شالودۀ اقتصاد روستایی بر فعالیت‎های کشاورزی استوار است و یکی از قدیمی­ترین مسائل در کشاورزی، مسئلۀ آبیاری است. قرار گرفتن گسترۀ وسیعی از ایران‎زمین در اقالیم خشک و نیمه‎خشک جهان از یک‎سو و از سوی دیگر توزیع نامناسب زمانی و مکانی بارش، کمبود منابع آب و نیز مسئلۀ انتقال آن از مسیرهای طولانی از چالش‎های اساسی این بخش است که همواره پیش روی دست‎اندرکاران اجرایی قرار دارد. در این راستا، یکی از راهکار...

فرایند تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی به اراضی ساخته‌شده از دهۀ 1340 رو به افزایش بوده و منجر به عدم تعادل میان کاربری اراضی شهری و طبیعی در مناطق شهری ایران شده است. منتج از روند مذکور، الگوی کاربری اراضی در شهر- منطقۀ مرکزی مازندران از جمله منطقۀ شهری ساری نیز تحت تأثیر روند شهرنشینی، گسترش جمعیت و افزایش مهاجرت، به سمت و سویی جدید رفته و تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی در اراضی پیرامون ...

حکومت قراختاییان کرمان هم زمان با حملۀ مغول به ایران شکل گرفت و دورۀ اوج آن در زمان ترکان خاتون بود. تاریخ ایران در دورۀ حکومت ترکان خاتون شاهد پیشرفت های اقتصادی و فرهنگی در کرمان است و از وجود امنیت در این برهه از زمان در آنجا حکایت دارد. اگر امنیت، ایجاد شرایط مطلوب سیاسی برای دستیابی به اطمینان خاطر از حفظ و بقای ارزش ها و برقراری آرامش و رفاه در جامعه دانسته شود، رشد اقتصادی و فرهنگی کرمان...

شهر یک تولید اجتماعی است و رویکرد اجتماعی محور در کنار رویکرد فن محور، تحقق بخش توسعۀ پایدار شهری به شمار می آید؛ به شرط اینکه مبتنی بر شناخت و تحلیل درستی از ساختارها، شرایط، شاخص ها و روندهای اجتماعی باشد. از این منظر، تحلیل اجتماعی بخش مهمی از فرآیند مدیریت و برنامه ریزی شهری را به خود اختصاص می دهد. هدف اصلی کتاب راهنمای تحلیل اجتماعی از شهر شناساندن ابعاد تحلیل و توسعۀ اجتماعی شهری است و م...

نرخ بالای بیکاری جوانان، بیانگر عدم بهره برداری از فرصت های موجود در راستای توسعۀ اقتصادی در سطوح ملی و جهانی است؛ دلیل این امر آن است که بیکاری جوانان اثرات طولانی-مدتی بر ثبات اشتغال و درآمد دارد. در این راستا، افزایش بیکاری در میان گروه‏های تحصیل‏کرده به‏ خصوص فارغ‏التحصیلان نظام آموزش عالی کشاورزی ایران به یکی از بزرگترین مشکلات اجتماعی- اقتصادی کشور تبدیل شده است. این مسئله ضرورت توجه به م...

در دورۀ رضاشاه برنامۀ صنعتی­سازی ایران عمدتاً در صنایع مصرفی کشاورزی متمرکز گردید. تاکنون برخی پژوهش­ها دربارۀ برنامه­های اقتصادی این دوره با نگاهی محدود و بدون مبنای نظری انجام گرفته است. در این پژوهش با نگاهی متفاوت و با رویکرد به نظریه اقتصاد جهانی، تأثیر تحولات سیاسی- اقتصادی هسته نظام سرمایه­داری در صنعتی­­سازی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در نتیجه، ابتدا اولویت توسعۀ صنعتی یا کشاورزی م...

یکی از نگرانی­های مهم امروز بشر آلودگی خاک­های کشاورزی با انواع آلاینده­های شیمیایی، مخصوصاً فلزات سنگین است که از جمله چالش­های مهم توسعۀَ کشاورزی ودر نتیجه توسعۀ روستایی به شمار می­رود. این آلاینده­ها با استفاده از انواع کودهای آلی و شیمیایی، پسآب­های شهری،آفت­کش­ها، حشره­کش­ها، علف­کش­ها و بسیاری دیگر از فرایندهای کشاوررزی که به طور محلی بر خاک اثر می­گذارند، به طور بالقوه توسعۀ کشاورزی و روست...

در چند دهۀ اخیر برنامه‌ریزان با مسئلۀ جدیدی به‌ نام پراکنده‌رویی مواجه شده‌اند. برای مقابله با این مشکل راه‌حل‌های گوناگونی ارائه شده است. یکی از اصلی‌ترین راه‌ها، اتخاذ رویکردی اکولوژیک در کاربری زمین و استفادۀ درست از منابع طبیعی است. منطقۀ کلان‌شهری مشهد از بی‌تعادلی فضایی، پراکنده‌رویی و تمرکز شدید در مرکز مجموعه و کریدور مشهد- چناران رنج می‌برد که این امر به نوبۀ خود موجد پدیدار شدن نابراب...

کرمانشاه یکی از متراکم‌ترین مناطق مالکیت خالصه و سلطنتی در دورۀ قاجاریه و پهلوی اول بود. مسئلۀ اصلی مقاله حاضر روشن کردن چرایی و چگونگی شکل‌گیری مالکیت سلطنتی و پیامدهای این نوع مالکیت بر کشاورزی منطقۀ کرمانشاه در دورۀ پهلوی اول است. هدف کلی مقاله توضیح و تفسیر علل و عوامل ظهور و بروز پدیدۀ املاک رضاشاه در کرمانشاه در دورۀ پهلوی اول است. رویکرد تحقیق حاضر کیفی است. داده‌ها از مراکز اسناد و مناب...

محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل گرفته و باعث مکان گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است. شناخت وضع موجود و مشکلات فعلی شهر و پیش بینی تغییرات آتی آن در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محیط طبیعی رودخانه های موقت شهری (هیدروژئومورفولوژی) و فر...