سؤال اصلی این نوشتار پرسش از دلایل و ریشه‌های درون‌زا و برون‌زای بیداری اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری است که با استفاده از روش تحلیل اسنادی نگاشته‌شده‌است. به همین دلیل علاوه بر بررسی دیدگاه‌های ایشان، از آراء برخی از اندیشمندان اسلامی نیز بهره‌گیری‌شده‌است. از جمله نتایج این پژوهش آن است که عنوان بیداری اسلامی مفهومی است که بنا به ملاحظات تاریخی، فرهنگی و هویتی، بهتر می‌تواند حوادث و رخداده...

تحولات غیر منتظره ی خاورمیانه که در سال 2011 میلادی به وقوع پیوست، نظر بسیاری از صاحب نظران در امور بین المللی را به خود معطوف نمود. دیکتاتوری های دیر پای این منطقه در فاصله زمانی کوتاهی به دومینوی بحران گرفتار آمدند و از تغییر رژیم تا نا آرامی های گسترده و جنگ داخلی را از سر گذراندند. این وقایع در حالی پدیدار می گشت که چند سال پیش از آن و در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر در ایالات متحده، طرح...

از اواخر سال 2010 در خاورمیانه عربی جنبش هایی آغاز شد که تمام منطقه را تحت تاثیر خود قرار داد. در این میان اتحادیه اروپا نیز یکی از قطب های مهم در این درگیری ها بوده است. دیپلماسی اتحادیه اروپا در قبال تحولات خاورمیانه عربی دارای تناقضاتی بود. در مورد بعضی از کشورها سیاست صبر و انتظار را پیش گرفت و در مورد بعضی دیگر سیاست خشن و نظامی را در دستور کار خود قرار داد. اهداف این تحقیق در صدد است تا ع...

خاورمیانه به دلیل اهمیت استراتژیکی، ژئوپلیتیکی و ژئو اکونومیکی آن، از دیرباز در کانون توجه دولتهای بیگانه و قدرت های استعماری در جهان قرار داشته است. این منطقه، در مقام حوزه پیرامونی اروپا، واجد جایگاه مهمی در سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و قدرت های بزرگ آن، به لحاظ امنیتی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. اتحادیه اروپایی از نخستین روزهای شکل گیری، سیاست های ثابتی را نسبت به این حوزه در قا...

تحولات سیاسی سالهای 2011 و 2012 خاورمیانه بسیار سریع در تمامی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا گسترش و تسری یافته است. آنچه مسلم است تمامی این کشور با وجود تفاوت هایی که دارند، ولی به لحاظ سیاسی و اقتصادی و اجتماعی شباهت هایی با یکدیگر دارند. ساخت اقتصادی اکثر کشورهای عرب خاورمیانه مبتنی بر اقتصاد رانتی و رانتیریسم است و ساخت سیاسی عمده کشورهای خاورمیانه اقتدارگرایانه است. و در ساخت اجتماعی آنها...

قیام‏های مردمی در منطقه عربی، از جهت گسترش سریع و زنجیره‏وار آن و سرعت وقوع، موجب حیرت ناظران مسایل خاورمیانه و جهان عرب شد. در این مقاله استدلال می شود که در ورای حوادث مزبور، اعتراض به آنچه هشام شرابی «پدرسالاری جدید» خوانده، قرار داشت. علت گسترش سریع حوادث نیز همین بود. از سوی دیگر، به‌رغم شباهت‏ها، بین حکومت‌های عربی تفاوت‏هایی هم وجود داشته و اختلافاتشان در مواردی چون میزان وجود و حضور نها...

ایالات متحده همواره مدعی اصلاحات سیاسی با اعطای حق تعیین سرنوشت و حق رای به شهروندان در خاورمیانه  در جهت برقراری دموکراسی و آزادی های سیاسی بوده است. از طرفی، با حمایت از حکومت های غیردموکراتیک و با وقوع بیداری اسلامی شاهد بی توجهی به حقوق اساسی شهروندان در خاورمیانه هستیم. از این رو، مقاله حاضر به مقایسه رویکردجمهوری اسلامی ایران وآمریکابه نقش مردم درخاورمیانه می پردازد. سؤال اساسی این است: ع...

قیام‏های مردمی در منطقه عربی، از جهت گسترش سریع و زنجیره‏وار آن و سرعت وقوع، موجب حیرت ناظران مسایل خاورمیانه و جهان عرب شد. در این مقاله استدلال می شود که در ورای حوادث مزبور، اعتراض به آنچه هشام شرابی «پدرسالاری جدید» خوانده، قرار داشت. علت گسترش سریع حوادث نیز همین بود. از سوی دیگر، به رغم شباهت‏ها، بین حکومت های عربی تفاوت‏هایی هم وجود داشته و اختلافاتشان در مواردی چون میزان وجود و حضور نها...

تحولات غیر منتظره ی خاورمیانه که در سال 2011 میلادی به وقوع پیوست، نظر بسیاری از صاحب نظران در امور بین المللی را به خود معطوف نمود. دیکتاتوری های دیر پای این منطقه در فاصله زمانی کوتاهی به دومینوی بحران گرفتار آمدند و از تغییر رژیم تا نا آرامی های گسترده و جنگ داخلی را از سر گذراندند. این وقایع در حالی پدیدار می گشت که چند سال پیش از آن و در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر ...

با شکل¬گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای بر اساس منافع و علایق خود جهت-گیری¬های متفاوتی را در رابطه با این کشور که اهمیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خاصی در منطقه خاورمیانه دارد، اتخاذ نموده¬اند. در این میان تلاش پیگیر برخی دولت¬ها برای ساقط کردن حکومت اسد از جلوه¬های بارز تحولات سوریه محسوب می¬شود که بر پیچیدگی اوضاع این کشور افزوده است. بحران سوریه باعث بر هم خوردن معاد...