شیوۀ به‏کارگیری زبان در شاهنامۀ فردوسی همچون آثار دیگر بزرگان ادب فارسی، شیوه‏ای خلّاقانه و در عین حال منحصر به فرد است. نمونه‏ای از این خلّاقیت هنگام استفاده از واژۀ سخن روی می‏نماید. فردوسی بدون مقید ماندن به کاربرد‏های متداول این واژه در روزگار وی، قابلیت خاص واژۀ یاد شده را دریافته است و در درون منظومۀ هنری خود ظرفیت تعبیریِ بسیار فراخی بدان بخشیده است. هدف پژوهش حاضر آن است تا به منظور تبیین ...

هنگامی که در یک نمودار کنترل فرایند آماری چندمتغیره هشدار خروج از کنترل ظاهر می شود، یک سوال طبیعی این است که کدام یک از متغیرها موجب این هشدار شده اند؟ در واقع وضعیت خروج از کنترل حداقل می تواند مربوط به یکی از متغیرها باشد و معقول نیست که وضعیت خروج از کنترل را به همه متغیرها نسبت داد. واقعیت این است که استفاده از روش های یک متغیره به معنی دور ریختن بخش مهمی از اطلاعات است که در کوواریانس بین...

هنگامی که در یک نمودار کنترل فرایند آماری چندمتغیره هشدار خروج از کنترل ظاهر می­شود یک سؤال طبیعی این است که کدام متغیر یا متغیرها این وضعیت را بوجود آورده­اند؟ در واقع وضعیت خروج از کنترل فقط می تواند مربوط به یکی از متغیرها باشد و معقول نیست که وضعیت خروج از کنترل به همه متغیرها نسبت داده شود. در متون کنترل کیفیت آماری روش های مختلفی برای پاسخ به این سؤال پیشنهاد شده است. در مقاله حاضر روشی م...

کلین(1995) معتقد است یکی از اساسی ترین عناصر معنایی فعل، نمود می باشد که مانند زمان مقله ای است دستوری و بر این اساس او نمود را "نظام درونی یک موقعیت" می داند.نمود در زبان شناسی به دو حوزه مجزا ارجاع داده می شود، نمود درونی و نمود بیرونی. نمود درونی یک محمول متاثر از موضوع درونی می باشد در حالیکه نمود بیرونی این تاثیرپذیری را از موضوع درونی ندارد و نیز دارای ظهور واژگانی است. نمود درونی در محمو...

پژوهش حاضر تحقیقی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکب معنایی آنها صورت گرفته است. در این بررسی، نخست، نگارنده طرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را  ارائه می کند و پس از آن، به انواع تناظر میان فعل های ساده و مرکب می پردازد. در ادامه، پس از بحثی مختصر درباره هم معنایی و سه نوع از آن که در این پژوهش مبنای تحلیل ها قرار می گیرند، یعنی هم معنایی گزاره ای،...

همپایگی پرسشواژه­ای اصطلاحی توصیفی است که در ارجاع به ساخت­هایی بکار می­رود که در آنها معمولاً دو پرسشواژه با هم همپایه می­شوند. همپایگی پرسشواژه­ای، از لحاظ توصیفی، به دو ساخت همپایگی معمول و پرسش­های چندگانه مشابهت دارد. علیرغم این شباهت­های صوری، تدقیق در این ساخت­ها نمایان می­سازد که این ساخت هم به لحاظ نحوی و هم معنایی از دو ساخت دیگر متمایز است. به‌طور مشخص، همپایگی پرسشواژه­ای، برخلاف همپ...

شاهنامه گنجینه ای است از واژگان اصیل فارسی که شناخت و استفاده از این واژگان موجب غنای زبان فارسی می گردد. امروزه برخی از این واژگان یا کمتر استفاده می شوند و یا در مفاهیمی محدودتر و گاهی متفاوت بکار می روند. واژه هنر یکی از واژگان ناب فارسی است که در شاهنامه بار معنایی گسترده ای دارد و امروزه دایره ی معنایی این واژه بسیار محدودتر شده است. فردوسی در شاهنامه از این واژه با ترکیبات و مفاهیم متنو...

هدف اصلی تحقیق حاضر ، بررسی فنون اقناع در تبلیغات بیمه های عمر است.علاوه بر این تبلیغات بیمه عمر از جنبه زبانشناسی مورد بحث قرار می گیرد.تحقیق حاضر مبتنی بر این دو فرضیه است که در تبلیغات بیمه های عمر از میان ابزارهای زبانی و روابط معنایی،کلمات دارای بار معنایی مثبت می توانند در اقناع مشتری برای خرید بیمه عمر مثمر ثمر واقع شوند و همچنین در تبلیغات بیمه عمر از فنون اقناع همچون ترس،شدت و پرسش های...

این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکه­ای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکه­ای پرداخته­ایم و در ادامه نشان داده­ایم که در غزل تمهیدات و مؤلفه­هایی وجود دارد که می­توان مجموعه آنها را در قالب دو گروه «سازه­های زبانی» و «سازه­های موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، هم­آیی، هم­معنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازه­های زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...