وجود آیات به‌ظاهر متفاوت در قرآن کریم پیرامون مسأله هدایت و ضلالت، و آیاتی که بیانگر عمومیت مشیت و اراده الهی و حاکمیت آن بر نظام آفرینش می‌باشد، آن را به یک دل‌مشغولی فکری و دینی میان متکلمان، و مفسران اسلامی تبدیل نموده و موجب پیدایش آرای متفاوتی در این خصوص شده است و این امر در تفاسیری که با صبغه کلامی به نگارش در آمده‌اند از نمود بیشتری برخوردار بوده است و در این میان، فخر رازی و علامه طباط...

آشنایی با عمق معنای واژه­ها و فرایند تحول آنها در بستر زمان و مکان، نقش بسزایی در فهم متون دینی دارد و اختلاف در فهم واژه­ها تأثیر شگرفی در بروز تفاوت‌های فکری و حتی انشعاب مذاهب ایفا می‌کند. شواهد تاریخی نشان می­دهد با ظهور اسلام، واژه­های جدیدی وارد محاورات عمومی گشت، چنان­که بسیاری از واژه­ها نیز از وضع اولیه در محاورات مردمی فاصله و معنای جدیدی به خود گرفتند. یکی از این واژه‌ها، واژه­ «اهل ...

- تعریف مفهوم محور امامت چیست ؟ (چیستی) - دلایل وجوب اطاعت امام از منظر ثقلین چیست ؟ (چرایی) - حدود و گستره ی اطاعت امام تا کجاست ؟ (قلمرو) - پس از اثبات امامت منصوصه ی مِن عند الله برای معصوم ، تکلیف مامومین چیست ؟ و چه اثر عملی برای ما دارد ؟ (چگونگی : ]نظام امتثال[ : ]مقام تحقق[ ) فرضیهی این تحقیق در تبیین مفهوم امامت ، افتراض طاعت است . یعنی وجوب اطاعت ، بر اساس معارف قرآن و عترت ، تعریف...

این نوشتار دیدگاه های شیعه و اهل سنت در باره ماهیت امامت و ادله و شرایط آن را بررسیده و بر اساس آیات قرآن کریم و روایات معصومین( ابعاد مختلف امامت و ویژگی های امام را تبیین می کند. نویسنده ضمن بیان شرایط امامت و خلافت از منظر اهل سنت به نقد مسأله سقیفه برای انتخاب خلیفه پس از پیامبر اسلام( پرداخته و به مبانی آنان در باره نصب امام و شرایط و ویژگی های او خدشه وارد می کند. پژوهش حاضر در دو باب ارا...

در این پژوهش محتوای احادیثی که درباره ی سیره ی اجتماعی حضرت مهدی(عج) در زمان ظهور وارد شده است با آیات قرآن مجید، تحلیل شده است.سعی شده است تا حد امکان، با حذف احادیث مشابه و هم مضمون، از تمامی احادیثی که در زمینه ی سیره ی اجتماعی وارد شده است، استفاده شود. این پژوهش در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول با پرداختن به ویژگیهای جامعه ی مقارن با ظهور حضرت- قبل و بعد از قیام ایشان- در واقع مقدمه ای برا...

 جاودانگى و جامعیت قرآن به مفهوم فرازمانى و فرامکانى بودن و عدم تأثیرپذیرى آن از فرهنگ زمانه اثبات گردیده است. آیات من بلغ، بعثت، عزّت و آیاتى که از پایدارى و جهان شمولى بشارت‌ها و بیم‌ها و پیام‌هاى قرآن و پیراستگى قرآن از هر گونه اختلاف و کاستى سخن مى‌گویند، دلایل قرآنى این مدعا هستند. روایات رسیده در باب تازه بودن قرآن در همه زمانها، لزوم مراجعه به قرآن، عرضه احادیث بر قرآن و حدیث ثقلین مستندا...

بررسى و نقد مصاحبه‌هاى فصلنامه پژوهشهاى قرآنى با سه نفر از استادان حوزه علمیه درباره المیزان است. نویسنده، ایرادهاى مطرح شده توسط استادان بر المیزان را بى‌مورد دانسته و علت آن را کم توجهى به طرح کلى علامه و عمق آراى وى و اختلاف مبانى مطرح مى‌کند. نظر استاد معرفت را مبنى بر اینکه علامه تحت تأثیر المنار، تا سوره یوسف، به شرح و بسط بیشتر مطالب پرداخته، رد مى‌کند و علّت آن را احتمال عدم اتمام تفسیر ...

مکتب تفکیک به عنوان یک جریان جدید در فضای شیعی ایرانی پا به عرصه وجود گذاشته و تفکر و شیوه خود را به قدمت اسلام می داند. این مکتب نگاه انتقادی به پاره ای از جریان های اسلامی و شیعی دارد و نگاه ویژه ای به قرآن و احادیث می کند. نگاه و رهیافت این مکتب بر عدم مزج منابع شناختی ـ وحی، فلسفه و عرفان ـ است و دریافت معرفت از منبع وحی ـ که همان ثقلین است ـ را یگانه راه درست معرفی می کند. تفکیکیان با این ...

احتجاج کردن در لغت به مفهوم حجت آوردن، استدلال کردن، اقامه دلیل و خصومت کردن می باشد. کتاب احتجاج طبرسی شامل احتجاجات فراوان از اهل بیت با مخالفین خود می باشد. احتجاج انتخاب شده ما بررسی محورهای اصلی احتجاج امام علی ? با مهاجرین وانصار می باشد. با توجه به مظلومیت امام علی?و غصب خلافت ایشان و سکوت مهاجرین و انصار، امام ? برای احیای دین و حقانیت اسلام و زحماتی که پیامبر ? متحمل شده بود سکوت 25 سا...

یکی از شیوه های تقابل با اندیشه های دینی، شبهه افکنی است و لذا شناخت شبهات دینی، پیشگیری از گسترش و نیز پاسخگویی به این شبهات از اهمیت برخوردار می باشد. پس از رحلت پیامبر، به عللی از جمله انحراف حکومت از مسیر اصلی، زمینه تفرقه و پیدایش بدعت ها و شبهه افکنی ها فراهم گردید. در این راستا یکی از اولویت های امام علی، تبیین معارف و پاسخگویی به شبهات بوده و طبیعی می نمود که امام به حکم وظیفه به تمامی ...