تسعیر در فقه به معنای قیمت‌گذاری کالا یا خدمات توسط حاکم یا نماینده او و اجبار بر معامله بر اساس آن قیمت است. در شرایط عادی و بدون وجود احتکار و اجحاف، به اجماع فقهای امامیه و مشهورِ فقهای اهل سنت، تسعیر حرام است؛ در مواردی نیز ازجمله هنگام نیاز مردم به کالا و خدمات و صنعتی خاص، انحصار تولید یا فروش کالا، احتکار کالا، اجحاف و تفاوت فاحش در قیمت، تسعیر جایز شمرده شده است. در مواردی که تسعیر جایز ...

در بابِ وجوب خمس اموال غیر غنائم جنگی، به‌ویژه ارباح مکاسب، میان فقهای مسلمان اختلاف نظر وجود دارد. فقهای امامیه بر وجوب آن اجماع دارند و فقهای اهل‌سنت بر عدم وجوب آن به جز در رکاز- یعنی دفینه‌های زیر زمین-، فتوا داده‌اند. ریشۀ این اختلاف نظر را علاوه بر تفسیر متفاوت فریقین از واژۀ «غنمتم» در آیه چهل‌و‌یکم سورۀ مبارکه أنفال، باید در ادلّه غیر قرآنی وجوب خمس«ارباح مکاسب» جُست. سایر مذاهب فقهی در خم...

یکی از مسایل مهم مربوط به احوال شخصیه ، حدود حجر سفیه در اعمال حقوقی است. در این رساله به صورت تطبیقی به چند سیستم فقهی متفاوت پرداخته شده است. بدین شرح در وهله اول حجر سفیه و احکام مربوط به او را فقه امامیه و به تبع آن حقوق مدنی ایران مورد توجه قرار داده پس از استخراج امهات مطالب به تطبیق آن با فقه حنفی ، مالکی ، شافعی و حنبلی پرداخته شده است مذاهب اربعه در کنار مذهب شیعه بدین علت اهمیت یافته ...

چکیده ی پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج بدست آمده): در میان رسانه های مجازی، اینترنت نه تنها منجر به گسترش برخی جرایم شده بلکه بسیاری از جرایمِ جدید را نیز به وجود آورده است و به همین دلیل است که اِعمال کنترل بر روی آن بیش از دیگرِ رسانه ها اهمیّت دارد. امّا در مورد رسانه های ضالّه، آن رسانه هایی که باعث گمراه کنندگی افراد جامعه شده و آن ها را به سوی انحراف سوق می دهد امروزه، مصا...

فرزندخواندگی معادل فارسی کلمه ی تبنّی و اقدامی است که به واسطه ی آن فردی، سرپرستی کودکی را به عهده می گیرد و او را در حکم فرزند واقعی می داند. این مساله در میان اقوام و ملل مختلف سابقه ای دیرینه دارد و در صدر اسلام هم رایج بوده است. حتی پیامبر(ص) نیز زید بن حارثه را به فرزندخواندگی گرفتند و این سنت فعلی نشانه ی پذیرش این نهاد توسط اسلام است.برخی معتقدند قرآن پس از مدتی، فرزندخواندگی را به طور کل...

بنابر تعریف فقها، شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکان متعدد در یک مال به نحو مشاع. عقد شرکت یکی از عقودی است که اعتبار آن توسط شارع امضا شده است و در اکثر کتب فقهی متقدمین و متأخرین به آن پرداخته شده است. فقهای مذاهب خمسه غالباً عقد شرکت را به چهار قسم عنان، اعمال، وجوه و مفاوضه تقسیم می کنند. برخلاف فقهای امامیه و شافعیه که فقط شرکت عنان را صحیح می دانند، فقهای سایر مذاهب، برخی دیگر از این شرک...

اشارتی به گذشته و نظاره ای به آینده فقه شیعه و ارتباط آن با قرآن دارد. نویسنده نخست از پیوند فقه و قرآن در عصر حضور ائمه سخن می گوید پس از جدایی آن دو در یک دوره، پیوند دوباره آنها و پس از پیدایش فقه استدلالی در مدت چند قرن بحث می کند. در ادامه از سلطه مجدد حدیث گرایی که با پیدایش جریان اخباریگری پدید آمد سخن گفته، ره آورد آن را جدایی دوباره فقه از قرآن و محوریّت یافتن حدیث می داند . سقوط جریان ...

شخصیت حقوقی یکی از مهم ترین مفاهیم حقوقی است که گستره فراوانی در زندگی اجتماعی امروز دارد. با توجه به اینکه حق و تکلیف در فقه به مکلف نسبت داده شده و موضوع این دانش، فعل مکلف است و از سوی دیگر در دوران معاصر، موضوعات غیرانسانی جایگاه ویژه ای یافته و برای آن ها نقشی همانند نقش انسان در بسیاری از حقوق و تکالیف در نظر گرفته شده است، این سوال مطرح می شود که آیا می توان موضوع فقه را تعمیم داد و شامل...

نوشته حاضر با الهام از روش هرمنوتیک قصدگرای اسکینر، پس از توصیفی اجمالی از زمینه ها و شرایط سیاسی و اجتماعی و بستر فکری شیعه در چارچوب فقه سیاسی، و معرفی فقهای معروف شیعه در این دوره به بررسی آرای سیاسی ایشان در متون فقهی شکل گرفته در فضای سیاسی متکثر ناشی از حاکمیت ایلخانان مغول و محیط فرهنگی نسبتاً مناسب برای طرح آموزه های فقهی - سیاسی مذاهب مختلف از جمله تشیع پرداخت است.

برای بررسی بحث خیارات که معمولا در کتب فقهی بیان شده است متاسفانه به طور گسترده اختلافات مذاهب خمسه بیان نشده است ، در کتاب "الفقه علی المذاهب الاربعه" که بحث خیارات را نیز آورده، نظر امامیه نیامده است لذا اینجانب برای اطلاع پژوهندگان از فقه، مقارن بر این شد که مختصری از آراء امامیه از کتاب شرح لمعه و ترجمه آن از محمدجواد ذهنی و نظر مذاهب اربعه اهل سنت را در این جزوه بیاورم، لذا نخست شرح حال مو...