هرچند در متون عرفانی عموماً از اختلافات مذهبی خبری نیست، با این حال نمی توان وجود آنها را در کتب عرفانی نادیده گرفت. مقاله حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی تألیف شده است، نقاط اشتراک و اختلاف تفاسیر عرفانی فریقین را به لحاظ متنی و محتوایی، ذیل داستان حضرت موسی(ع) و خضر(ع) مورد بررسی قرار می دهد. روشمندی در تدوین متن، تداعی مفهوم سلوک و پرورش زبان عرفانی، از جمله اشتراکات مهم تفاسیر عرفانی است. دقت...

در سطور آتی، سعی شده است ضمن معرفی گذرا و مجمل کتابخانۀ ملی ملک تهران، وابسته به آستان ملک پاسبان سلطان دو سرا حضرت علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیه و الثنا، همراه با بازخوانی مختصر فهارس دوازده گانۀ تألیفی روانشادان ایرج افشار و محمدتقی دانش پژوه ـــ1352ش.ـــ مرورنامه ای بر مندرجات و مطاوی فهرست جدید الانتشار کتابخانه، جلد 14، اثر دانشور فاضل، سید محمدحسین حکیم ترقی ام شود تا فراروی مطالعه ک...

رساله از دو فصل تشکیل شده است. فصل اول بررسی و انطباق سیره حضرت موسی(ع) در قرآن و تورات است. در هر بخش از زندگی این پیامبر الهی ابتدا آیات قرآنی مربوطه با ترجمه و شرح مختصری از تفسیرالمیزان و سپس عبارات تورات و در نهایت تطبیق بین آیات قرآنی و عبارت تورات به عمل آمده است. در بررسی سعی شده است روایات تفسیری موجود از دو کتاب نورالثقلین از کتب شیعه و درالمنثور از اهل سنت مورد توجه قرار گیرد.در فصل ...

داستان شیخ  صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبا...

نام موسی (ع) یکصد و سی و شش بار، یعنی بیش از دیگر پیامبران در قرآن کریم مذکور است. موسی (ع) در شعر مولوی نماد اولیا، هادیان مشفق، سالکان، پیشوایان سلوک، عامل قهر الهی و رمز عقل و رحمت و مظهر آداب دانان و مترسمان و پرسشگران بی غرض است. در مقابل وی ، فرعون نماد وهم ، نفس ، تن ، مکر و فریب ، تکبر، عناد ، قدرت صوری و ظاهری و رمز استغراق در عالم حس است. داستان تولد موسی(ع) نشانه ای است برای محتوم بو...

بدون تردید یکی از مسایلی که در فرهنگ اسلامی مورد توجه فراوان بوده و هست ، مسأله تربیت و سازندگی شخصیت انسان هاست . و این نکته به خوبی در آیات متعدد قرآن کریم ، سیره انبیاء الهی و امامان معصوم (ع) مشهود است . در حقیقت یکی از علل بعثت انبیاء الهی و اهداف رهبران بزرگ در طول تاریخ ، تربیت انسان ها و افراد مومن و شایسته بوده است . با وجود این ، جای تحقیق علمی عمیق و جامع در ارتباط با استخراج و تدوین...

درمورد امام موسی کاظم علیه السلام شاعران زیادی شعر سروده اند که در این میان شاعران عراقی سهم به سزایی دارند.شاعران در موضوعات زیادی پیرامون حضرت شعر سروده اند که در این میان بیشتر اشعار مربوط به زندانی بودن حضرت در زندان هارون الرشید عباسی می باشد.همچنین از دیگر موضوعاتی که شاعران بیشتر به آن پرداخته اند القاب خاص حضرت وخصوصیات اخلاقی ایشان می باشد.

هنگامه تقرب به پروردگار در اصطلاح عارفان قرآن‌پژوه «میقات» نام دارد، میقات حضرت موسی در سوره اعراف طی دو قالب «ساختاری: گزارش میقات مقدماتی به مدت سی شب و تکمیلی به مدت ده شب» در آیه 142 از سوره اعراف، و مرحله محتوایی گزارش «تقاضای رؤیت توسط موسی و پاسخ پروردگار» در آیه 143 از همین سوره، مطرح شده است. در این رابطه سه دیدگاه 1- تقاضای دیدار حسی یعنی رؤیت پروردگار با چشم سر به ن...

یکی از قطب های فرهنگی و معنوی که همواره در درازنای سده های اسلامی برای مردم ایران  به عنوان نماد دلدادگی به اهل بیت (ع) مورد توجه شیعیان قرار گرفته مقبره های فرزندان و نوادگان امامان تشیع است. ایران به عنوان پناهگاه نسبتاً امن برای شیعیان و بستری مناسب برای ترویج، رشد و اعتلای شیعه بوده است. فرزندان امام موسی الکاظم (ع) یکی از پرشمارترین مهاجران به سرزمین های ایران در دوره حاکمیت عباسیان است. ای...

چکیده : دراین نوشتار، براساس آموزه های قرآنی و روایی به تبیین شخصیت حضرت خضر به عنوان یکی از پیامبران و اولیای الهی می پردازد و ماجرای طول عمر وی از ولادت تا روز قیامت، همراهی او با پیامبران بزرگ الهی، پیامبر اسلام و ائمّه معصومین علیهم السلام و منزلت ایشان نزد خداوند متعال را شرح می دهد. پژوهش حاضر در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اوّل به شناسایی شخصیت تاریخی، میلاد، نبوّت و ولایت داشتن خضر پرداخته،...