مقارنه گرایی (اکازیونالیزم) عبارت است از نفی رابطه علیت و نشاندن اراده و فعل خدا در جای آن، که دستاورد مهم فیلسوفان دکارتی (از دکارت تا لایب نیتس) محسوب می شود. واقعیت آن است که این اندیشه در کلام اشعری نیز به عنوان اندیشه ای محوری و مرکزی حضور دارد و پایه طبیعیات و حتی الاهیات آنهاست. اشاعره با طرح نظریه «عادت الله»، قانون «العرض لایبقی زمانین»، ماهیت عرضی نفوس، سببیت خدا در معرفت و نظریه «کسب...

مقارنه‌گرایی (اکازیونالیزم) عبارت است از نفی رابطه علیت و نشاندن اراده و فعل خدا در جای آن، که دستاورد مهم فیلسوفان دکارتی (از دکارت تا لایب‌نیتس) محسوب می‌شود. واقعیت آن است که این اندیشه در کلام اشعری نیز به عنوان اندیشه‌ای محوری و مرکزی حضور دارد و پایه طبیعیات و حتی الاهیات آنهاست. اشاعره با طرح نظریه «عادت‌الله»، قانون «العرض لایبقی زمانین»، ماهیت عرضی نفوس، سببیت خدا در معرفت و نظریه «کسب...

پژوهش حاضر نگاهی است به ساختمان واژه در فارسی امروز و امکانات ترکیبی و اشتقاقی آن در چهار مقوله دستوری اسم، صفت ، فعل و قید که با فهرستی از وندهای زایای فارسی بدست داده شده است . باید توجه داشت که اغلب ترکیبات زبانی عناصر ترکیبی را از مقوله خود خارج کرده و کلمه جدید را در مقوله دیگری می سازند. حال اگر ترکیب دو واژه در همان مقوله باقی بماند آن را ترکیب وگرنه اشتقاق می گویند. ترکیبات ترکیبی در هر...

در آیاتی از قرآن کریم به‌ویژه پس از نسبت دادن مکر به غیر خدا این صفت به خدا نیز نسبت داده شده است و این شبهه را در ذهن ایجاد می‌کند که آیا خداوند هم مانند انسان‌ها مکر می‌کند و چرا خداوند خود را با صفت خیر الماکرین وصف نموده است؟ نگارندگان در این پژوهش بر آن‌اند تا با روش توصیفی – تحلیلی و با استناد به آیات قرآن و دیدگاه مفسران، تفاوت مکر انسان و مکر الهی و ویژگی‌های مکر الهی را واکاوی نمایند.

این مقاله به توصیف ساختمان فعل در گویش کوه­شهری می­پردازد. منطقه­ی کوه­شهری شامل چند روستا است، که در جنوب شرق شهرستان منوجان واقع شده­است. این منطقه دارای سه گویش بنکی، تیابی و سرگرویی می­باشد که تفاوت بسیار اندکی با هم دارند.در این مقاله شناسه­های فعلی و جای قرار گرفتن آن­ها، ستاک یا ماده­ی فعل، صفت مفعولی و پیشوندهای فعلی در حوزه­ی ساختمان فعل بررسی شده­است؛ نتیجه بررسی­های به دست آمده نشان ...

در بیشتر آثاری که توسط بزرگان اهل سنت حول شخصیت أمیرالمؤمنین علی (ع) به رشته تحریر درآمده، قسمتی به ویژگی­های ظاهری آن حضرت اختصاص یافته است. در این میان، آن حضرت فردی تاس با شکمی بزرگ توصیف شده­است. البته الفاظ بیان شده در این زمینه، با هم متفاوتند و در برخی موارد حتی یکدیگر را نفی کرده و با هم تعارض دارند. نگارندگان در این نوشتار، ضمن واکاوی و نقد ویژگی­های بیان شده، بر این اعتقاد هستند که او...

بررسی دستور و واژگان زبان‌ها و گویش‌های بازمانده از زبان‌های ایرانی می‌تواند به شناخت بهتر زبان فارسی - هم از نظر واژگان و هم از نظر دستور زبان - کمک نماید. در این مقاله ابتدا نظام آوایی گویش ایرونی و سپس اجزاء کلام (اسم، صفت، ضمیر، عدد، فعل، حروف، قید و ادات) آن به اختصار مورد بررسی قرار گرفته است. در مقولة اسم، چگونگی جمع بستن اسامی با استفاده از پسوندهای مختلف و نیز صرف آنها در حالت‌های دستو...

در ابتدای مقاله این پرسش مطرح می شود که آیا نظریة تکامل با ایدة مداخلة خدا در طبیعت سازگار است؟ آیا ما می توانیم هم به مداخلة خداوند در طبیعت معتقد باشیم و هم به قوانین طبیعی و از جمله به قانون تکامل وفادار باقی بمانیم؟ پس از طرح سوال فوق، اشارة کوتاهی به پیامدهای کلامی نظریة تکامل شده است. سپس سیر تحول نظریة تکامل از زمان داروین تا پیدایش زیست شناسی مولکولی و تا نظریه های اخیر در خصوص پیچیدگی ...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل های زبان شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

در بیشتر آثاری که توسط بزرگان اهل سنت حول شخصیت أمیرالمؤمنین علی (ع) به رشته تحریر درآمده، قسمتی به ویژگی­های ظاهری آن حضرت اختصاص یافته است. در این میان، آن حضرت فردی تاس با شکمی بزرگ توصیف شده­است. البته الفاظ بیان شده در این زمینه، با هم متفاوتند و در برخی موارد حتی یکدیگر را نفی کرده و با هم تعارض دارند. نگارندگان در این نوشتار، ضمن واکاوی و نقد ویژگی­های بیان شده، بر این اعتقاد هستند که او...