«لوطی» و «لوطی‌گری» در فرهنگ و مناسبات اجتماعی شهری ایران، تاریخی دیرپا و بنیاد و آبشخور این پدیده اجتماعی و فرهنگی عمری به درازای تاریخ «جوانمردی» دارد. لوطیان به عنوان میراث زوال یافته «عیاری» و «فتوت» عامل همیشه حاضر در بسیاری از آشوب‌ها و حوادث سیاسی دوره‌ی قاجار، به‌ویژه حوادث مشروطیت بودند. پژوهش حاضر ضمن بررسی پایگاه اجتماعی لوطیان، کارکردهای آنان در دوره‌ی قاجار را مورد بررسی قرار داده ...

حضور دولتهای استعماری روس وانگلیس در صحنه سیاسی ایران( سده نوزدهم /سیزدهم قمری) یکی از مهم ترین وقایع تاریخی به حساب می آمد. دولت قاجاری که به تازگی از جنگ های خا نمان سوز با روسها طی معاهدات گلستان وترکمان چای خلاصی یافته بود، هزینه ی سنگینی را پرداخته وبسیاری از شهرهای شمال غرب کشور را از دست داد ودر تب وتاب چنین معاهداتی به سر میبرد ،حضور ونفوذ انگلیس در این برهه ی تاریخی نه تنها مشکلی را ...

با ظهور و تثبیت مسلکِ نو ظهور شیخیه در کرمان، از آنجا که مؤسس و دیگر رهبران این طریقه با دولت قاجاری ارتباط خویشاوندی داشتد لذا بر اقتدار محلی آنان در عرصه سیاست در این شهر افزوده شد. خاندان ابراهیمی شیخی مذهب تنها به عنوان یک گروه مذهبی در کرمان به شمار نمی آمدند بلکه به سبب نفوذی که در بین حکام قاجاری داشتند با حضور خود در تشکیلات اداری و در اختیار گرفتن برخی مناصب حکومتی کرمان، بر تحولات سیاس...

چکیده با مرگ کریم خان زند و منازعات خونین بین بازماندگان زندی بر سر میراث او و به دنبال آن کاهش و زوال قدرت دولت مرکزی ، به رسم تاریخ سیاسی ایران ، بار دیگر فرصتی ایجاد شد تا قدرت های منطقه ای و ایلی در ایلات و ولایات مختلف  براساس میزان توان و قدرت سیاسی و نظامی خود ،درصدد بسط قدرت خویش ، خودمختاری ، دستیابی به سلطنت و یا نقش آفرینی در معادلات قدرت  برآیند. آذربایجان با موقعیت ویژه و مهمِ خود، ...

روس ها از اواخر حکومت صفوی در فکر الحاق منطقه قفقاز به قلمرو سرزمینی خود بودند و بر اساس معاهده گلستان، به بخشی از خواسته خود رسیدند. تلاش آنها برای رساندن مرزهای خود به رود ارس و کوشش جناحی از دربار ایران ـ که حول عباس میرزا جمع شده بودند ـ برای بازپس گیری مناطق ازدست رفته و به ثمر نرسیدن مذاکرات، زمینه ساز آغاز دوره دوم جنگ های ایران و روسیه شد. جناح عباس میرزا برای منفعل کردن گروه مخالف نبرد...

این مقاله درصدد بررسی مسئله تریاک در جامعه ایران عصر پهلوی است. اعتیاد به تریاک که در این دوره خود به معضلی بزرگ تبدیل شد، میراثی از دوران صفویه و قاجار بود. از اواخر دوره صفویه تولید و مصرف تریاک در جامعه افزایش یافت و در دوره قاجار و پهلوی، تجارت آن  نقشی مهم در اقتصاد کشور ایفا کرد. افزایش تولید و تجارت تریاک به منظور عرضه به بازارهای جهانی در عصر قاجار و انتقال فزاینده این روند به دوره پهلو...

در فاصله تأسیس دولت قاجار تا پایان سلطنت فتحعلی شاه (صدر قاجار) وقایع‌نگاران و مورّخان زیادی ظهور کرد. آن‌ها تاریخ‌هایی با ارزش‌های متفاوت نوشتند و تاریخ‌نویسی در این دوره را از حیث کمّی و در پاره‌ای موارد از حیث کیفی به توسعه و ترقّی نسبی رساندند. میرزا فضل‌الله خاوری شیرازی، در سال آخر سلطنت فتحعلی‌شاه آخرین اثر در تاریخ‌نویسی صدر قاجار را با نام تاریخ ذوالقرنین نوشت. سبک و رویه خاوری در نوشتن ت...

کریم خان زند به عنوان موسس دولت زندیه، عملکرد های سیاسی ویژه ای در ایجاد حکومت داشته است. اولین عملکرد سیاسی او طفره رفتن از عنوان شاهی بود که ناگزیر خود را وکیل الرعایا نامید و شاه اسماعیل سوم را شاه خواند تا به نوعی عدم مشروعیت خود را جبران کند. تساهل مذهبی کریم خان زند باعث آزادی بخشی به مذاهب موجود گشت، به نحوی که گروه های تصوف که در عصر صفوی و افشار مورد بی توجهی قرارگرفتند، به وطن بازگشتن...

سرزمین ایران از دوران گذشته برای تمام کشورهای اروپایی اهمیت و ارزش زیادی داشته است. وجود آبراهه خلیج فارس و بنادر آن، بخصوص بندر بوشهر بر اهمیت سرزمین ایران افزوده است و کشورهای اروپایی بخصوص دولت انگلستان و فرانسه برای رسیدن به اهداف خود اقدام به فعالیت های فراوان تجاری، نظامی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی کرده اند. سرزمین ایران از گذشته های دور دروازه ای رو به آسیا بوده است و این موقعیت موجب گردیده...

هدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش امتیاز بهره برداری از معادن خاک سرخ هرموز در روابط دوکشور ایران و انگلستان در دورۀ مظفری (قاجار) می باشد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به روش تحقیق تاریخی و با استفاده از اطلاعات لازم در منابع کتابخانه ای و آرشیوی و بر اساس نظم و توالی منطقی تاریخی نوشته شده است. یافته ها و نتایج: یافته نشان می دهد ساختار اداری بیمار ایران عصر قاجار، از جمله فراوانی ارتشاء، ناتو...