«تعریف» اصطلاحات و واژه‌ها بخش اساسی و جدایی‌ناپذیر کتاب درسی دانشگاهی است و منبعی است برای یادگیری. این جستار تلاشی است در جهت کاربرد مفاهیم زبان‌شناسی متن و نظریة نقش‌گرای هلیدی در توصیف «تعریف» که سنتاً با رویکردهای منطقی و فلسفی بررسی شده است. نگارندگان در پی آن هستند با آسیب‌شناسی نمونه‌ای از تعاریف مندرج در کتابهای درسی دانشگاهی، بابی را برای نقد و ارزیابی روشمند این مقوله بگشایند.این مقال...

نظریة تصادفی، متن تصادفی داوود عمارتی مقدم در سال های اخیر انبوهی از مقالات نقدادبی در نشریه¬های پژوهشی کشور منتشر می شود که ساختاری دوـ پاره دارند؛ در بخش اول به معرفی یک نظریه می¬پردازند و در بخش دوم آن نظریه را بر یک متن ادبی اعمال می¬کنند. مثلاً در پاره¬ی نخست نظریه¬هایی چون فرمالیسم، ساختارگرایی، روایت¬شناسی، سخن¬کاوی انتقادی و... معرفی می¬شوند و در پاره¬ی دوم متنی اغلب بدون توجه به قابلیت¬...

احمد شاملو در میان شاعران معاصر به علت تشخص سبکی و زبانی، و نقش او در پیدایی جریان شعر سپید از اهمیت و جایگاهی ممتاز برخوردار است. توفیق شاملو در استفاده از این نوآوری شکلی، در ساختار اشعار کودکانه و استفادة نمادین و تمثیلی از زبان کودکانه برای القای زیست‌جهان فکری و عاطفی خویش، قابل تأمل است و چه بسا موجب تحریک و تحریض عواطف جمعی مخاطبان(اعم از کودک و بزرگسال) می‌شود. استفاده از رویکرد هلیدی د...

هدف این پژوهش تاثیر انسجام متن در سطوح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش آموزان دارای دانش قبلی کم و زیاد نسبت به موضوع است. بدین منظور،با اجرای آزمون دانش قبلی نسبت به موضوع بر روی 520 نفر از دانش آموزان سال سوم دبیرستان،تعداد 80 دانش آموز سال سوم دبیرستان که شامل19پسر و61دختر بودند به عنوان دانش آموزان دارای دانش قبلی زیاد نسبت به موضوع و80 دانش آموز سال سوم دبیرستان که شامل10پسرو70دختربودند ...

هدف این پژوهش بررسی تأثیر انسجام متن در سطوح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش آموزان متوسطه است. بدین منظور 240 دانش آموز سال سوم دبیرستان انتخاب شدند. سپس دانش آموزان به چهار گروه 60 نفری به صورت تصادفی تقسیم گردیدند و اعضای هر کدام از گروه ها یکی از نسخه های متن را خواندند. نسخه های متن شامل انسجام خرد و کلان پایین، انسجام خرد بالا و کلان پایین، انسجام خرد پایین و کلان بالا، و انسجام خرد و ک...

در دهة گذشته، جامعة علمی ایران از روش­های تحقیق کیفی، از جمله روش نظریة داده­بنیاد در پژوهش­های علوم مدیریتی استقبال کرده و از آن به عنوان یک روش کارآمد بهره برده است. تفاوت­های موجود بین دو بنیانگذار نظریة داده­بنیاد، به شکل­گیری دو شیوة متفاوت از این روش منجر شده است: نظریة داده­بنیاد کلاسیک و نظریة داده­بنیاد استراوسی. علی رغم مزیت­ها و برتری­های عمدة روش نظریة داده­بنیاد کلاسیک، محققان ایرا...

برخی از نظریه های زبانشناسی امکانات مفیدی را برای تحلیلِ متون ادبی پیش می نهند. یکی از این نظریه ها، نظریه هلیدی و حسن است. در این نظریه ارتباط معنایی، لفظی، نحوی یا منطقی جمله های یک متن «انسجام» نامیده شده است. از این دیدگاه، انسجام در زبان معیار عواملی دارد که عبارتند از: دستوری، واژگانی، پیوندی. و هر کدام از این عوامل دربردارنده¬ی عوامل جزئی تر هستند. هدف این مقاله بررسی هر یک از این عوامل ا...

هدف این پژوهش بررسی تأثیر انسجام متن در سطوح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش‏آموزان دارای دانش قبلی کم و زیاد نسبت به موضوع است. بدین منظور ابتدا آزمون دانش قبلی نسبت به موضوع در بین 320 دانش‏آموز سوم دبیرستان اجرا شد. سپس80 دانش‏آموز سال سوم دبیرستان که شامل 19 پسر و 61 دختر بودند به عنوان دانش‏آموزان دارای دانش قبلی زیاد نسبت به موضوع و80 دانش‏آموز سال سوم دبیرستان که شامل10 پسر و70 دختر بو...

انسجام به ارتباط سطحی بین عناصر متن اطلاق می شود. این تحقیق تلاش می کند تا استفاده از انسجام واژگانی و دستوری را در مکالمات تلفنی زنان و مردان در دو زبان انگلیسی و فارسی ارزیابی کند. مدل انسجام هلیدی و حسن (1976) به خاطر جامع تر بودن و عملی تر بودن به عنوان مدل مورد مطالعه انتخاب شد. نتایج تحقیق نشان داد که تفاوت معناداری در استفاده از عوامل انسجام واژگانی بین مردان و زنان در فارسی و انگلیسی وج...