ادبیات که بخش جداناپذیری از زندگی انسان است، همانند علوم انسانی به شناخت انسان کمک می کند و همواره در طول تاریخ، انسان منبع الهام نویسندگان برای خلق آثاری ماندگار بوده است. علاوه بر آن، علوم روانشناسی و جامعه-شناسی که زیر شاخه های علوم انسانی هستند نیز به بررسی علمی انسان و ارزش های او اهتمام می ورزند. اما این سوال در اینجا مطرح می شود که آیا بین بررسی های علمی و نوشته های ادبی درباره انسان شبا...

0

با وجود آن که بخش عظیمی از گنجینه ی ادبی و فرهنگی هندوستان و به ویژه میراث مکتوب فارسی نویسان هندی در سال های اخیر، شناسایی و معرفی گردیده؛ ولیکن کم نیست آثار ادبی که در قالب نظم و نثر در شبه قاره پدید آمده و تا کنون ناشناخته باقی مانده است. یکی از آثار مجهول القدر و ارزنده، داستان عاشقانه ی شعله ی آه از غیوری دهلوی، نویسنده، دبیر و شاعر فارسی گوی شبه قاره ی در قرن دوازدهم هجری است. او از دبیرا...

داستان شورانگیز رستم و اسفندیار با قابلیت های شگفت انگیزش در جذب مخاطبان متعدد‘ با علایق و سلایق گوناگون بی تردید از عالی ترین داستان های شاهنامه محسوب می شود. با این حال‘ این داستان و داستان های مشابه‘ با وجود ارزش والای ادبی شان‘ کمتر در چارچوبی نظری‘ برگرفته از علوم جدید‘ مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. با مطالعه عمیق و دقیق متن‘ ساختاری (structure) منسجم به مانند تار و پودی در هم تنیده در ...

درتحلیل غزل های عرفانی حافظ،باید به این نکته توجّه داشت که در یک غزل هر سه موضوع عرفان مطرح می شود یعنی در ساختار یک غزل عرفانی هم جهان شناسی وجود داردوهم شناخت شناسی هست وسلوک عرفانی هم مطرح می شود وبه زبان دیگر عرفان به انسان ومسأل? انسان مربوط می شودوبه جایگاهی که این موجود ناشناخته در هستی دارد،واین سه موضوع از هم جدا نیست،وکل داستان در این خلاصه می شودکه معشوق تجلّی کرده واز نور تجلّی، انسان ...

رویکرد ساختاری شیوه ای است که در قرن بیستم به اوج شکوفایی رسید و به ما این امکان را می دهد تا اصول واحد و تکرار شونده ای را که در میان روایت های موجود در یک اثر ادبی مشابهت ایجاد می کند، دریابیم. گرینتسر یکی از صاحب-نظران روسی است که با بررسی آثار حماسی تمدن های مختلف به خصوص هند، سعی نموده طرح یکسانی را برای ساختار داستان های حماسی ارائه نماید. به اعتقاد وی قهرمان داستان های حماسی مانند ایزد گ...

تحلیل داستان از منظر تجزیۀ عناصر آن، امروزه یکی از نوین ترین شیوه های تحقیقات ادبی است که کانون توجّه بسیاری از دانش پژوهان قرارگرفته است. روش فرمالیست های روسی که منجر به مکتب ساختارگرایی شد، بر روش تحقیقات پژوهشگران مؤثر واقع شد. ساختارگرایان معتقدند که هر داستان را می توان به ساختار های روایی تجزیه کرد. مهم ترین چهرۀ برجسته و تأثیرپذیر از روش فرمالیست ها ، ولادیمیر پراپ است. پراپ با بررسی یک­...

داستان نویس برای ارائه ی اثر داستانی، از ابزاری بهره می برد که به آن عناصر داستان می گویند. برای این که پیکره ی داستان از استحکام ویژه ای برخوردار گردد، می بایست تمامی عناصر در تعامل سازنده با هم بوده و کارکردی هماهنگ داشته باشند. پژوهش حاضر، رمان های سایه ها و شب دراز، شب ایّوب، فال خون و «کتاب بی نام اعترافات» داوود غفّارزادگان را از لحاظ ساختار داستانی بررسی می کند و به تحلیل تمامی عناصر داستا...

از ویژگی های برجستهء داستان های آنتون چخوف، نویسندهء نوآور ر وسیه، ساده نویسی وکوتاه نویسی است. آثارش حجم کم، زبان شیوا و واژه های پرمعنا دارند. در این مقاله ابتدا به چگونگی فعالیت ادبی نویسنده و انتشار آثار اولیهء وی با اسامی مستعار و سپس به ویژگی های محتوایی و نحوهء به کار گیری کلمات و عبارانی که دارای مفاهیم درونی اند اشاره می شود، پس از آن ساختار داستان های اولیهء او "مرگ! کارمند،، "چاق ر ل...

محور بودن موضوع اخلاق در تحلیل های ساختاری کتاب فرج بعد از شدت، سبب نادیده گرفتن داستان های غنایی این کتاب شده است. در این مقاله تلاش می شود این داستان ها بر اساس الگوی پراپ، پژوهشگر روسی نقد و تحلیل شود. در ساختار داستان های غنایی این کتاب، مطابق با نظریه پراپ، وضعیت آغازین حکایت ها با موقعیت پایداری شروع می شود. سپس اولین نقش مایه در ساختار قصه، پیدا شدن قهرمان یا شر یا کمبود است. عنصر شر از ...