«به» یکی از پرکاربردترین حروف اضافه در زبان فارسی است که معانی گوناگونی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از کاربرد این حرف در داستانی از شاهنامه فردوسی، به بررسی مقولات شعاعی حرف اضافه «به» از منظری شناختی می‌پردازد. پیکرة موردنیاز این پژوهش، از داستان‌ «بیژن و منیژه» شاهنامه (با 1312 بیت) استخراج شده است. اهداف اصلی این مطالعه، نشان‌دادن ساختار شعاعی شبکه معنایی حرف اضافه «به» و بررسی تغییرات معنای...

در این مقاله ضمن معرفی طبقه‏بندی کمیت‏نماها از سوی زبانشناسان پیشین، در پاسخ به این سئوال که آیا جایگاه اولیۀکمیت‏نماهایی چون «خیلی» و «بعضی» در درون گروه حرف تعریف بوده و یا از همان ابتدا در درون گروه کمیت‏نما ادغام می‏شوند، نشان خواهیم داد که برخلاف نظر سمیعیان (1983) و معظمی (1385)، در نظر گرفتن عناصر کمیت‏نمایی «خیلی» و «بعضی»در درون گروه حرف تعریف دارای اشکالات نظری و تجربی خواهد بود. به ه...

این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به توصیف چگونگی بازبینی حالت های ساختاری فاعلی، مفعول رایی، ازی، برایی، بایی و به ای و نقش های تتا می پردازد. پیکرۀ مورد بررسی 182 جملۀ دارای فعل مرکّب متعدّی است که در چارچوب فرضیه های موجود در برنامۀ کمینه گرا تحلیل می شود. تمامی حالت های ساختاری در رابطۀ هسته - مشخّص گر بازبینی و به محض ادغام با هستۀ گروه، نقش تتای آنها بازبینی می شود. برخلاف فرضیه های کمینه گرا...

این مطالعه با هدف بررسی تاًثیر "رویکرد تاًکید بر ساختار" بربهبود صحت نگارش در نوشتار فراگیران فارسی زبان ایرانی زبان انگلیسی انجام گرفته است. به همین منظور این تحقیق از سی ویک زبان آموز زبان انگلیسی به عنوان شرکت کننده استفاده کرده است. این تحقیق با بکار گیری داده های دو گروه آزمایش و کنترل نشان میدهد که رویکرد تاًکید بر ساختار مستقیم و غیر مستقیم, صحت نگارش شرکت کنندگان را در مبحث "حروف اضافه" و ...

مسأله کلامی امکان یا امتناع رویت خداوند، سبب اختلافات زیادی در تفسیر ادبی آیات مختلف قرآنی گردیده است. یکی از این موارد، همراهی فعل "نظر" با حرف اضافه "الی" می‌باشد که از دیدگاه ادیبان اشعری مسلک، چنین ترکیبی به معنای رویت و دیدن است، در مقابل از دیدگاه ادیبان معتزلی، این ترکیب به معنای دیدن نیست بلکه به معنای گرداندن حدقه چشم در جهت شیء دیدنی می باشد. هر یک از این دو گروه، در اثبات نظریه ادبی ...

  در این مقاله قصد داریم خوانش کلی/ جزئی در تناوب مکانی فارسی را مورد بررسی قرار دهیم. فعل‌ها‏ی مکانی که در تناوب مکانی شرکت می‌کنند‏ دارای دو موضوع درونی‌اند: موضوع مکان و موضوع انتقالی. در گونه مکانی موضوع انتقالی به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع مکان به صورت مفعول گروه حرف اضافه ظاهر می‌شود. در گونه مفعولی موضوع مکان به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع انتقالی به صورت یک گروه اسمی...

معانی و کاربردهای مختلف «را» در کتب و مقالات دستوری، محلّ بحث‌ها و مناقشات گوناگونی بوده است. گروهی از دستورنویسان آن را حرف نشانه و نقش‌نما شمرده‌اند و برخی آن را حرف اضافه دانسته‌اند. در کتب سنّتی دستور نیز معانی چندی برای «را» ذکر کرده‌اند؛ از جمله اختصاص، استعانت، تعلیل، توضیح، موافقت، مطابقت. در این مقاله، هفت نوع کاربرد مختلف «را» بازشناخته شده است: «را» به عنوان نشانۀ مفعول صریح و غیرصریح؛...

عنصر /i:/ که در فارسی به عنوان تکواژ یا واژه­بست نکره شناخته می­شود در پژوهش­های مختلف ساختواژی و معناشناختی بررسی شده­است. امّا در تحلیل­های نحوی جایگاه خاصی برای آن درنظر گرفته نمی­شود. در دستور زایشی، مقوله­های نقشی به عنوان عناصری که جایگاه و ارتباط دستوری میان مقوله­های واژگانی را مشخص می­کنند مطرح شده­اند. پیشتر گروه اضافه به عنوان یک گروه نقشی در بالای اسم در فارسی مطرح شده است. در این پژ...

این تحقیق سه هدف را دنبال میکرد: 1) بررسی توزیع 6 نوع از رایج ترین خطاهای همنشینی لغات از لحاظ نگارشی در عملکرد زبان آموزان ایرانی رشته زبان انگلیسی؛ 2) یافتن مداوم ترین نوع این خطاها در عملکرد زبان آموزان ایرانی؛ و 3) یافتن چگونگی بهبود دانش همنشینی لغات از لحاظ نگارشی با بالا رفتن سطح زبانی زبان آموزان ایرانی. بدین منظور، 276 زبان آموز ایرانی از بین تمام داتشجویان رشته زبان انگلیسی در دانشگاه...