نظریه‌ی حد وسط ارسطویی یکی از مهم­ترین مبانی اخلاق ارسطویی به حساب می­آید و بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه‌ی اخلاق در دوره­های طولانی عصر اندیشه‌ی فلسفی بر آن تأکید نموده­اند، اما این نظریه با انتقاداتی مواجه شده است که چنان‌چه به آن‌ها پاسخی داده نشود، بنیان نظریه فرومی‌ریزد. یکی از انتقاداتْ ناشی از اعتقاد به عدم جامعیت این نظریه به عنوان یک قاعده‌ی کلی عملی است و منتقدین معتقدند که برخی افعال ...

چکیده تربیت اخلاقی، چگونگی به کارگیری و پرورش استعدادها و قوای درونی، برای توسعه و تثبیت صفات و رفتارهای پسندیده اخلاقی و نیل به فضائل عالی اخلاقی و دوری از رذیلت ها و نابود کردن آنها است. برای تکامل تربیتی و اخلاقی به چند چیز نیاز است ، ابتدا باید اصولی ثابت و مورد قبول، داشت ، سپس اهداف تربیتی را معین کرد و بعد از آن نوبت به اصلی ترین مرحله یعنی تعیین روشهای تربیتی می رسد. اصل تربیتی ، قاع...

در این نوشتار، با عنایت به آیات الهی قرآن مجید و نیز روایات معصومین (علیهم السلام)،و با نگاهی عمیق و جدیدتر از آنچه که در منابع و کتب گذشته بوده، در پی تبیین رابطه حکم کلّی صدق و کذب برآمده ایم و دیدگاههای مختلف را تقریر و عرضه نموده ایم . اگر آیات قران را بکاویم و یا سخنان معصومین (علیهم السلام) را درباره " صدق و کذب" کنار یکدیگر بگذاریم، دریافت عمیقی از ماهیت، کارکرد و جایگاه صدق به عنوان یک ص...

چکیده : وفور مفاهیم اخلاقی در کتاب های ادبی ، از جمله مزایای ادبیات فارسی است. مرزبان نامه و انوار سهیلی از جمله آثار تعلیمی ادب فارسی اند که در آن انواع فضیلت ها و رذیلت های اخلاقی و هم چنین آیین کشورداری به گونه ای غیر مستقیم بیان شده است. نویسندگان این دو کتاب سعی بر آن داشته اند تا تعالیم اخلاقی مورد نظر خود را با استفاده از اشعار فارسی و عربی و احادیث برای داشتن یک جامعه ی مطلوب و آرمانی ...

آنچه این نگاشته در پی آن است، اثبات یک نظام اخلاقی مستنبط از آیات و روایات است که البته مورد تأیید عقل سلیم و فطرت پاک نیز باشد. به نظر می رسد آنچه به عنوان نظام اخلاقی اسلام در آثار عمده اخلاقی ارائه شده است، در حقیقت نظام اخلاقی مسلمین بوده و نه نظام اخلاقی اسلام و بر این اساس شاید بتوان این نظام ها را نظام های اخلاقی غیر اسلامی به شمار آورد. فیلسوفان و اندیشمندان مسلمان در عرصه اخلاق، بر اس...

یکی از مباحث محوری در کتاب جمهوری افلاطون، موضوع عدالت است. افلاطون برای تعریف عدالت مدینه فاضله ای را ترسیم می کند که حاکم آن فیلسوف پادشاه است. از دیدگاه وی عدالت باید هم در درون فرد و هم در جامعه ایجاد شود. عدالت در شهر در سلسله مراتب طبیعی و تقسیم کار یافت می شود، بدین ترتیب، هرکس باید همان عملی را انجام دهد که به طور طبیعی برای آن ساخته شده است. عدالت در نفس نیز آن است که هر جزء نفس تنها ب...

این رساله پژوهشی ، پیرامون رویکرد اخلاقی مسکویه است . او از اندیشمندان قرن چهارم و اوائل قرن پنجم است و جایگاه او در حکمت عملی به آن پایه است که او را معلم ثالث لقب داده اند، خواجه نصیر الدین طوسی کتاب اخلاق ناصری خویش را ترجمه کتاب تهذیب الاخلاق او می داند. مسکویه بارویکردی فلسفی به اخلاق پرداخته است و در بسط و سامان بخشی به آن بسیار کوشیده است. او با توجه به قوای نفس و قانون حد وسط ارسطویی ب...

نظامی گنجوی از برجسته ترین شاعران سبک آذربایجانی است که دارای آثار ارزشمندی ست. مثنوی مخزن الأسرار، از جمله ی این آثار به شمار می رود که در این پژوهش با توجه به ویژگی های متنوع و منحصر به فرد، از دیدگاه سبک شناسی تکوینی مورد بررسی قرار گرفته است. از مهمترین ویژگی های موثر در تکوین مخزن الأسرار می توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1. اخلاق : به دلیل متشرّع بودن نظامی، به هم ریختگی جامعه ی عصر او و گس...

چکیده موضوع این پایان نامه "بررسی جایگاه اعتدال در قرآن و روایات" است ، که مبتنی بر نظریه اعتدال ارسطویی است و از مسایل اخلاقی است که وارد حوزه مسایل فلسفی شده است وچنانکه گفته اند سقراط پای اخلاق را به فلسفه باز کرد. این نظریه به عنوان قاعده ای عام که حد وسط آن فضیلت و دو طرف آن افراط و تفریط و رذیلت می باشد ؛ علما و دانشمندان بسیاری به آن پرداخته اند و عده ای هم آن را مورد نقد جدی قرار داد...

در این پایان نامه فضایل و رذایل اخلاقی در کتاب تاریخ بیهقی براساس دو کتاب اخلاق نیکو ماخس ارسطو و اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی بررسی شده است در آثار این دو فیلسوف فضایل اخلاقی اصلی عبارتند از: حکمت، شجاعت، عفت، عدالت و سخاوت؛ و در مقابل هر فضیلت اخلاقی دو رذیلت اخلاقی قرار دارد که به ترتیب عبارتند از: سَفَه و بَلَه، تهّور و جبن، شره و خمود شهوت، ظلم و انظلام، اسراف و بخل که هر کدام شامل انواعی ا...