الگوی برنامه ریزی جامع که پایه های نظری و تئوریک آن بر اساس نظریات پاتریک گدس 1 و ابرکرامبی 2 در اوایل قرن بیستم بنا نهاده شده است، پس از جنگ جهانی دوم و در پی نیاز به گسترش بی رویه و نیز بازسازی ویرانی شهرهای پس از جنگ مطرح شد. اما، از همان اوایل به دلیل مبنای فلسفی ثابت، انعطاف ناپذیری و عدم شفافیت در نظر و گرایش بیش از حد به اندیشۀ هندسی و کالبدی و عدم توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی...

استقرار و پیدایش هر شهر بیش از هر چیز تابع شرایط و موقعیت جغرافیایی آن است؛ زیرا عوارض و پدیده‌های طبیعی در مکان‌گزینی، حوزۀ نفوذ، توسعۀ فیزیکی و فرم شهری اثر قاطعی می‌گذارند. تحقیق حاضر با هدف پتانسیل‌سنجی توسعۀ کالبدی شهر سنندج، ابتدا موانع و محدودیت‌های موجود را شناسایی کرده، سپس نواحی مناسب و نامناسب برای توسعۀ شهری را تفکیک می‌کند. به‌منظور انجام پژوهش حاضر از ابزارهایی مانند نقشه‌های توپو...

امروزه نظام­های مدیریت و برنامه­ریزی شهری، در تلاش‎اند از طریق رصد تحولات توسعۀ شهری، برنامه­های توسعه را به سمت پایداری قوی­تر هدایت کنند. پایش تغییرات نظام شهری و تحولات ابعاد پایداری توسعۀ شهری، زیربنایی برای تحقق اهداف ارزشمند توسعۀ پایدار شهری شمرده می‎شود. در این میان شهر بم پس از زمین‎لرزۀ 1382، نسبت به سایر شهرهای کشور با تغییرات گسترده­ای در زمینه­های فیزیکی، اقتصادی ـ اجتماعی و زیست‎م...

شهرها مانند موجودات زنده از لحاظ کالبد بزرگتر و از لحاظ ساخت پیچیده تر می شوند و به دنبال این رشد فیزیکی، توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها نیز بتدریج دگرگون می شود. همواره فضای کالبدی شهرها تحت تأثیر مکانیزم ها وعواملی قرار دارد که در طی زمان با پیشرفت ها و تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی و ... متحول می شوند و در ضمن این تأثیرات، تغییرات جدیدی نیز برچهره و منظر کالبدی شهر...

مطالعۀ حاضر به بررسی جامعه شناختی توسعۀ پایدار شهری و وضعیت شاخص های آن در شهر تهران بر اساس داده های موجود می پردازد. روش مطالعه، ترکیبی از روش های اسنادی ـ کتابخانه ای و تحلیل داده ها و مطالعات موجود است. با توجه به آنکه شاخص های توسعۀ پایدار شهری را می توان به شاخص های محیطی، اجتماعی و اقتصادی تقسیم بندی کرد، داده های موجود نشان می دهد که در شاخص های محیطی میزان بالای آلایندگی هوا و نیز مصرف...

فرایند تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی به اراضی ساخته شده از دهۀ 1340 رو به افزایش بوده و منجر به عدم تعادل میان کاربری اراضی شهری و طبیعی در مناطق شهری ایران شده است. منتج از روند مذکور، الگوی کاربری اراضی در شهر- منطقۀ مرکزی مازندران از جمله منطقۀ شهری ساری نیز تحت تأثیر روند شهرنشینی، گسترش جمعیت و افزایش مهاجرت، به سمت و سویی جدید رفته و تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی در اراضی پیرامون ...

نقش سرمایۀ انسانی در صادرات صنعتی و از طریق آن در رشد اقتصادی بر هیچ کس پوشیده نیست. این نقش با اجرایی شدن قانون هدفمند کردن یارانه ها، که ممکن است به دنبال خود افزایش قیمت تمام شده محصولات و کاهش قدرت رقابت و امکان حضور آنها در بازارهای جهانی را در پی داشته باشد، پر رنگ تر نیز می شود. این مطالعه به بررسی مقایسه ای نقش سرمایۀ انسانی در صادرات کالاهای صنعتی کارگاه های متوسط و بزرگ ایران می پرداز...

در این مقاله فاضلاب های ایجاد شده تحت سه عنوان  فاضلاب شهری،  فاضلاب صنایع بزرگ آلوده کننده، و فاضلاب شهرک های صنعتی دسته بندی شده اند. تا پایان سال 81 فقط 50 تصفیه خانه شهری در سطح کشور در حال بهره برداری بوده اند که در پایان سال 82 تعداد آن ها به 75 تصفیه خانه افزایش پیدا کرده است. بدین ترتیب از میزان 3/9 میلیارد مترمکعب در سال فاضلاب شهری ایجاد شده در کشور، تنها 9 درصد آن تصفیه و 91 درصد دیگ...

از آن جا که در ادبیات نظری و تجربی، تغییر ساختاری به دلیل امکان ایجاد بهره برداری کامل تر و بهتر از منابع، در کنار عوامل سنتی تعیین کنندۀ رشد، مانند نیروی کار، سرمایه و فناوری، به عنوان یکی از عوامل بالقوۀ رشد شناخته می شود، شناخت ویژگی های تغییر ساختاری یک اقتصاد می تواند تصویر نسبتاً روشنی از امکانات رشد اقتصاد به دست دهد، به ویژه هنگامی که این شناخت در مقایسه با شاخصه های تغییر ساختاری در اقت...

هدف از این تحقیق، بررسی فرایند ارزیابی توان اکولوژیک شهر گرگان به‌منظور تعیین نقاط بالقوۀ توسعۀ شهری است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است؛ بدین‌صورت که به‌منظور دستیابی به هدف تحقیق، ابتدا اطلاعات مورد‌نیاز منطقه با استفاده از منابع اطلاعاتی موجود و کار میدانی و مصاحبه با متخصصان مربوط جمع‌آوری شده و در ادامه با کاربرد رویکرد ارزیابی چند‌معیاره و به‌طور مشخص استفاده از فرایند ت...