جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند منطقه خاورمیانه، به جهت موقعیت خاص فرهنگی و جغرافیایی، همواره مورد توجه قدرت های بزرگ جهان بوده است. از سوی دیگر، ایران نیز از ابتدای انقلاب اسلامی، به دنبال صدور انقلاب و دستاوردهای آن بوده و با گذشت چند دهه از پیروزی انقلاب، همچنان در پی تأثیرگذاری بر معادلات منطقه ای و فرامنطقه ای است. در راستای تحقق این اهداف، سند چشم انداز بیست ساله کشور،...

آسه آن از زمان تشکیل با چالش های مختلفی برای همگرایی روبرو بوده است، ولی از اواخر دهه 1980، عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، سازمانی و بین المللی به صورت  نسبتاً مساعد در راستای فرایند همگرایی این اتحادیه پیش رفته است. این اتحادیه با نرخ رشد 5/5 درصدی و نرخ تجارت درون منطقه ای 25 درصدی، یکی از مناطق پویای اقتصادی جهان محسوب می شود. عواملی چون امنیت نسبی منطقه ای، تعامل سازنده با قدرت های فرامنطقه ...

مقاله پیش روی می کوشد تا از رهگذر بررسی و مطالعه پدیدارشناسانه دو فرایند جهانی شدن و منطقه گرایی نوین نوع رابطه میان این دو فرانید را مورد بحث قرار دهد این نوشتار با رد رویکرد تقابل میان جهانی شدن و نومنطقه گرایی بر این بارور است که منطقه گرایی نوین جریان سیاسی اقتصادی و تعدیل کننده جهانی شدن می باشد دست آخر اینکه هر دو فرایند مسیر واحدی را طی می نمایند و آن عبارت است از دگرگونی در ساختار نظام ...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، آثار وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازی گران منطقه ای و فرامنطقه ای، در جهت شکل دهی تحولات به نفع خود، در مقابل یک دیگر صف بندی کرده اند. بروز بیداری اسلامی، موجب شد تا کشورهای عربی به ویژه عربستان، آن را تهدیدی علیه امنیت خود تلقی نمایند و با اع...

برمبنای رویکرد رئالیسم تهاجمی قدرتهای بین المللی به صورت دائم در پی افزایش قدرت خود هستند و این می تواند با توجه به مشکلات امنیتی و مشکلات نظام بین الملل تغییر کند،به این معنی که دولتی به سمت تغییر وضع موجود حرکت یا خواهان حفظ وضع موجود باشد. روسیه به عنوان یک قدرت برتر (سابق)، خواهان تغییر وضع موجود برای بازگشت به وضعیت سابق و دست یافتن به امنیت منطقه ای و جهانی خود می باشد. به این ترتیب این ن...

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران دکتر حسن بشیر تاریخ دریافت: 13/08/1387 تاریخ پذیرش: 11/10/1387 چکیده ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایۀ اصل...

در هزاره سوم، آهنگ جهانی شدن سریع تر از گذشته در مسیر ادغام سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دنیا درحرکت است و دولتها برای تقویت قدرت چانه زنی سیاسی و رقابت پذیری اقتصادهای ملی خود در فرایند جهانی شدن به گروه بندی های منطقه ای پناه آورده اند. از آنجا که کشورهای جهان به تنهایی همه عوامل تولید را در اختیار ندارند ، بنابراین آنها به منظور دستیابی به آرمانهایی که بدون مساعدت جمعی امکان پذیر نیست ، تلاش می ک...

در این رساله، تلاش گردیده است تا با تکیه بر روش تحلیلی و در قالب یک "کلیات " و دو بخش با عناوین زیر: 1 - تحلیلی بر منطقه گرایی جدید، 2 - نقش منطقه گرایی در حفظ صلح و امنیت بین المللی، مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.

عراق به عنوان یکی از واحدهای مهم منطقه ی خاورمیانه، از بازیگران اصلی عرصه ی نفت در جهان و زیر سیستم خلیج فارس است. سیاست خارجی این کشور در خاورمیانه و ایران، از گذشته ای دور در چارچوب دولت عثمانی بر مبنای ملاحظات ایدئولوژیک استوار بود و پس از شکل گیری دولت سکولار در عراق بر ملاحظات سرزمینی استوار شد و تعارضات ادامه یافت. اما به نظر می رسد سیاست خارجی آن در مقطع جدید تاریخ آن کشور با سرمایه گذار...

سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی نقش چارچوب اقتصاد ایران را دارد. این سیاست ها با هدف تأمین رشد پویا و بهبود شاخص های مقاومت اقتصادی و دستیابی به اهداف سند چشم انداز 20 ساله ابلاغ شده است. یکی از محورهای اصلی اقتصاد مقاومتی درون زایی و برون گرایی آن است. با توجه به اینکه مناطق آزاد شرایط مناسبی برای ارتباط با مناطق برون مرزی دارد می توان از آنها به منظور تحقق دو هدف برون گرایی و درون زایی بهره برد....