هدف پژوهش حاضر بررسی برخی فرایندهای واجی نظیر سخت‌کامی‌شدگی، سایشی‌شدگی، درج آغازه، غیردهانی‌شدگی، انسدادی‌شدگی و واک‌رفتگی پایانی در گونۀ زبانی رودباری (اسلام‌آباد) در چارچوب نظریۀ بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993 و 2004) است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گردید. برای گردآوری داده‌ها از 10 گویشور بومی (5 مرد و 5 زن در رده‌های سنی 45 الی 80 سال از کم/ بی‌سواد تا تحصیل‌کرده) و نیز منابع م...

پژوهش حاضر به توصیف و تحلیل بازنمایی واج /r/ در گویش ترکی عجب‎شیری در محیط‌های واجی مختلف در چارچوب نظریة بهینگی می‌پردازد. نظریۀ بهینگی، در قالب تعامل محدودیت‌های نشانداری و پایایی، به توجیه فرایندهای واجی می‌پردازد. داده‌های این پژوهش، از گویشوران بومی مسن و بی‌سواد عجب‎شیر جمع‌آوری شده است. لازم به ذکر است در این گویش، واج /r/ در هیچ محیط واجی تظاهر آوایی ندارد و همواره یا به واج /j/ تبدیل م...

هدف از مقالۀ حاضر بررسی مسئلۀ جایگاه هسته در گروه‌های نحوی زبان فارسی در چارچوب نظریۀ بهینگی است. با استفاده از محدودیت‌های هم‌ترازی نحوی پیشنهادی گریمشاو (2002)، که در این مقاله به صورت Align-Left/Right(X, XP)  بازنویسی می‌شود (مک‌کارتی، 2008)، سعی بر این است که مرتبه‌بندی منسجمی از محدودیت‌های مرتبطی ارائه شود که در ارتباط با جایگاه هسته نسبت به متمم آن در درون گروه‌های نحوی زبان فارسی، فعال ...

مقاله حاضر با هدف اولویت بندی فروشگاه‌های زنجیره ای سازمان اتکا، براساس کلیه اطلاعات و شاخص‌های عملکرد مالی، تهیه و برای اولویت بندی از مدل تصمیم‌گیری‌های چند شاخصه­ای استفاده شده است. در تصمیم‌گیری‌های پیچیده، بجای استفاده از یک معیار سنجش بهینگی، از چندین معیار و شاخص استفاده می‌شود. در این تحقیق، در انتخاب مدل تصمیم­گیری چندشاخصه "MADM"، از مدل جبرانی و سازشی استفاده شده است که تکنیک تعیین ا...

در مبحث صرف، فرآیند واژه‌سازی از مباحث مهم است. در میان فرآیندهای واژه‌سازی، فرآیند تکرار در اکثر زبان‌ها متداول است. مطالعات مختلف در زبان‌های گوناگون نظریه‌های متفاوتی را نسبت به این فرآیند در پی داشته است. نظریه بهینگی درصدد کشف اشتراکات زبانی است. این نظریه رویکرد‌ جدیدی به ساخت واجی، صرفی و نحوی زبان‌ها داشته و توانسته فرآیند تکرار را که همواره برای رویکردهای قاعده بنیاد چالش بوده با اعمال...

«دوگان‌سازی» یکی از فرایندهای زایا در حوزۀ صرف است که در زبان فارسی مشتمل بر دوگونة کامل و ناقص است. در گونة ناقص آن، ‌که به دو دستة پیشوندی و پسوندی قابل‌ دسته‌بندی است، بخش «وند» نه ‌تنها هویت مستقل آوایی ندارد، بلکه فاقد معناست. همچنین وند مفاهیمی مانند شدت، تأکید و یا مقوله‌سازی را به معنای پایه می­افزاید. از آن‌ جائی‌که این وند، تکرار بخشی از پایه است، آن را «وند مکرر» می­نامند. هدف مقالة ...