یکی از داستان های مشهور فردوسی، خوان هفتم رستم یعنی نبرد با دیو سفید است . این داستان ویژگی های اصلی سبک فردوسی را داراست ، یعنی اغراق و مبالغه ، حماسی بودن ، موجز بودن . اما ویژگی دیگر این داستان ، تصویری بودن آن است . به همین جهت در بسیاری از نسخه های شاهنامه تصویرسازی شده است . درنگارگری ایرانی ، تصویرسازی های یک داستان واحد ، معمولا شبیه به یکدیگر اند . اما تفاوت هایی هم وجود دارد که متاثر ...

در تاریخ ما نقاشی و شعر در هم گره خورده اند. نگارگران ایرانی از اواخر سده 8 تا اوایل دوران معاصر آثاری خلق کردند که جوهر ، حال و هوا و معنای شاعرانه را در بیننده برمی انگیخت. سفارش نسخه های نفیس و زیبا و اشعار کلاسیک از سوی دربار ، حکام و شاهزادگان سلسله های حاکم بر ایران موجب استحکام پیوند بین هنرهای ادبی و بصری شد. در این راستا محقق با توجه به شهرت شعرای سبک خراسانی (فرخی سیستانی و منوچهری دا...

هدف: هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تشعیرهای خمسه نظامی شاه تهماسب و تطبیق آن با نگاره‌ها و تشعیرهای این دوره، ابتدا به منظور تشخیص نوع قلم پردازی و شیوه طراحی آثار و سپس مشخص کردن نگارگران این تشعیرهاست. روش پژوهش: این پژوهش به روش استقرایی بوده و جزئیات آثار و شیوه‌های تثبیت شده هر هنرمند برای رسیدن به نتیجه کلی درباره او استفاده شده است. منابع این پژوه...

مرقع گلشن یکی از نسخ منحصر به فرد نگارگری ایران است که در زمان جهانگیر شاه بابری در هند تهیه و مصورسازی شده است. علاوه بر این آثاری از نقاشان نامداری چون بهزاد، میرسید علی و عبدالصمد در آن گرد آمده است. آقارضا جهانگیری از جمله هنرمندانی است که به مانند سایر نخبگان زمان صفوی به هند مهاجرت نموده و در نقاشخانه سلطنتی دربار جهانگیر شاه بابری به خدمت مشغول گردید. بیشترین آثار خلق شده این هنرمند به گ...

دراین پایان نامه ابتدا به بررسی و تحلیل واژه ی دیو از زوایای مختلف پرداخته شده است سپس ملیت و هویت محمد سیاه قلم مورد بررسی قرار گرفته است، علاوه بر بررسی کتب، نشریات و پایان نامه های دانشگاهی که در مورد استاد محمد سیاه قلم تحقیق نموده اند برای رسیدن به نتیجه ای محکم تر با هنرمندان و کارشناسانی که به نوعی با محمد سیاه قلم سر و کار داشته اند و درمورد وی تحقیق و تفحص نموده اند مصاحبه های حضوری ان...

عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، و مذهبی دوران صفوی بر حضور زنان در جامعه تأثیرگذار بود. در ساختارهای جدید، نقش زنان بر اساس جایگاه اجتماعی آن ها شکل می گرفت. همچنین، با برپایی آرامش، کودکان در جوار مادرانشان، از امنیت و آموزش و پرورش بهتری برخوردار شدند. این عوامل نگارگران را به ترسیم بیشتر تصویر زنان و کودکان در نگاره هایشان ترغیب کرد. هدف مقالۀ حاضر شناخت جایگاه اجتماعی زن و کودک در دورة شاه طه...

نحوة تلقی عارفان مسلمان از جمله غزالی، سهروردی و نجم الدین کبری دربارة نور، مراتب انوار، انوار رنگین و عالم مثال، مسائلی است که این مقاله درپی بررسی آنها است. همچنین در این پژوهش، مطالبی دربار? تاثیر آرای حکمای مسلمان، مخصوصاً شیخ شهاب الدین سهروردی برهنر نگارگری ایرانی مطرح گردیده است. مسلماً اگر هنرمندی واجد بینش عمیق عارفان مسلمان دربارة نور و عالم مثال باشد، در آفرینش آثار هنری، با هنرمندی که...

فرم و صورت اژدها بارها در طول تاریخ هنر ایران، در قالب های گوناگون و با مضامین رمزگونه ظاهر شده است. اتصال این نقش به فرهنگ، باورها، جهان بینی اساطیری از یک طرف و ادبیات غنی و سرشار ایرانی از سوی دیگر، جایگاه آن را بیش از پیش اهمیت می بخشد. در این میان به نظر می رسد نگارگران با توجه به قصص اساطیری و منابع ادبی موجود خصوصاً شاهنام? حکیم ابوالقاسم فردوسی، در نمایش این موجود، به دستور زبان خاصی دست...

مطالعه درباب اینکه چگونه نگارگران به ترکیبی از عناصر بصری بر پای? منطق ریاضی، در ترسیم فضاهای نگارگری ایرانی دست یافتند و چیستی ترکیب های دربردارند? عناصر موجود، مباحثی است که بر پای? پژوهش در مفاهیم بنیادی و نظری فضاهای هندسی در علم ریاضیات و رابط? آن با هنرهای تجسمی و نیز قوانین بصری در طول تاریخِ طرح ریزی و پیکره بندی ساختار نگارگری ایرانی، با تحلیل اثر از منظر هندسی صورت پذیرفته است. بررسی م...

نقاشی ایرانی همواره متاثر از ادبیات بوده است. مقاله حاضر در پی آنست که میان نگاره ?سوگ شوی لیلی? منسوب به شیخ زاده و اشعاری از لیلی و مجنون نظامی در این باره، مقایسه ای تطبیقی صورت دهد. نظامی از سردمداران شعر تغزلی است که منظومه های او، بالاخص لیلی و مجنون با قدرت تصویرگرانه ویژه، همواره مورد تقلید شاعران و توجه نگارگران بوده است. در این جستار پس از شرح ابیات فوق از نظامی و بررسی نگاره همتای آن...