واژه "نظیر" درخصوص جنایات، عبارتی است که برای اولین بار در ماده 290 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به‌کار برده‌ شده و سابقه‌ای در فقه و قوانین پیشین ندارد. این واژه به لحاظ فقدان پشتوانه فقهی- حقوقی، در عمل ابهامات فراوانی را سبب شده و آنگونه که در بادی امر به نظر می‌رسد نسبت به قبل بر قلمرو جنایات عمد افزوده و گستره‌ی‌ موارد اشتباه در جنایت را نیز با تردیدهایی مواجه ساخته است. طی مقاله حاضر با ...

مفهوم فقهی اصل انطباق و نقش آن در تفسیر قراردادهای عمومی· محمد حسین مومن حسین رحمت الهی چکیده اصل انطباق در شمار اصول حاکم بر خدمات عمومی است و برخی آن را یکی از اصول بنیادین حاکم بر خدمات عمومی نامیده­اند (عباسی و کیا، 1392، 49) که در حقوق فرانسه به‌جای واژه (Le principle de ladaptation) از واژه (Lamutabilite du service public) جهت نشان دادن انعطاف خدمات عمومی به اقتضاء تغییرات اوضاع‌واحوال، ...

اهمیت موضوع غذای حلال بر هیچ مسلمان آگاهی پوشیده نیست. امروزه با گسترش دامنه مبادلات تجاری، پای بندی به الزامات و تعهدات تجارت آزاد و تولید و مصرف انبوه افزودنی های خوراکی با منشأ حیوانی، بررسی و احراز حلیّت مواد اولیه و فراورده های غذایی، بیش از پیش ضرورت دارد. لذا لحاظ مولفه شرعی به عنوان مقوله ای کیفی در استانداردهای ملی فراورده های غذایی، علاوه بر تأمین منافع شرعی، ملی و اقتصادی، به گسترش فر...

خانواده به عنوان یک نهاد محسوب می شود که دوام آن سبب دوام جامعه می گردد. بنابراین هرگونه اصلاح جامعه باید از خانواده آغاز شود. امروزه از هم گسیختگی نهاد خانواده از مهم ترین عوامل بروز آسیب های اجتماعی در ایران به شمار می رود. به گونه ای که علاوه بر اینکه از هم گسیختگی نهاد خانواده خود به عنوان یک آسیب اجتماعی بروز کرده است و خانواده ها خود اکنون دچار آسیب های اجتماعی فراوانی مانند طلاق، خشونت ه...

روسپیگری پدیده ای است که موضوع بررسی بسیاری از علوم انسانی است. بررسی حقوقی این پدیده در دو حوزه به سامان می رسد: اول، بررسی چرایی جرم انگاری این رفتار؛ دوم، بررسی عناصر سه گانة جرم. برخی تفاسیر از اصل حمایت گرایی قانونی و نیز اصل اخلاق گرایی قانونی زمینه ساز جرم انگاری این رفتار است. این جرم از انواع جرایم به عادت بوده و تحقق آن منوط به ارتکاب رابطة جنسی به نحوی است که اشتغال مرتکب به آن احراز...

چکیده ابن شبه نمیری بصری از مورخان قرن سوم هجری، با تدوین تاریخ المدینه المنوره، گامی مهم در رونق تاریخ نگاری محلی برداشت. هر چند که نویسنده متاثر از فضای فکری و عقیدتی عصر خود به تدوین تاریخ مدینه پرداخته، اما وی با دیدگاهی جامع نگر موضوعات مختلف تاریخی، فقهی، سیاسی و... را در کتاب خود مد نظر قرار داده که در کمتر منبع تاریخ محلی هم عصر او دیده می شود. این مقاله در صدد است، با رویکردی توصیف...

بررسی فقهی و حقوق امنیت شغلی کارگران با استناد به قاعده احترام* طیبه بلوردی[1] چکیده شغل، نقش مهم در برقراری آرامش، آسایش و امنیت انسان دارد. امنیت شغلی، احساسِ داشتن یک شغل مناسب، اطمینان از تداوم آن و حمایت در برابر عوامل تهدید کننده است. قواعد و عمومات فقه، از مبانی و خواستگاه توجه فقه به امنیت شغلی به شمار می‌آیند؛ از آن جمله روایت « حُرْمَةُ مَالِ الْمُسْلِمِ کَحُرْمَةِ دَمِهِ»، که از اصلی‌ترین قواعد فقهی در...

اهمیت بسترشناسی فقه اسلامی بر احدی پوشیده نیست. آنچه که امروزه به عنوان فقه کهن و ریشهدار در حوزه تشریع دینی معرفی می شود، در واقع شکل تکامل یافته ای از یک نظام تاریخی استکه از آموزه های ادیان قبل و عرفیات مقارن با ظهور اسلام منشأ گرفته است، گو اینکه تأسیسات اینآئین مستثنای این فرایند باشد. فقه جاهلی که همان نظام قانونیِ (ولو ساده)  جاری در میانمردمان عصر جاهلیت عربی است خصوصاً در حوزه معاملات و ...

امروزه، پدیده "ترور" دامنگیر زندگی روزمره مردم عادی، بویژه مسلمانان شده است. با وجود این، تعالیم دین اسلام مورد حمله برخی از کشورهای غربی و شبهه افکنان قرار گرفته است. ریشه‌یابی و بررسی این واژه در فقه اسلامی و تبیین نظر فقها، اصطلاحاتی که معادل واژه ترور می‌باشند، و همچنین کنکاش در احکام فقهی و آیات و روایات در برخورد با مجرمان ترور، و نیز بررسی دلایل شرعی جواز و عدم جواز کشتن انسان‌‌ها با هدف...

   بحث از شرط و جایگاه آن در عقود کماکان جایگاه سنتی خود را در مباحث فقهی حفظ نموده، جایگاه ویژه ای نیز در مباحث فقهی و حقوقی جدید یافته است. تحلیل این جایگاه منوط به آشنایی دقیق با مفهوم واژه شرط از لحاظ لغوی، عرفی، اصولی، فقهی و حقوقی و بررسی رابطه شرط و عقد و اصل صحت شرط می باشد، ضمن آنکه برای پرداختن به «شروط مخالف کتاب و سنت» لازم است به عنوان مقدمه با ملاک و ضابطه صحت و عدم صحت شرط و تقسی...