چکیده فروپاشی شوروی باعث تغییرات ژئوپلیتیک و افزایش کشورهای ساحلی خزر از دو به پنج شد. به دلیل ارتباط تاریخی ایران با دریای خزر، توجه خاص به مسائل و تحولات آن به عنوان موضوعی مهم و با اولویت در دستور کار تصمیم‌گیران و مجریان سیاست خارجی کشورمان قرار گرفته است. در این مقاله که به بررسی مسایل دریای خزر از دیدگاه ایران می پردازد، ابتدا به سیر تحولات تاریخی دریای خزر، تاثیر‌گذاری و تاثیر‌پذیری ای...

چکیده: دریای خزر با مساحت 378 هزار کیلومتر مربع بعنوان بزرگترین دریاچه دارای ارزشمند‏ترین ذخایر آبزیان و تأمین کننده بیش از 80 درصد خاویار جهان شرایط خاصی را از لحاظ اکولوژیکی و تنوع زیستی پشت سر می‏گذارد. در کمتر از 14-12 سال تعداد ماهیان بالغ و تولید خاویار دریای خزر به صفر خواهد رسید. کنوانسیون محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران)، پس از 8 سال مذاکره میان دولتهای ساحلی، با نظارت و مشارکت ...

سواحل جنوبی دریای خزر بواسطه آبرفتگذاری رودخانه ها و پسروی این دریا تحت تأثیر فرایندهای زمین ساخت جدید و تغییرات اقلیمی کواترنر شکل گرفنه و در طول زمان دچار تغییر و تحولاتی شده اند.در این تحقیق به بررسی ویژگی های ژئومورفیک بخشی از نوار ساحلی مذکور(انزلی-چمخاته)پرداخته شده است.تفاوت گرانولومتری رسوبات سمت چپ و راست مصب سفیدرود موید نقش جریان های دریایی به عنوان یکی از فرایندهای مهم بر مورفولوژی ...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پیدایش نفت در دریای خزر و ظهور کشورهای تازه استقلال یافته در حاشیهء آن،کشورهای نوخاسته،خواهان مشخص شدن وضعیت مالکیت و تعیین حدود خود برای استخراج منابع بستر و زیر بستر دریای خزر به طور مستقل گردیده اند.مبنای حقوقی دریای خزر به دنبال پدید آمدن سه کشور دیگر در حاشیهء آن در چندسال اخیر،به عنوان منطقه ای حیاتی و اقتصادی و یکی از مهم ترین مناطق راهبردی جهان،باعث بروز ...

محیط زیست دریای خزر در اثر بهره برداری عظیم انسانی و تخلیة مقادیر زیادی از فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی تحت فشار بسیار زیاد است. مواد زاید ناشی از فعالیت انسانی به دریای خزر ریخته شده و محیط زیست دریایی و اکوسیستم دریای خزر را تهدید می کنند. ورود مقادیر عظیم آلاینده ها به دریای خزر به لزوم شناخت فیزیکی شیمیایی آب این دریا اهمیت خاصی می دهد . در این مقاله خصوصیات ph در مجاورت ایران و در آبها...

هدف این مقاله بررسی روند تغییرات سطح آب دریای خزر در طی سیزده سال گذشته به کمک ارتفاع سنجی ماهواره ای است. داده های ارتفاع سنجی از طریق ماهواره های topex/poseidon و jason-l تامین و از داده های تاید گیج های ساحلی بندر انزلی، بندر صدرا و بندر نوشهر برای کنترل نتایج حاصل از ارتفاع سنجی ماهواره ای مورد استفاده قرار گرفته اند. عمدة دستاورد های این مطالعه که در مقاله حاضر ارائه خواهد شد، به شرح ذیل ا...

این تحقیق در مورد مقایسه و بررسی رژیم حقوقی دریای خزر قبل و بعد از فروپاشی شوروی می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی مشخصات و خصایص فیزیکی و محیطی دریای خزر پرداخته شده است و همچنین اهمیت دریای خزر ذکر گردیده است. دریای خزر و به عبارت صحیح تر دریاچه خزر تا قبل از فروپاشی شوروی سابق بر طبق قراردادهای بسته شده میان ایران و شوروی (قراردادهای 1921و 1940)تحت رهبری دو کشور ایران و روسیه اداره می گرد...

سلیمان کوثری در سال 1365 در مقاله ای تغییر مسیر سفید رود را طی سال های 1982-1955 میلادی مورد بررسی قرار داد و بر اساس شواهد موجود (باند های ماسه ای ساحلی، باتلاقها  و...) ثابت کرد که در طول این مدت (حدود 27 سال ) رودخانه سفید رود از سمت شرق به غرب تغییر مسیر داده است. در این مقاله تغییر مجدد سفید رود از سوی غرب به شرق (عکس جهت ومسیر قبلی ) در طی 1982تا 2008 میلادی (حدود 27 سال ) مورد مطالعه قر...

با فروپاشی شوروی و استقلال قزاقستان، از نگاه این کشور قراردادهای 1921 و 1940 مابین شوروی و ایران در مورد دریای خزر، مشروعیت خود را از دست داد و مسئله رژیم حقوقی دریای خزر بوجود آمد. قزاقستان به عنوان یکی از جمهوری­های تازه استقلال یافته بدنبال ایجاد یک نظام حقوقی تازه برای دریای خزر می­باشد که در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه­ها و سیاست­های قزاقستان در قبال نحوه بهره­برداری کشورهای ساحلی دریا...

شرق دریای خزر در نیمه دوم قرن نوزدهم از اهمیت استراتژیکی ویژه ای برخوردار بود و با توجه به گسترش استعماری روس و انگلیس در منطقه و تهدید منافع یکدیگر اهمیت این منطقه دوچندان شد. روسها برای دستیابی به هند و انگلیسها برای جلوگیری از پیشروی روسیه به سمت هند، درصدد گسترش نفوذ خود در شرق دریای خزر برآمدند. عوامل تحریک کننده روس ها برای اتخاذ چنین تصمیمی در دو بخش قابل بررسی است. رقابت با انگلستان و ه...