دریاها در طول تاریخ به دلایل مختلف از جمله وجود منابع سرشار غذایی، ذخایر عظیم نفت و گاز و مواد معدنی، کشتیرانی و نیزاز حیث حفظ امنیت خشکی، نظامی و سوق الجیشی مورد توجه کشورها بوده است. تا مدت ها، حقوق حاکم بر دریاها متأثر از قواعد عرفی بود و اولین تلاش ها در راستای تدوین قواعد بین المللی در جهت تحدید حدود مناطق دریایی در قرن بیستم میلادی انجام گرفت. اولین اقدام در چارچوب سازمان ملل متحد و زیر ن...

این مقاله در پی ارزیابی حقوقی فاجعه بمباران شیمیایی شهر حلبچه و نسل کشی انفال و تاثیرات آن درتحول حقوق بینالملل است. اساس استدلال متکی بر تاثیراتی است که فاجعه حلبچه و انفال بر اسنادحقوق بینالمللی برجا نهاده است. به همین جهت نویسنده پژوهش حاضر با بهره از روشهای پژوهشتاریخی و تحلیلی ضمن بررسی تحول مفهوم حقوق بشر دوستانه بینالمللی به تحولات نظام حقوقیخلع سلاح شیمیایی تحت تاثیر فاجعه حلبچه و انفال...

منطقه خلیج فارس از 8 کشور کرانه‎ای و یک گستره آبی به وسعت تقریبی 240000کیلومتر تشکیل شده است. میزان دست یابی کشورهای ساحلی به آب‎های خلیج فارس البته در میان کشورهای کرانه‎ای یکسان نیست و این مسأله باعث بروز مشکلاتی گردیده که پیامدهای زیست محیطی خطرناکی در پی داشته است. خلیج فارس که در گذشته به دریای پارس مشهور بوده، دارای شرایط خاص زیست محیطی و طبیعی است و با دریاها و گستره های آبی دیگر تفاوت‎ه...

مناقشه بر سر حق حاکمیت بر اروندرود، یکی از بحث انگیزترین و مهم ترین مسائل مورد اختلاف میان ایران و عراق در گذشته بوده است. این نوشتار که درصدد بررسی اجمالی حقوق ایران در اروندرود باتوجه به قوانین بین المللی و اسناد موجود است، به بررسی اسناد، منابع، اصول، قواعد و عرف حقوق بین الملل در زمینه اروندرود پرداخته، ضمن مرور اجمالی پیشینه تاریخی نام اروندرود، نظام حقوقی آن در یک سیر تاریخی بررسی شده و د...

 یکی از عرصه­های تعارض حقوق ناشی از عرف و معاهده، در بستر دریا تجلی می­یابد. زمانیکه دولتی با استناد به عرف در صدد اثبات حقوق تاریخی خود بر پیکره­ایی از آب برمی­آید که یا تحت حاکمیت دولت دیگری است و یا جزء دریای آزاد قرار می­گیرد. تعارض در منافع دولت­های حاشیه دریای چین جنوبی با ادعای حاکمیت تاریخی و حقوق تاریخی چین با استناد به خطوط نُه‌گانه در این بستر از دریا تشدید شد. م...

روش­های مسالمت­آمیز حل و فصل اختلافات بین­المللی، بخش مهمی از بدنه حقوق بین­الملل معاهدات به­شمار می­روند. کنوانسیون 1982 ملل متحد راجع به حقوق دریاها در پاره­ای از موضوعات مقررات متفاوتی در باب روش­های مسالمت­آمیز حل و فصل اختلافات بین­المللی پیش­بینی نموده است که گاهی فراتر از مقررات عمومی مربوط به حل و فصل اختلافات بین­المللی در آن کنوانسیون است. از همین رو، در این موارد با فرایندهای کمابیش ...

این نوشتار به بررسی و موشکافی شمول جغرافیایی کنوانسیون 1982 حقوق دریاها و به‌طور خاص، شمول و گستره جغرافیایی رژیم حقوقی ناظر بر تحقیقات علمی دریایی در این کنوانسیون اختصاص دارد. بر این اساس، حوزه‌های جغرافیایی تحت شمول (کنوانسیون مزبور و به تبع آن) رژیم ناظر بر تحقیقات علمی دریایی، به تفکیک مناطق مختلف دریایی از خط مبدأ را تشریح خواهیم نمود. در این راستا، با بیان مقدمه‌ای از شمول جغرافیایی کن...

مفهوم توسعۀ پایدار از دو دهۀ آخر قرن بیستم به‌تدریج وارد حوزۀ سیاست و اقتصاد شد و با اقبال جامعۀ بین‌المللی و پذیرش گسترده روبرو گردید. ورود این مفهوم به حوزۀ حقوق بین‌الملل در پی تدوین آن در معاهدات گوناگون منطقه‌ای و بین‌المللی صورت گرفت و همین امر انجمن حقوق بین‌الملل را بر آن داشت با تشکیل کمیته‌ای اصول حقوق بین‌الملل توسعۀ پایدار را شناسایی نماید. در این میان با توجه به نقش تعیین‌کنندۀ دیو...

جزایر اسپراتلی، مجموعه‌ای بیش از صد و پنجاه برجستگی دریایی است که در تصرف دولت‌های اطراف دریای جنوب چین قرار دارد. از دیرباز و پیش از تدوین کنوانسیون حقوق دریاها همواره بر سر حاکمیت این جزایر میان چین و دولت‌های آن ناحیه اختلاف بوده و تمام تلاش‌ها برای حل و فصل اختلافِ مسئله از طریق مذاکره به بن‌بست رسیده است. از این روی، فیلیپین به عنوان یکی از دولت‌هایی که با رد حاکمیت چین بر آن جزایر بیشترین ...