کودکان خارج از نکاح کودکانی هستند که بدون وجود علقه زوجیت میان پدر و مادر و در اثر ارتکاب عمل زنا متولد می‏شوند. مطابق دیدگاه حقوقی، نسب این کودکان، نامشروع و غیرقانونی است و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران هم در ماده 1167 به پیروی از فقهای امامیه، طفل متولد از زنا را ملحق به زانی نمی­داند. مفهوم عدم الحاق آن است که قانون، نسب طبیعی کودک نامشروع را نادیده می­گیرد و آثار قانونی نسب مانند ولایت قه...

موضوع «حضانت» از مباحث پیچیده ی حقوق خانواده است. زمانی که اساس خانواده به هم می ریزد و طلاق یا مرگ یکی از والدین یاهردوی آن ها باعث جدایی پدر و مادر از یکدیگر می شود مهم ترین چالش پیش روی خانواده حضانت و سرپرستی و نگهداری فرزندان است. این مسأله از زاویه های گوناگونی درخور بررسی است و با وجود تلاش های بسیار فقیهان و ارئه آرای گوناگون درباره ی آن و نیز مطالعات گسترده ی حقوق دانان پیرامون آن، هنو...

چکیده همزمان با حرکت نظام عدالت کیفری به سمت اتخاذ رویکردهای اصلاحی- ترمیمی در برخورد با پدیده بزهکاری و به ویژه بزه­ دیدگی اطفال و نوجوانان به عنوان یک آسیب اجتماعی، زمینه­ لازم برای حضور متخصصان علوم اجتماعی، روانشناسی و جرم شناسی در کنار سایر کارگذاران سیستم عدالت کیفری فراهم گردید. مددکاران اجتماعی از جمله این متخصصان هستند که با بهره­ گیری از دانش خود، با حضور در فرآیند کیفری و ارایه­ خدما...

این مقاله تأملی دارد بر تبیین کودک‏آزاری و راه‏های مبارزه با آن توسط قانونگذار ایران، به‏ویژه بر اساس قانون حمایت از کودکان و نوجوانان (مصوب 1381). مفهوم کودک آزاری رابطه تنگاتنگی با عادات و فرهنگ جوامع دارد. در تبیین دوره کودکی و زمان آغاز بزرگسالی و نیز در شناخت وجوه تمایز کودک آزاری از اعمال شیوه­های تربیتی، مانند تنبیه، لازم است قانون­گذار در ارتباط تنگاتنگ با نظر عرف حرکت کند. گرچه تنبیه ی...

با توجه به سکوت قانونگذار در مورد نسب و تابعیت طفل ناشی از اهداء جنین، در این زمینه اختلاف نظر شدیدی بین حقوقدانان وجود دارد؛ بگونه ای که در مورد نسب پدری طفل نظریاتی همچون تعلق طفل به مرد صاحب اسپرم و تعلق طفل به زوج دریافت کننده و نظریه فقدان پدر وجود دارد. در مورد نسب مادری طفل نیز نظریات مختلفی چوم تعلق طفل به زن صاحب تخمک، تعلق طفل به زن صاحب رحم، قائل شدن دو مادر برای طفل و نظریه فقدان ن...

چکیده مشکل ناباروری از مسائل ومشکلات اغلب جوامع است که اخیرا با توجه به رشد وتوسعه تکنولوژی ،از طریق مادر جایگزین با روشهای متعددی قابل حل است این موضوع روز به روز درکشورهای مختلف در حال گسترش است ودر کشور ما نیز به تدریج جای خود را در جامعه وفرهنگ کشور باز میکند این موضوع باعث مطرح شدن بحثهای اخلاقی وشرعی وقانونی زیادی در کلیه کشورها شده است موضوع مادر جایگزین در کشور ما در چند سال اخیر بیشتر...

این مقاله ضمن اینکه به‌مفهوم حضانت و توضیح قلمرو آن می‌پردازد، نخست فلسفه‌ی حضانت را مورد بررسی و تحقیق قرار می‌دهد و به‌دنبال آن، در این که حضانت حق است یا تکلیف، اقوال مختلف فقهای شیعه را احصا می‌نماید. سه دیدگاه عمده در این باره وجود دارد: 1- کسانی نظیر صاحب جواهر(ره) قائلند به‌این که حضانت، حق محض است. او می‌گوید: درادله‌ی فقهی چیزی که دلالت بر وجوب حضانت نماید، وجود ندارد (جواه...

ولایت در لغت به معنی سلطه و اقتدار است و در اصطلاح حقوق خانواده عبارت است از سلطه و اقتداری که قانونگذار به پدر و جدّ پدری جهت ادارة امور مالی و جانی طفل واگذار کرده است. پژوهش حاضر با روشی توصیفی ـ تحلیلی در پی پاسخگویی به این سؤال است که آیا جعل ولایت قهری برای مادر امکان دارد یا خیر؟ ولایت قهری از جمله احکام امضایی و عقلایی شارع مقدس است. به عبارتی، شارع مقدس چون، در آ...

مطابق نظر مشهور فقهای امامیه، حضانت پسر تا دو سال و دختر تا هفت سال با مادر است و پس از آن پدر عهده دار این امر می گردد. این دیدگاه با ضرورت ها و واقعیت های اجتماع هم خوانی ندارد و لذا مورد نقد بسیاری از روان شناسان قرار گرفت. اشکال آنان این بود که در نیازهای کودک سه ساله به مادر تفاوتی بین دختر و پسر نیست. این نقدها مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا با اصلاح ماده 1169 قانون مدنی، حضانت فرزندا...

بررسی جایگاه اصل مصلحت و تأثیر آن در تشریع، به ویژه در حوزه روابط انسانی، مثل خانواده، امری است که نتیجه ارزش‏مندی برجای می‏گذارد. الگوی کلی قانونگذاری در اسلام، حرکت بر مبنای مصالح با هدف اصلاح جامعه و  پیشگیری از افساد بوده است. این پژوهش درصدد است که تأثیر مصلحت‏اندیشی را در حضانت به عنوان یکی از مهم‏ترین و حساس‏ترین قوانین خانواده که تأثیر مستقیم در انسان­سازی و پرورش نسل بشر دارد، مورد برر...