جریان سنت‎گرایان ایدئولوژیک پس از انقلاب و از درون جدال‎های فکری دهه‎ی هفتاد درباره مدرنیته، مفهوم‎سازی الگوی توسعه و عملی کردن نظریه‎های بومی سربرآورد و زمینه برای طرح بیشتر مسئله تقابل سنت و مدرنیته فراهم شد. مهدی نصیری به‎عنوان نماینده این جریان، نقش فعالی در این زمینه داشته است. بنابراین، با بررسی دیدگاه‎های او می‎توان به بن‌مایه‎های گفتمان سنت‎گرایان ایدئولوژیک دست یافت. هدف این پژوهش، برر...

هدف: هدف پژوهش حاضر،  بررسی نحوة صورت­بندی گفتمانیِ خرده­گفتمان­های موجود در گفتمان علمای شیعه و واکاوی چگونگی ظهور این خرده­گفتمان­ها و مداقة تاریخی- گفتمانی در اندیشه­ورزی این خرده­گفتمان­ها در باب مشروطیت است. روش/رویکرد پژوهش: این مقاله،  بااستفاده از روش گفتمانی «تضادمحور» میشل­پشو و اتخاذ رویکردی تاریخی– تحلیلی به بررسی صورت­بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه پرداخته است. یافته­ها و ...

آزاد از ارزش نبودن سیاست‘ شعاری است که پسامدرنیست ها ‘ آنتی پوزیتیویست ها و طرفداران مکتب فرانکفورت دیری است که آن را تبلیغ و ترویج میکنند و افسانه علم فارغ از ارزش به قوت فروکوفته می گردد. باری اینان سیاست را به همراه سایر عرصه های علم ‘ فروکوفته میگردد. باری اینان سیاست را به همراه سایر عرصه های علم‘ همنشین اخلاق و هنر کرده اند. مدرنیته نتوانست با انسان و تاریخ ارتباط برقرار کند ‘ اما پسامدرن...

جامعة پدر سالار اساساً متفاوت از جامعة مدرن بوده و ویژگی های ارزشی‘ اجتماعی ‘ اقتصادی و سیاسی و گفتمان خاص خود را دارد. هشام شرابی پدر سالاری عربی را یک کلیت روانشناختی- جامعه شناختی خاص می داند که با نظامی از ارزشها و ساختارها و رویه های اجتماعی متعلق به نوع معینی از اقتصاد و فرهنگ مشخص می شود. در مقابل‘ مدرنیته همزمان در برگیرندة عقلانیت و انقلاب است و ساختارها وآگاهی متناسب با خود را دارد که ...

انقلاب مشروطیت نقطه عطف رویارویی هویتی ایرانیان با مدرنیته است که از آن به عنوان انقلابی برگرفته از مفاهیم مدرن در تمایز با سپهر اندیشه و هویت سنتی یاد می شود. مشروطیت، سرفصلی جدید از تاریخ ایران است که تحولات آن بر تاریخ سیاسی ایران در قرن بیستم سایه افکنده است و بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست کشور ما تأثیری غیرقابل انکار نهاده است. یکی از گفتما ن های هویتی مندرج در گفتمان مشروطه، گفتمان تجددگرائی ا...

بعد از سالها سیطره طولانی گفتمان مدرنیته، انقلاب اسلامی گفتمان جدیدی را برای بشریت مطرح نمود و بشارت تازه ای را برای انسان خسته از توسعه و تمدن مادی به ارمغان آورد. این انقلاب ادعا می کند که به تمامی نیازهای مادی و معنوی بشریت اعم از رفاه،آسایش و آرامش ،آزادی، امنیت وکرامت انسانی پاسخ می دهد اما این بار نه با شعار بی نیازی و استغنای از وی، بلکه از گذرگاه اخلاق و معنویت و عدالت. گفتمان های "جه...

فردید با ابداع و بسط مفهوم غربزدگی وتقسیم آن به دو نوع غیر مضاعف و مضاعف که مشمول دوران قدیم وجدید می شود تاثیر زیادی بر جامعه فکری ایران داشته است. فردید رنسانس را آغاز غربزدگی مضاعف می داند،چرا که دوره سلطه موضوعیت نفسانی یا اصالت سوبژکتیویسم منبعث ازاومانیسم است.نصرنیز با طرح گفتمان سنت گرایی و یا حکمت خالده؛سوژه خود محور اومانیستی که زیر بنای مدرنیته بوده را به چالش می گیرد. نصرمنتقد مدرنیت...

مقاله حاضر به مطالعه گفتمان مقاومت در مقابل شبه مدرنیته نظام پهلوی می پردازد. الگوی نظارت بر تن زنانه، محور این مطالعه هم در بررسی ساختار گفتار حاکم و هم گفتمان مقاومت است. با استفاده از نظریه فوکو در مورد مناسبات قدرت و بدن و نیز نظریه گفتمانی لاکلا و موفه سعی شده تا مرزهای معنایی برساخته شده حول مدلول تن زنانه درون بستری از منازعات و رخدادهای اجتماعی- سیاسی دوران پیش از انقلاب، ترسیم شود. این...

مقالۀ حاضر به کنکاش در آثار تئودور آدورنو و میشل فوکو می‎پردازد تا به مفهوم مدرنیته در اندیشه و آراء آنان دست یازد و بر این امر مُهر تأیید زند که هر یک از آنان در مواجهات خود با مدرنیته، طرحی مخصوص به خویش را درافکنده است. لذا، پس از مشخّص‌نمودن سنّت فلسفی قارّه‌ای به‎عنوان یک ”گفتمان“، و پس از مورد مداقه ‌قراردادن پرسش‌ها و مسائل پژوهش، مفهوم مدرنیته به‌گونه‎ای انفکاکی در نزد آدورنو و فوکو بررسی م...

چکیده مقاله حاضر با هدف پاسخ به پرسش‌هایی مانند چیستی دلایل بسط‌یافتگی و توسعه و پیشرفت گفتمان انقلاب اسلامی در گستره منطقه‌ای و جهانی و بررسی همگرایی عوامل مؤثر بر تسلط گفتمان انقلاب اسلامی و عوامل مؤثر بر اشاعه تمدنی این گفتمان نگاشته شده است. در این راستا تحلیل گفتمان هم در جایگاه نظریه و هم در جایگاه روش مورد استفاده قرار گرفته است. کسب قابلیت‌های راهبردی در حوزه تمدنی از ...