منظور از کانونی سازی، کانون دیدی است که در روایت شکل گرفته است و از آن منظر که ممکن است زمانی، مکانی، روانشناختی یا ایدئولوژیک باشد، افراد و وقایع داستانی مورد مشاهده و ارزیابی قرار می گیرند. در دل دلدادگی نیز در میان عناصر سازنده روایت، کانونی سازی حائز اهمیّت است. مندنی پور به عنوان یک نویسنده رئالیست و مدرن به جای تک صدایی، صدای شخصیّت های مختلف داستان را به گوش خواننده می رساند. در این رمان، ...

صاحب نظران تحلیل گفتمان در تحلیل متون ادبی، افزون بر جنبه های صوری و واژگانی، بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز تأکید دارند. نورمن فرکلاف، از نظریه پردازان تحلیل گفتمان انتقادی، متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می کند. این شیوه در توصیف و کشف دیدگاه های فکری نویسندگان و رویکردهای سیاسی و اجتماعی آنان کارآمد است. در این پژوهش رمان جزیرۀ سرگردانی، نوشتۀ سیمین دانشور، با استفاده ا...

گلشیری از رمان نویسان مدرن معاصر با خلق اثرش یعنی شازده احتجاب قدم در جریان تازه واردِ گونه ای رمان، به نام رمان نو نهاد و توانست با به کارگیری خلاقانۀ عناصر رمان نو به خوبی از عهدۀ آن برآید. وجه رمان نویی این اثر تا به حال مغفول واقع شده‌است. با توجه به اهمیت این رمان و تاثیراتی که در رمان‌نویسی ایران داشته، در این مقاله به بررسی یکی از عناصر رمان نویی شازده احتجاب یعنی مرگ شخصیتپرداخته ایم که ...

شرایط امکانی پیدایی «رمان» و «نمایشنامه» به‌عنوان دو قالب ادبی، محدود و موکول به شکل‌گیری سوژه مدرن است و از این‌رو این دو قالب ادبی برای جهان پیشامدرن، یکسره ناآشنا هستند. «تجدد ادبی» موجب شد تا در مضامین، قالب‌ها و کارکرد زبان و ادبیات فارسی تغییر رخ دهد و خصوصاً قالب‌‌های ادبی جدید به اموری آشنا برای مخاطب ایرانی بدل شود. این مقاله به چگونگی استقرار دو قالب ادبی رمان و نمایشنامه در میان مخاطب...

چکیده شخصیّت یکی از عناصر مهم هر اثر ادبی به ویژه رمان است. چگونگی و نحوه پردازش آن به انتخاب و نبوغ نویسنده بستگی دارد و همین امر باعث قوّت یا ضعف یک اثر ادبی می شود. نویسنده می تواند با شخصیّت پردازی مناسب، ویژگی های درونی و خصوصیّات پنهانی شخصیّت ها را نشان دهد و در نهایت به التذاذ ادبی مخاطب کمک نماید. رمان های «سووشون» و «جزیره سرگردانی» به شیوه رمان های مدرن و پست مدرن نوشته شده است. نویسنده...

چالش میان سنّت و مدرنیته به عنوان یک مسألۀ اجتماعی در آثار ادبی معاصر بازتاب یافته است. یکی از این آثار ادبی، که بازگو کنندۀ روایت تقابل این دو پدیدۀ اجتماعی است، رمان «اهل غرق» منیرو روانی پوراست که به شیوۀ رئالیسم جادویی به نگارش در آمده است. تبیین روابط و عناصر سنت و مدرنیته، انعکاس دیدگاه نویسنده و نقد آن هدف اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که نویسندۀ این رمان برخ...

تراژدی به عنوان یکی از دیرینه ترین ژانرهای ادبی، اکنون در آستانه سدۀ بیست و یکم، قرن اصالت تصاویر، از سوی برخی از منتقدان رد و انکار می گردد؛ اما در مقابل، عده ای نیز بر این باورند که گرچه جهان مدرن بسیاری از قابلیت های خلق و پرورش تراژدی اصیل و کلاسیک را از دست داده است، اکنون این نوع ادبی در لباسی تازه به حیات خویش ادامه می دهد. رمان سمفونی مردگان یکی از آثار برجسته داستانی فارسی از ابتدا تاک...

ادبیات داستانی معاصر امروزه با واژه هایی مثل مدرن و پست مدرن زیاد سر و کار دارد و جامعه ی ایرانی در پی یافتن برترین تالیف هایی است که اولا بتواند با تبیین زیر بناهای فکری و فلسفی این جریان آشنا شود و ثانیا نمودهای آن را در ادبیات داستانی– که پرطرفدارترین و پر مخاطب ترین نوع ادبی است– بیابد. اگرچه تمامی صاحب نظران اتفاق نظر دارند که برای این دو واژه، معنا و قطعیتی قریب به یقین نمی توان قائل شد؛ ...

یکی از توقعات و انتظارات رو به تحول در روابط و مناسبات شخصی در عصر مدرن، پدیـده خشونت علیه زنان در محیط خانواده و بدل شدن آن به مساله­ای اساسی است و از آنجا که خشونت علیه زنان باعث اختلال در کارکرد اساسـی خـانواده و منجر به گسـیختگی خـانواده مـی­شـود کـه انـواع آسیبهای اجتماعی را در داشته و در چنین خانواده­هایی، فرزندانی مستبد، بدون اعتماد بنفس و نابهنجار پرورش می­یابند هـدف از پـژوهش حاضـر، تح...

ادبیات مدرن، نقد ادبی و فلسفه­ی غرب، تأثیر عظیمی از نظریات آیریس مورداک، یکی از نامدارترین نویسندگان انگلیسی و فلاسفه­ی غرب، پذیرفته اند، اما متأسفانه این نویسنده و متفکر بزرگ کمتر در ایران شناخته شده است. در بیشتر رمان های مورداک، فلسفه نقش مهمی در روند حوادث و شخصیت پردازی ایفاء می کند و مسائل مختلف فلسفی- اخلاقی، همانند دیدگاه وی درباره­ی عشقو قدرت آن، هنر، اخلاقیات، خوبی، خدا و حقیقت، با با...