیین این روش پرداخته، اما متأسفانه تا کنون نسخه ای از آن به دست نیامده است. همین مسأله توجه پژوهشگران تاریخ علم را به رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة تألیف قاضی زادة رومی (د. حدود 840 ق) ، دوست و همکار کاشانی جلب نموده است. قاضی ز...

شناخت صحیح ابعاد و اصول مدیریت بحران ناشی از زمین‌لرزه در مناطق شهری می تواند به‌عنوان اولین گام در فرآیند مدیریت بحران و به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین دستورالعمل‌ها جهت اجرائی نمودن مدیریت بحران زمین‌لرزه محسوب می گردد. لذا در پژوهش حاضر به‌منظور برنامه‌ریزی اصولی برای کاهش آسیب‌پذیری ساختمان‌های شهری و ارائه تصویری روشن از وقوع احتمالی زلزله و عواقب، ارزیابی پهنه‌های آسیب‌پذیری شهری ضروری است. ا...