هدف این مقاله راه یافتن به پیش زمینه های اجتماعی ـ فرهنگی در قصه های مثنوی مولاناست، تا از این طریق بتوان به تصویری از سیمای جامعه عصر وی دست یافت. به همین منظور پس از گزینش نود قصه از شش دفتر مثنوی که دارای زمینه های اجتماعی آشکارتر بوده، به طبقه بندی طبقات، اصناف و مشاغل اجتماعی و تحلیل مباحث اجتماعی ـ فرهنگیِ بازتاب یافته در این قصه ها پرداخته شده است. در این پژوهش بیش تر به یکی از لایه های م...

مثنوی یکی از بزرگ ترین آثار عرفانی و اندیشگانی و ادبی به زبان فارسی است که در جهان شرق و غرب، آوازه یافته است. بسیاری از دانشمندان و شاعران و فیلسوفان جهان به مطالعه و خواندن مکرّر آن میل پیدا کردند و برخی بر آن شرح و نقد و تقریظ نوشتند. در ایران نیز از قدیم الایّام خصوصاً درویشان و عارفان و شارحان زبان عرفانی، با مثنوی انس و الفت داشتند و شروحی بر آن نوشته اند. بنابراین، برخی از نویسندگان در مقال...

رساله حاضر تاثیر ضرورتهای شعری بر ساختمان آوایی کلمات در دفتر اول مثنوی مولوی را بررسی کرده است . ضرورت شعری از دیدگاه زبانشناسی عبارتست از تغییریافتن ساختمان آوایی کلمات به دلیل انطباق آنها بر یک قالب شعری معین . از آنجا که در شعر فارسی اوزان متنوعی وجود دارد، لذا ضرورت شعری می تواند در وزنهای مختلف به گونه هایی متفاوت بر روی یک رشته آوایی واحد عمل کند. وزن شعر در مثنوی فاعلاتن - رمل است که در...

در این مقاله، سعی شده است که عناصر داستانی قصّه­ی شیر و نخچیران در دفتر اول مثنوی بررسی شود. همچنین، مقایسه‌ای بین این داستان در مثنوی با اصل آن در کلیله و دمنه انجام بگیرد. این تحقیق نشان می‌دهد که هر چند مولانا قصّه را از منبع دیگری در مثنوی آورده است، اما او یک مقلّد صرف نیست؛ بلکه عناصری به این قصّه افزوده است که نه تنها آن را زیباتر کرده، بلکه با به کار بردن این عناصر در قصّه، آن را به داستان‌ه...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پایان بندی داستان، یکی از عناصری است که جهت گیری نوینی به نقد ادبی داده است. هنر داستان پردازی مولانا در میان شاعران و نوابغ ایرانی تقریباً بی نظیر است. شگردهای روایی در مثنوی، ساختار و محتوای این اثر سترگ را در هم تنیده است. یکی از شاخصه های زیبایی شناختی که در داستان های مثنوی چشمگیر است، همین شیوة پایان بندی است. در پژوهش حاضر، شیوه های پایان بندی در شش دفتر مثنوی بررسی شده و مواردی که برجستگ...

چکیده ندارد.

چکیده : مراد از مدیریت زمان بطور خلاصه "در اختیار گرفتن زمان و کار خویش و اجازه ندادن به اینکه امور و حوادث زمان، ما را هدایت کنند"، می باشد. بر این مبنا در این نوشتار سعی شده است تا اهمیت موضوع مدیریت زمان، تبیین و ارزش و اعتبار وقت از نظر آیات قرآن، کلام اولیای دین، عرفا، ادبا و برخی دانشمندان، توصیف و همچنین آفات و عوامل بازدارنده در این مسیر تبیین وترسیم گردد. سپس از لابلای اشعار مثنوی مو...

گستره ی اصلی این پژوهش، رصد و بازشناسی مضامین حکیمانه ی ابیات سه دفتر آخر مثنوی مولانا در تطبیق با مضامین حکمی ادب عربی است. با تکیه بر نتایج به دست آمده در این تحقیق، می توان ادّعا نمود که مولانا در پاره ای از ابیات مثنوی، متأثّر از مضامین امثال و حکم و اشعار عربی بوده است. آشنایی مولانا با زبان و فرهنگ عربی و نیز مطالعه ی آثار ادبی برگرفته از این زبان، سبب شده است تا وی در کنار بهره گیری از مضا...