سیر العباد إلی المعاد نخستین معراج‌نامۀ منظوم ادب فارسی و داستان درماندگی روح سنایی در عالم مادّه و اشتیاق سفر و بازگشت به عالم معناست. سنایی مراتب وجود را از جمادی و حیوانی تا انسانی طی می‌کند و به مرتبۀ عقل کلّی می‌رسد و سپس به پیکر آخشیجی خود باز می‌گردد. بـررسی ساختار داستان­های  قهرمانانه از سوی جوزف کمبل، منجر به طرح نظریۀ «تک‌اسطوره» مبنی بر هستی‌مندی همیشگی یک قهرمان با پیکرگردانی مداوم ش...

روس‌ها از اواخر حکومت صفوی در فکر الحاق منطقة قفقاز به قلمرو سرزمینی خود بودند و بر اساس معاهدة گلستان، به بخشی از خواستة خود رسیدند. تلاش آنها برای رساندن مرزهای خود به رود ارس و کوشش جناحی از دربار ایران ـ که حول عباس‌میرزا جمع شده بودند ـ برای بازپس‌گیری مناطق ازدست‌رفته و به ثمر نرسیدن مذاکرات، زمینه‌ساز آغاز دورة دوم جنگ‌های ایران و روسیه شد. جناح عباس‌میرزا برای منفعل کردن گروه مخالف نبرد...

بروز سیل ویرانگر در ابتدای سال جاری که بخش‌های وسیعی از کشور عزیزمان را متاثر ساخت از دو جنبه قابل بررسی و ارزیابی است.  یکی هشداری جدی بر وقوع پدیده تغییر اقلیم و بروز پدیده‌های حدی بود که از عملکرد انسانی در برهم زدن توازن موجود میان منابع انتشار و مخازن جذب گازهای گلخانه نشات می‌گیرد. از سوی دیگر حاکی از تعرض صورت گرفته به حریم منابع‌طبیعی و بارگذاری‌های نابه‌جا و ناسازگار با قابلیت‌های سرزم...

«تکرار» به عنوان یکی از آرایه‌های بدیعی نقش بسزایی در شعر بر عهده دارد و در صورت کاربرد مناسب، می‌تواند بر جنبه‌ی زیبایی‌شناسیک و هنری یک اثر تاثیرگذار باشد. تکرار در شعر معاصر نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته و به نوعی، نقش همان قافیه و ردیف در شعر کلاسیک را ایفا می‌نماید.تکرار در ارکان مختلف (واک، هجا، واژه و جمله یا عبارت) در شعر معاصر حضور دارد و شاعران معاصر، استفاده‌های گوناگونی از آن برده‌...

سقراط بر این باور بود که میان معرفت و فعل اخلاقی، هیچ شکافی وجود ندارد؛ چراکه معرفت انسان، موجب تحقق فعل می‌شود. ارسطو ضمن انتقاد از این نگره سقراط، علت شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی را ضعف اراده می‌دانست. ابن‌سینا نیز برخلاف سقراط، معرفت را شرط کافی فعل در نظر نمی‌گرفت؛ اما برخلاف ارسطو، تأثیر میل بر اراده را هم علت شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی نمی‌دانست؛ بلکه از نظر او، اراده ناشی از معرفت عقل...

داشتن اطلاعات کافی از بیماریهای شایع محیط اطراف جزو نیازهای جوامع شهری و روستایی است. منشأ برخی از این بیماریها آلودگی هواست که توسط بشر تولید میشود و نتایج آن شامل پدیده‌های: گرمایش زمین، باران اسیدی و ازبین رفتن پوشش گیاهی است. از آنجاییکه سلامتی انسان وابسته به تنفس هوای پاک است، استنشاق گازهای سمی متراکم، مشکلاتی مثل اختلال تنفسی، پوکی استخوان، ناراحتی قلبی و غیره را سبب میگردد. ارزیابی این...

اثر ادبی هرچه پردامنه­تر و فراخ­تر باشد و با متون دیگر درهم تنیدگی و آمیزش بیشتری داشته باشد، تأثیر آن بر مخاطب بیشتر خواهد بود و بیشتر در معرض تقلید و الگوبرداری قرار خواهد گرفت. امام(ع) نیز از این خاستگاه، متن خویش در نهج­البلاغه را با میراث فرهنگی و لغوی عرب قدیم از شعر، مثل، حکمت و... مرتبط ساخته است. میراث شعری، گنجینه فرهنگی سترگی است که امام در رجوع به آن سستی نمی­ورزد و گاهی یک مصراع یا...

در غزوه تبوک ـ بر خلاف دیگر غزوات ـ میزان مشارکت فعال مسلمانان کاهش یافته بود و سستی آنان در جهاد، باعث تاخیر در تدارک سپاه و حرکت به سوی میدان نبرد شده بود. عده­ای از صحابه با کارشکنی، عذر خواهی و بهانه آوردن درصدد بودند حضور نیافتن در جنگ را توجیه کنند. خداوند در سوره توبه در واکنش به این وضع، با افشای نیت­های این گروه­ها، دلایل حقیقی مشارکت نکردن آنان را بیان کرد. بر اساس آیات سوره توبه، گرو...

اکثر محققین تاریخ و ادیان بر این باورند که مزدک پیش از آنکه یک دین­آور باشد. به عنوان یک اصلاحگر اجتماعی( (reformistاست؛ که به مبارزه بر علیه اوضاع نا مساعد زمان خود برخاسته و با نفوذ به دستگاه حکومت قباد ساسانی توانست پیروان زیادی را به دور خود جمع نماید. هدف اصلی مزدک برپا کردن نهضتی بر علیه مقررات ناعادلانه دردولت ساسانیان و درهم شکستن سنت­های منحط اجتماعی جامعه­ی کاستی آن عهد بوده است، مزدک...

هدف این نوشتار، شناخت مبانی و اصول عزل و نصب کارگزاران در اندیشه امام علی(ع) است. ضرورت این تحقیق، آسیب شناسی عزل و نصب های غیرمنطقی و کاربرد نتایج آن بر اساس موازین دینی و حکومت علوی در جامعه اسلامی هست. روش تحقیق، ازنظر هدف توسعه ای  و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی- تحلیلی هست و بر همین اساس، با تحلیل محتوای مضامین خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه، با تکیه بر روش خانواده احادیث ن...