کمپانی هند شرقی انگلیس، که به انگیزه تجارت با هند وارد این سرزمین شده بود، با کوتاه کردن دست رقبای اروپایی خود از صحنه تجاری هندوستان، به تدریج به عرصه سیاسی گام نهاد و با بسط دامنه نفوذ خود، زمام امور این کشور را به دست گرفت. از دست رفتن استقلال برای همه هندیان دردی بزرگ بود، اما درد استعمار برای مسلمانان - که قرن‏ها طبقه مسلط و حاکم این سرزمین به شمار می‏آمدند - جان‏کاه می‏نمود، زیرا علاوه بر...

سبک هندی نمونه ای از سرایش شعر در ادبیات فارسی است که از قرن نهم هجری به بعد به وجود آمد. این سبک تقریباً از قرن نهم تا سیزدهم هجری ادامه داشت. بیدل دهلوی یکی از سرآمد ترین شاعران اواخر این سبک به شمار می آید. از ویژگی های این سبک، تعبیرات و تشبیهات و کنایات ظریف و دقیق و باریک و ترکیبات و معانی پیچیده و دشوار را می توان نام برد. دراین پایان نامه، به بررسی لفظ حباب در دیوان بیدل دهلوی پرداخته م...

قندهارنامه‌‌ی میرزا عبدالقادر تونی حماسه‌ای تاریخی مربوط به دوره‌ی صفوی است که تک‌نسخه‌ی موجود آن ناقص و تا به حال تصحیح و بررسی نشده است. این پژوهش ضمن معرفی این نسخه و بررسی زندگی سراینده‌ی آن، به مقایسه‌ی حوادث آن با دیگر آثار تاریخی پرداخته است. بررسی متن تذکره‌ها نمایانگر آن است که مهم‌ترین و معتبرترین قول درباره‌ی سراینده‌‌ی قندهارنامه، تذکره نصرآبادی است که نام سراینده را میرزا عبدالقادر...

عنوان کلی «هیئت» به آن دسته از آثار نجومی دانشمندان اسلامی اطلاق می‌شود که هدف از نگارش آنها عرضۀ توصیف کلی از جهان با استفاده از مدل‌های هندسی است. این آثار که بیشتر آنها در دورۀ اسلامی با ساختار و ترتیب فصول مشابهی نوشته می‌شده‌اند احتمالاً متأثر از کتاب فرض‌های سیاره‌ای بطلمیوس، یا آن طور که دانشمندان اسلامی آن را می‌نامیدند، الاقتصاص، هستند. هر چند آغاز نگارش آثار مستقل هیئت بر پایۀ این تعری...

موضوع توحید یکی از مهمترین و اساسی ترین مسائلی بوده که اندیشمندان از ابتدای دین مبین اسلام، د رمورد آن به طور مفصل به بحث و گفتگو پرداخته اند.خداوند برزگ نیز د رسوره اخلاص به شیوه ای خاص ه معرفی الله تبارک و تعالی پرداخته است تا آن جا که از این سوره به شناسنامه خدا تعبیر شده است. در این پژوهش، تفسیر سوره ی اخلاص، تألیف ملا شمسا گیلانی را ترجمه کرده و در حد بضاعت، مطالبی نیز در ذیل ترجمه و با عن...

روابط عارف قزوینی در جایگاه «شاعر ملی ایران» با برخی از نامدارترین چهره های عصر خویش و فراز و نشیب این مناسبات و دگرگونی آرای عارف درباره ی برخی از آنها، روحیات و عقاید او را به روشنی آینگی می کند. بدبینی، سوءظن، واکنش های عصبی و پرخاشگرانه که با حساسیت و صداقت بسیار در آمیخته، اساس شخصیت و مواجهه ی عارف با دیگران را شکل می دهد؛ هم از این روست که دوستی ها و دشمنی های عارف گذرا و متزلزل است و مو...

اسطوره¬های سراسر دنیا شباهت¬های زیادی با هم دارند و بدان¬خاطر، همه یا اغلب اساطیر جهان را می¬توان ذیل چند الگو جمع و طبقه¬بندی کرد. آیین¬های رایج در جامعه از جملۀ حوزه¬هایی¬اند که در آنها می¬توان به دنبال اسطوره¬ها گشت، و بعد از شناختِ جنبه¬های اساطیری، آنها را با هم مقایسه کرد. آیین¬های نوروزی ایران، که شکلهای مختلفی در سراسر کشور دارند، رسوباتی از چندین اسطوره در خود نهان دارند که یکی از آنها ...