برای کسی که اندک اطّلاعِ سبک‏شناختی از ادوار شعر فارسی دارد، مسلّم است که قصاید ناصرخسرو هم از نظر فنّی و هم از لحاظ محتوایی به‏کلی با قصاید سایر شاعران قرن پنجم هجری متفاوت است. این تفاوت حتی در حوزه‏هایی از شعر او به چشم می‏خورد که شاعر برای ایجاد تنوّع و نوآوری با محدودیّت روبه‏روست. در این مقاله، سعی شده است از طریق مقایسة قصاید ناصرخسرو با سه تن از معروف‏ترین معاصرانش (عنصری، فرخی و منوچهری) در ...

ناصرخسرو از حکما و شعرای بزرگ پارسی زبان قرن پنجم هجری است که بر اثر تحول روحی که در سن چهل سالگی در وی ایجاد شد تمام دنیا و مظاهرش را رها کردو عازم سفری طولانی گشت و در این سفر پرماجرا ضمن ملاقات با فاطمیان مصر به عقاید اسماعیلیان گرایش پیدا کرد و به مقام حجتی رسید و از جانب امام فاطمی آن زمان "المستنصربالله"مامور دعوت مردم خراسان به مذهب اسماعیلیه شد.با غور و بررسی در محتوای تالیفات ناصرخسرو ...

آثار ادبی که محل برخورد احساسات شاعر با جهان های ذهنی و عینی در قالب زبان است، نمایش دهنده ی جهانی تازه است. این ساختار نو متشکل از عواطف و تخیلات گوناگون است که احساس نوستالژیک یکی از انواع احساسات ریشه دار در آثار ادبی، به ویژه ادبیات فارسی است. در این پایان نامه نگارنده تلاش کرده است تا ضمن واکاوی جلوههای عاطفهی نوستالژیک در قصاید ناصرخسرو آن ها را طبقه بندی ، تحلیل و تفسیر کند. اگرچه ناص...

چکیده: آفرینندگان متون ادبی برای بیان نگرش خود به پدیده‌ها، گاه معانی برخی نشانه‌ها را گسترش می-دهند تا آنجا که گاه این معانی را دگرگون می‌کنند. این نشانه‌ها واژگان کلیدی هستند که دسترسی به معانی آن‌ها دشوار به نظر می‌رسد. امروزه معناشناسی و روابط مفهومی میان واژگان و جملات، می‌تواند امکان تحلیل عینی روند گسترش یا دگرگونی معنایی نشانه‌ها را فراهم کند و با بررسی روابط مفهومی نشانه‌ها، به نگرش آف...

از ویژگی های منحصر به فرد سفرنامه ناصرخسرو بر خلاف دیگر سفرنامه ها، شروع با حادثه داستانی، برخوردار بودن از زبان روایی- ادبی، حکایت های دلنشین، دقت و جزئی نگری است. اگر چه ساختار کلی قالب سفرنامه با داستان و رمان تفاوت دارد اما سفرنامه ناصرخسرو به دلایل منحصر به فرد روایی و ساختاری بیشتر ساختاری شبیه به قصه و داستان دارد تا سفرنامه و گزارش. بسیاری از ویژگی های ساختاری داستان، از جمله وضعیت اولی...

پژوهندگان شاهنامه پیش از این اغلب به­ تشیّع فردوسی، از گونۀ زیدی و دوازده امامی و اسماعیلی اشاره­ کرده­اند­. نگارنده نیز نظرِ اخیر را بـه­ حقیقت نزدیک­تر می­بیند زیرا 1- میانِ اسماعیلیان و دهقانانِ ایران­دوست، پیوند­هایِ بسیار نزدیک وجود داشته است و اهل تسنّن پیوسته اسماعیلیّه را به داشتن باورهای کهن ایرانی متّهم می­کردند؛ 2- فردوسی مانند ناصرخسروِ اسماعیلی و اسماعیلیان، هم­راهیِ تشبیه و تنزیه را در شناخ...

آن چه در این رساله در صدد انجام آنیم، ملاحظه تفکر فلسفی فلوطین و حکمت الهی ناصرخسرو است. فلوطین بنیادگذار فلسفه نوافلاطونی و ناصرخسرو یکی از مهم ترین نویسندگان اسماعیلی در ایران است. نکته محوری این است که کانون ملاحظات این رساله، نگاه به ارای این دو از منظری سیاسی است نه کلامی-فلسفی. به بیان دیگر هدف اصلی این رساله، خصلتی سیاسی دارد نه فلسفی. مقایسه میان فلوطین و ناصرخسرو می تواند از وجوه گوناگ...

در تاریخ ادبیّات ایران ، ناصرخسرو جایگاهی ویژه دارد . او شاعری متفکّر بوده و شعرش را تنها در خدمت تبلیغ اندیشه دینی و اصلاح عقیده مخاطبانش قرار داده است . او در کنار شاعری ، کتاب هایی نیز در تبیین مبانی کیش باطنی تألیف کرده است . کتاب های فارسی او ( از جمله جامع الحکمتین و زاد المسافرین ) از نظر ویژگی های زبانی و واژگانی از نثرهای خوب قرن پنجم و دارای ارزش ادبی و زبانی است. منابع و مآخذ فکری ناصر...

جهان شناسی به معنای درک حقیقت پدیده های جهان، یکی از مباحث مهم فلسفی به شمار می آید. با وجودی که بسیاری از پژوهشگران، ناصرخسرو را فیلسوف نمی دانند، آثار او سرشار از اندیشه هایی است که به چرایی هستی و نوع تلقی او نسبت به آفرینش و رستاخیز اشاره دارد. این رویکرد بیش از پیش تحت تأثیر علوم و معارف و آیین هایی است که در عصر وی رواج داشته و ناصرخسرو نیز، از آنها در جهت تثبیت نظام اندیشه خویش سود جسته ...

چکیده:  پژوهش حاضر اساساً دو سویه است . بدان معنی که از یک سو به سبک های شناختی وابستگی و عدم وابستگی به زمینه و از سوی دیگر به دانش واژگان مربوط می شود. به عبارت دیگر ، پژوهش فوق عمدتاً به منظور بررسی ماهیت دانش واژگان دانشجویان در زمینه دانش غیرفعال) درکی) و فعال( کلامی) واژگان در زبان خارجی با در نظر گرفتن سبک  شناختی ارجح آنها در وابستگی و عدم وابستگی به زمینه صورت گرفت. روش آزمایش چنین بود ک...