پژوهش حاضر، تصحیح نسخه خطی دیوان "ملّاحسن حافی هروی" است که کتابت آن به خطّ نستعلیق در دوّم محرّم 1305هجری توسط "حسین اصفهانی" به پایان رسیده است. این دیوان حاوی 2112 بیت شعر، شامل مثنویات، غزلیّات، قصیده، ترجیع بند و رباعیّات با مطالب عرفانی و مدح و منقبت اهل بیت (ع) است. از این دیوان شعری، دو نسخه دیگر نیز تهیّه شد که نسخه حاضر به دلیل کامل بودن و در برداشتن اشعار دو نسخه دیگر و نیز نام کاتب و تار...

تشبیه یکی از مهم ترین و محوری ترین عناصر در حوزۀ علم بلاغت و بیان محسوب می شود. که در زیبایی و مخیّل کردن شعر تأثیر به سزایی دارد و به ندرت می توان شعری را یافت که تصاویر تشبیهی در آن به کار نرفته باشد. کلیم کاشانی و زیب النساء مخفی هندوستانی، دو تن از شاعرانی هستند که تشبیه در دیوان آنان جایگاه ویژه ای دارد. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، تشبیهات این دو شاعر به دو دستۀ ...

می دانند « کشیدن صوت » برخی به ، « صوت » تعاریف لغویان از غنا اغلب ناتمام و مبهم است برخی غنا را می باشد .در اصطلاح برخی به معنای نیکو و نرم « آواز خوش شادی آفرین » .معنای مورد اتّفاق از نظر آنان نمودن صدا ، برخی به صدای مشتمل همراه با ترجیع و برخی به صدای طرب آور معنا کرده اند .روایات فراوانی اجمالاً دلالت بر حرمت آواز خواندن طرب آور (غنا) دارد.از سوی دیگر برخی روایات مواردی را مانند غنا در ...

ابوالحسن مسگر مشهور به خرّم شیرازی از شاعران اوایل قرن چهاردهم و متوفای 1335ه.ق در بمبئی هند است. از وی دیوان اشعاری با حدود هفت هزار بیت شامل غزلیات، قصاید، مسمط، مستزاد، ترجیع بند و ترکیب بند باقی مانده که تحلیل اشعار او نشان می دهد مضامین شعریش عمدتا دینی است. او دارای روح بلندی بوده که وی را از مدح و ستایش شاهان بر حذر می داشته است. خرم در ذکر پیامبر اسلام(ص) و مناقب ائمّه(ع) بیشترین توجّه را ...

یکی از مهم ترین حوزه های ادبی ماوراءالنهر که در رشد روند ادبیات تاجیک تأثیر گذاشته، دایرۀ ادبی حصار است. در این مقاله سعی شده است بعضی از جنبه ها و ویژگی های ادبی مذکور بررسی شود. حصار با مؤسسات فرهنگی و اهل ادب خود شهرت داشته است. در میان حاکمان حصار اشخاص علم و ادب دوست نیز بوده اند که در رشد فرهنگ این کشور سهم بسزا داشته اند. ازجمله این حاکمان می توان به هشام سلطان، قل قوش بیگی و... اشاره کر...

 موسیقی شعر یکی از بهترین مختصاتی است که به طور ذاتی ارزش و اهمیت آن را مشخص می­کند و در واقع موسیقی شعر است که ضمن این که شنیدن آن را برای گوش­ها جذاب می­سازد، راهی برای دلنشین کردن شعر است تا از این طریق مفهوم و هدفی که در بطن سخن منظوم نهفته است، سریعتر به مقصد و مقصود مورد نظر واصل گردد. منظور از موسیقی بیرونی شعر که باعث آهنگ و موسیقی کلام و زیبایی آن گردیده ، وزن عروضی است که بر اساس کشش ...

هرچند ادبیات و فرهنگ تاجیکی همواره با تحولات و دگرگونی های بزرگ اجتماعی بوده، هرگز در هیچ مقطع تاریخی قدرت و توانایی اش را ازدست نداده است. سدۀ نوزدهم یکی از دوره های بسیار بااهمیت در تاریخ ادب و فرهنگ تاجیک است. شرایط خاص تاریخی حاکم بر این دوره سبب شده بود که تاجیکستان در شرایط سیاسی و اجتماعی دشواری به سر برد. در نیمۀ اول عصر نوزدهم ادبیات تاجیک در روند ادبی «دوزبانی» (ازبکی و تاجیکی) قرار د...

رفتار قراردادی شرکت های ملی نفتی کشور چین در رقابت بر سر به دست آوردن منابع نفت و گاز در سطح جهان از بعضی جهات از رفتار قراردادی شرکت های بین المللی نفتی متفاوت است شرکت های ملی نفتی کشور چین در قراردادهای سرمایه گذاری های خود حاضر به پذیرش شرایطی با مطلوبیت کمتر برای خود و مطلوبیت بیشتر برای طرف مقابل هستند آنها همچنین انعطاف پذیری بیشتری در برآورده ساختن نیازهای گوناگون کشورهای طرف مقابل (دار...

شیخ محمد اهلی شیرازی از شاعران معروف قرن نهم است که بیشترین فنون ادبی، بیانی و متنوع در عروض و قافیه را به کار بسته است. او در سرودن انواع شعر ماهر بود و در دیوان او انواع شعر از جمله: ترکیب، ترجیع و مقطعات و رباعیات و مخمس و مستزاد دیده میشود. به طور کلی شاعران عصر تیموری از جهاتی با شاعران دوره های بعد از خود متفاوت هستند. گویندگان این دوره هنوز از بیان قدما استفاده میکنند و زبان آنها، زبان ر...

فرصت شیرازی میرزا محمّد نصیر حسینی ملقّب به فرصت الدّوله و متخلّص به «فرصت» و معروف به میرزا آقا (1271-1339) یکی از ادیبان بزرگ دوره قاجار، و از شاعران سبک «بازگشت» است وی در ماه رمضان سال یکهزار و دویست و هفتاد یک هجری قمری متولّد شد. در آغاز جوانی، در زمینه های موسیقی، صرف و نحو، منطق، حکمت، حساب، هیئت، هندسه و اسطرلاب، سرآمد اقران بود و به زبان انگلیسی نیز آشنایی داشت. دیوان او دارای شش هزار بیت ...