در این پژوهش باخوانش اندیشه سیاسی دو روشن فکر دینی معاصر، وجوه تمایز وتشابه آخرین نظریات آنها در باب ایجاد حکومت و رابطه آن با دین، یعنی نظریه حکومت دموکراسی متعهد شریعتی و نظریه حکومت فرادینی سروش مورد بررسی قرار می گیرد. سروش با اعتقاد به سکولاریسم سیاسی و این که اسلام یک دین حداقلی است و برنامه ای برای ایجاد حکومت ندارد، نظریه حکومت فرادینی را بر پایه نظریه بسط تجربه نبوی که برداشتی حداقلی ا...

دنیای مدرن با نمودهای تازه خود موجب شگفتی و توجه جهانیان به غرب شد. هجوم سراسیمه بشریت به سمت این تحولات و افزایش انتظارات جهانیان از یک سو و جوانی و کم تجربگی مدرنیته و مشکلات موجود در غرب از سوی دیگر، موجب تضعیف شعارهای مدرنیته شد. از آن پس آشکارگی عدم توانایی مدرنیته و تعارضهای نظری و عملی آن، سبب شد نقادانی در درون آن وارد عرصه اعتراض شوند. بخش اول ابتدا به مفاهیم اصلی مدرنیته پرداخته و سپس...

چکیده ندارد.

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری اسلام و دموکراسی به مسئله ایی بنیادین در عرصه مشروعیت بخشی به نظام جدید تبدیل شد، موضوعی که، پاسخ آن کمتر از دل الگوپردازی های متفکران دوره پهلوی دوم عرضه شده است. با این حال، آیا می توان نظریه مردم سالاری دینی را در آرای اندیشوران اسلام گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه یابی کرد؟ (سؤال) آرای علامه...

چکیده : بررسی مفهوم تعهد و شناخت ابعاد و زوایای آن در چارچوب نظریه التزام یا نظریه هنرِ متعهد و آراء نظری شریعتی ( 1356 - 1312 ) متفکر معاصر در باب تعهد اجتماعی هنر و نوع نگرش فرانسیسکو گویا ( 1746 - 1828 ) به عنوان نقاش نیمه اول قرن نوزدهم به آن ، درعصری که مصادف است با حمله ارتش فرانسه ، تغییرات حکومتی اسپانیا و واکنش و مقاومت مردم ، اساسی ترین بخش این نوشتار را شکل می دهد . تحقیق حاضر نقش مت...

موضوع مورد تحقیق، بررسی و مقایسه ی آثار ادبی حج است؛ که اهمّ مطالب آن به شرح زیر می باشد: در این مقال، چهار سفرنامه ی زبان فارسی، که شامل سفرنامه ی ناصر خسرو، تحفه العراقین خاقانی، خسی در میقات جلال آل احمد و حجّ علی شریعتی است؛ از لحاظ محتوایی، سبکی و ادبی با یکدیگر مقایسه شده اند. ناصرخسرو در سفرنامه ی درباره ی شکل ظاهری بنا ها بحث می کند و به دلیل ویژگی گزارش نامه بودن آن، آرایه های ادبی درآن...

برخورد جهان اسلام باغرب به عنوان یک امر اجتناب ناپذیر اگر چه همیشه همراه با تنش و دشمنی نبوده، اما از همان ابتدا به عنوان دو نیروی تأثیرگذار متفاوت مطرح شده اند؛ که ماهیت هر یک دیگری را به چالش می کشد. اسلام همیشه به عنوان یک تهدید مطرح بوده که محوریت تمدن غرب را به چالش کشیده و غرب نیز در نگاه مسلمانان نماد یک فرهنگ بی روح و عامل انحطاط جوامع معرفی شده است. در آغاز ورود فرهنگ غرب به جهان اسلام...

دین ایدئولوژیک در فضا و شرایط قبل از انقلاب، در بین روشنفکران دینی جامعه ایران مطرح شد. علی شریعتی به عنوان مؤثرترین روشنفکر دینی زمان خویش، ایده اسلام به مثابه ایدئولوژی را به شکل مؤثر ارائه کرد. نگرش ایدئولوژیک به دین و ضرورت آن اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، مخصوصاً از دهه 60 شمسی به بعد، دستخوش تردید و تنازلاتی جدی گردید و خود به محملی بدل شد برای نقد قدرت ح...

این مقاله تلاش می کند تا ضمن اشاره به گفتمان اسلام سیاسی به عنوان یکی از گفتمانهای مهم تاریخ معاصر ایران به بررسی تطبیقی خرده گفتمانهای سیاسی مهم این گفتمان در قبل از انقلاب بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که اشتراکات و افتراقات فکری این خرده گفتمانها چه بود؛ و اصولاً نظام سیاسی بعد از انقلاب تا چه اندازه تحت تاثیر مشترکات این خرده گفتمان ها بوده است؟فرضیه این پژوهش آن است که نظام سیاسی بعد از ان...