از آنجا که زبان مثل هر پدیده ی دیگری همواره در حال تغییر و تحول می باشد، لاجرم مقوله های دستوری آن نیز باید همسو با تغییرات موردنظر بازنگری شوند. یکی از مقوله های مهم دستوری که جای تحقیق جدی و همه جانبه دارد مقوله ی ’افزوده‘ است. افزوده یکی ازعناصر ساختمانی بند محسوب می شود که می تواند به صورت عبارت حرف اضافه ای، گروه اسمی، قید و همچنین بندهای ساده ظاهر شود. موضوع افزوده بحثی است که هم نظریه ...

روایت شناسی شناختی از رویکردهای نظام مند در چند دهۀ اخیر است که با توجه به دستاوردهای زبان شناسی و معناشناسی شناختی، نقش مؤثری در تبیین ماهیت و کارکرد متون روایی داشته است. ج. فوکونیه و م. ترنر چارچوب نظری آمیختگی مفهومی را به تفصیل بررسی کرده اند. مقالۀ حاضر، پس از معرفی رویکرد نظری آمیختگی مفهومی، به تبیین چگونگی فرایند معناسازی و شخصیت پردازی در دو قصۀ عامیانۀ ایرانی می پردازد. فرض ما این اس...

تا پیش از پیدایش زبان شناسی شناختی، بسیاری از زبان شناسان، استعاره را روشی برای خیال پردازی شاعرانه می دانستند. به همین دلیل، «استعاره» غالباً مفهومی ادبی به شمار می رفت. لیکن با اشاعة الگوی شناختی، کارکرد استعاره در گفتمان روزمرۀ اهل زبان مورد توجه قرار گرفت. پرسشی که در مقالۀ حاضر مطرح می شود این است که آیا «استعاره» می تواند باعث چندمعنایی در زبان فارسی شود یا نه. برای پاسخگویی به این پرسش...

در این مطالعه ی موردی، به بررسی تاریخچه ی مقالات، نظرات داوران در مورد بیست مقاله پزشکی چاپ شده در مجلات isi و پاسخ نویسندگان به این نظرات پرداخته شده است. برای درک نقش داوران به عنوان واسطه های تولید متن مناسب برای چاپ، چهار سوال طراحی شده است. نوع نظرات، نقش و ساختار زبانی آنها مورد بررسی قرار گرفته تا توصیفی از نظرات داوران که بر روی مقالات تأثیر می گذارند ارائه شود. نتایج نشان داد که نظرات ...

نظریه نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی یکی از معروف‌ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش‌های مختلف زبانی استفاده می‌شود. هلیدی معتقد است، که اصلی‌ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ به همین منظور گویشوران برای تبادل معنا، متن را می‌سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت‌های زبانی. بر اساس این رویکرد، ساختار زبان متأثر از نقش­هایی است که زبان در بافت ا...

در این مقاله به بررسی وتبیین دیدگاه هالیدی در قالب زبان شناسی نقش گرای سازگانی پرداخته شده و مفاهیمی نظیر فرانقش های سه گانة اندیشگانی، بینافردی و متنی تبیین وفرایندهای مادی،کلامی،رفتـاری،ذهنـی ورابطه ای تـوضیـح داده شـده اسـت.سپس به نقش هم انبازان فرایند،کنشگران،کنش پذیران و حامل و محمول پرداخته شده و در پایان، عناصر پیرامونی فرایند و طرح واژگانی متن نیز از نگاه هالیدی توضیح داده شده است. بر م...

هدف اصلی این پایان نامه، بررسی چگونگی نمایش مولفه های جنسیتی در گفتمان دو فیلم روسری آبی ساخته رخشان بنی اعتماد و لیلا اثر داریوش مهرجویی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و نشانه شناسی است؛ پرسش هایی در این باب که نظام مردسالارانه، به مثابه یک گفتمان، چه نظام معنایی بصری ای راایجاد کرده است؛ این نظام در بطن خود حاوی چه نشانه هایی است و برای به حاشیه راندن گفتمان رقیب، از چه ابزارهایی بهره می گیرد...

در تحلیل ساخت اطلاعاتی واحدهای زبانی مانند جمله، اطلاعات عرضه شده را به دو دسته تقسیم می کنند: اطلاعات نو و اطلاعات کهنه. نو یا کهنه بودن اطلاعات زمانی معنا دارد که از دید مخاطب به جمله یا پیام زبانی بنگریم. به بیان دیگر، در ساخت اطلاعاتی جمله، محور، مخاطب است و از دید اوست که اطلاعات جمله، کهنه یا نو قلمداد می شود. در این مقاله، پس از طرح مباحث و چارچوب نظری، راهبردهای عرضه اطلاع نو در آگهی ها...

دستور نقش­ گرای نظام­ مند هلیدی دستوری است که در قالب زبان­ شناسی نقش­ گرا تدوین شده است. حوزة سبک­ شناسی متون ادبی از حوزه­ هایی است که این دستور می­ تواند در آن اعمال شود. این پژوهش با هدف تحلیل سبک­ شناسی واژگانی به بررسی افعال در داستان هفت­ خوان رستم شاهنامه می­ پردازد. نتایج حاکی از آن است که بر اساس فرایندهای مادی، رابطه­ ای، ذهنی، رفتاری، بیانی و وجودی مطرح در فرانقش تجربی زبان، ویژگی س...