تاریخ معاصر ایران مشحون از نهضت‏ها و جنبش‏های اجتماعی خرد و کلان بوده است. این نهضت‏ها به‏ندرت از دیدگاه نظریه‏های جنبش اجتماعی مورد تحلیل قرار گرفته است. نهضت جنگل که 9 سال پس از امضای فرمان مشروطه در سال 1294 ش آغاز گردید، از اولین حرکت‏های ملت ایران در پاسخ به عدم تحقق آرمان‏های انقلاب مشروطه بود. در این تحقیق با مروری بر نظریه‏های جنبش اجتماعی، نظریه زاهد برگزیده شد که تناسب بیشتری...

بین زبان و جامعه ارتباط متقابل وجود دارد که در این فرایند ارتباطی، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی گروه های جامعه در زبان آن ها منعکس می شود؛ بنابراین زبان می تواند ابزاری برای شناخت این ویژگی های اجتماعی و خرده فرهنگی باشد. در این مقاله قصد بر این است که از طریق بررسی زبان عامیانه جوانان به مناسبات اجتماعی آنان با گفتمان مسلط جامعه و نهادهای اجتماعی، پی ببریم. بر این اساس هدف نهایی، بیان نقش و کارک...

ار آغاز تاکنون، "نظریه محرومیت" متداولترین و مسلط ترین نظریه در میان دانشمندان علوم اجتماعی برای تبیین سطوح مختلف دین داری مردم بوده است.با وجود این،نتایج متعارض تحقیقات تجربی،از یک سو،اعتبار این نظریه را به مقوله ای جدلی تبدیل کرده است و از سویی دیگر،این پژوهشها صرفا در درون سنت ها ی دینی غیراسلامی انجام گرفته اند. از این رو،مقاله پژوهشی حاضر تلاشی است برای ارزیابی تجربی ادعاهای عام نظریه محرو...

امروزه، با نگاهی به سابقة نیم قرنی مطالعات و تحقیقات نظری در تاریخ ایران میبینیم که اجزای نظریه های موسوم به «ماتریالیسم تکاملی تاریخ» و «نظام آسیایی»، گفتمانهای نظری مسلط در تحلیل جامعه شناختی ویژگیهای تاریخ ایران بودهاند. نظریاتی که دارای اصل و منشأ اروپایی، یا اروپایی ـ روسی و ترویج کنندة ایدئولوژی مارکسیسم ـ لنینیسم و ارزشهای سرمایهداری و لیبرالیسم غربی هستند. مهمترین معضلات معرفتی حاکم در ...

چکیده: این تحقیق با هدف بررسی کلیشه های جنسیتی در ادبیات داستانی معاصر(مورد مطالعه: جلال آل احمد) انجام شده است. چهارچوب نظری تحقیق، تلفیقی از نقداجتماعی، جامعه شناسی دیالکتیکی ادبیات گلدمن ، نظریه فمینیستی و نقد ادبی فمینیستی است. در این تلفیق عناصر مفهومی همچون جهان نگری و آگاهی ممکن از گلدمن و ایدئولوژی مردسالار و طبق? اجتماعی زنان از نظریه فمینیستی وام گرفته شده اند. روش تحقیق، تحلیل محتوا...

این مقاله تلاشی در مطالعه ساختار ذهنیت اجتماعی جامعه ایران در شرایط تثبیت گفتمان اسلام سیاسی است. با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، اسلام سیاسی به مثابه ایدئولوژی مرکزی نظام سیاسی جدید از موقعیتی مسلط و تقریباً بلامنازعه برخوردار گردید. اما نزاع های سیاسی شکل گرفته در سال های بعد موجب شکل گیری تفاسیر دینی گوناگون به خصوص از اسلام سیاسی شد. از این رو، در این سال ها ما همواره با برداشت های مختلفی ا...

در سه فصل آغازین این رساله هنر،ادبیات،ایدئولوژی،شعر،سیاست و رابطه ی میان آن ها از دیدگاه فلاسفه و نظریه پردازان هنر تحلیل شده است و آن گاه به یاری نظریه ی ساخت گرایی، نظریه ی ساخت گرایی تکوینی لوسین گلدمن دگرگون شده و شیوه ی نوینی برای مطالعه ی فرم و محتوای یک شعر پیشنهاد شده است. در فصل پایانین این رساله، زندگی، اندیشه ها و فرم ومحتوای اشعار شش شاعر برجسته ی فارسی از انقلاب مشروطه تا انقلاب اس...

در رساله حاضر با توجه به متدولوژی گفتمان به این پرسشواره پرداخته ایم که نحوه شکل گیری نظام دانائی انقلاب اسلامی درباب چرائی و چگونگی انقلاب اسلامی چه بوده وگفتمان سنت گرائی ایدئلوژیک که فاتح تمام عیار عرصه انقلاب بود چگونه توانست در باب مسائل نظریه پردازی نیز تبدیل به یک گفتمان مسلط گردد و با برجسته سازی خود به عنوان گفتمان رهائی بخش گفتمان های دیگری چون جبهه ملی.گفتمان چپ.رلپا به چالش بکشد و ن...

نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که مختصات نظام بین الملل در بحبوحه ی وقوع انقلاب اسلامی به چه شکلی بوده است؟ و انقلاب اسلامی به مثابه ی یک هویت جدید دارای چه عناصر و مؤلفه هایی بوده است؟ یافته های پژوهش، حاکی از آن است که انقلاب اسلامی در عصری ظهور و بروز پیدا کرد که در آن نظام بین الملل به دو قطب قدرتمند غرب و شرق تقسیم شده بود که هر کدام با نفی دین و دین گرایی، با رویکردی اومانیستی ...