آیین مانویت در ابتدای ظهور مورد تایید نسبی شاهان نخستین ساسانی، از جمله شاپور اول و هرمزد اول قرار گرفت. این تایید که با هدف مهار دو جانبه صورت گرفته بود، جهت کاهش قدرت نو ظهور روحانیت زردشتی مورد استفاده قرار گرفت. این امر فرصت لازم را در اختیار پیروان مانی و مبلغین آیین او قرار داد تا با سفر به نواحی و ایالات مختلف شاهنشاهی ساسانی اقدام به تبلیغ و گسترش آیین مانویت نمایند. اما این دوره کوتاه ...

چکیده ندارد.

با توجه به اینکه هنرنگارگری ایرانی به رغم گسستهای تاریخی و آمیختگی سنتهای غیرمتجانس، کمابیش در استمرار روح فرهنگی و جوهر زیبا شناسی ازپیوستگی و تداوم نسبی برخوردار بوده است، لذا در این تحقیق که به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است، هدف اصلی، بررسی علل گرایش نگارگران ایرانی به سوی طبیعت گرایی اروپایی است، که این جریان، از اواسط دور? صفوی آغاز شده است و در دوران زند و قاجار به اوج خود میرسد، به طو...

این مقاله از کشف یک برگ دستنویس مانوی خبر می دهد که همراهِ اشیاء دیگر از دخمه ای ساسانی در روستای شول، پشت نقش رستم در مرودشتِ فارس، بازیافته شده است. ویژگی های خط شناختی و متن شناختی دستنویس حاکی از آن است که این قطعه، اصیل و بسیار کهن است. موضوع متن که به صورت تمثیل بیان شده، در باب پاداش رستگاران و مؤمنانِ دین مانوی و کیفرِ شکست خوردگان در نبرد میان جهان روشنی و تاریکی است. در اینجا برای متن، حر...

«انگدروشنان» یکی از سرودهای بلند مانوی است که به تقلید از زبور مانی و پس از درگذشت وی به زبان پهلوی اشکانی سروده شده و قطعاتی از آن به زبان سغدی نیز به دست آمده است. در این سرود سخن از روح سرگردانی است که در آرزوی رستگاری نهایی است. زبان پهلوی اشکانی که از زبان های ایرانی میانه است، در شمال و شمال شرق ایران متداول بود ولی از صورت باستانی آن اثری به دست نیامده است. در این زبان با از میان رفتن تد...

دین مانی سرشار از آموزه‌های عرفانی است که ریشه در اندیشه‌های گنوسی، ایرانی و یونان باستان داشته و با باورهای مسیحی و بودایی پربارتر شده است. بی‌شک یکی از عوامل رشد و پیشرفت سریع این دین ویژگی‌های عرفانی آن است. عرفان مانوی در بطن آموزه‌ها و مفاهیم دینی مانویت نهفته، و کمتر به شکل مجزا به آن توجه شده است. این عرفان با تأکید بسیار، راه نجات روح انسان از اسارت عالم ماده را در کسب معرفت می‌داند. وص...

جهان‌شناسی یکی از مهم‌ترین مقولات مطرح در هر دین و نظام فکری است. چگونگی نگاه به جهان و تبیین آن نشان‌دهنده بسیاری از زوایای پنهان و آشکار هر اندیشه‌ای است. دین مانوی از جهان‌شناسی اسطوره‌ای و پیچیده‌ای برخوردار است که اغلب نشان‌دهنده دیدگاه عرفانی این دین به عالم است. این مقوله ترکیبی از جهان‌شناسی گنوسی است که در ساختاری ایرانی گنجانده شده است. از ویژگی‌های نظام جهان‌شناختی مانوی می‌توان به ث...

کیش گنوسی یک آیین کهن است که اصول آن با آیین های مانوی، افلاطونی و نوافلاطونی نقاط اشتراک بسیاری دارد. حکیم ترمذی یکی از عرفای سده سوم هجری است که نماینده حکمای مشرق و بنیانگذار آراء ابن عربی است.مقایسهآراء حکیم ترمذی با اصول کیش های یادشده به شیوه توصیفی-تحلیلی حاکی از تأثیرگذاری آیین های یاد شده بر دیدگاه های او به دلیل خاستگاه مشترک آن هاست و رشته پیوسته ادیان و آیین های بشری را به اثبات می ...

0

تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ...