نهشته­های کربناتی سازند درینجال به سن پسین کامبرین در سه برش مورد بررسی (واقع در شرق زرند) و از دولومیت، بانداستون­­های استروماتولیتی، ماسه­سنگ با میان لایه­های نازک مارنی تشکیل شده­اند. بر اساس شواهد سنگ­نگاری (اندازه­ی دانه و بافت) و داده­های ژئوشیمیایی (ایزوتوپ δ 18o و δ 13c و عنصری mg, ca, sr, na, mn, fe) چهار نوع مختلف دولومیت در سازند درنجال شناسایی شدند که به صورت اولیه و ثانویه قابل مشا...

سازند زیارت در برش نمونه واقع در شمال دهکده توچال (جنوب خاور تهران) با ستبرای 5/212 متر در بالای کنگلومرای فاجان و در زیر سازند کرج واقع شده است. سن سازند زیارت پالئوسن پسین تا ائوسن میانی است. مطالعات سنگ‌نگاری مقاطع نازک منجر به شناسایی 11 ریز رخساره شده است که به احتمال قوی در یک سکوی کربناته از نوع رمپ تک شیب (هوموکلاین) نهشته شده­ است. از فرایند­های دیاژنزی تأثیر گذار می­توان میکرایتی شدن،...

فرهنگهای دوران مفرغ ایران از نظرتاریخی بطور نسبی اوایل هزاره سوم تا اواسط هزاره دوم ق م یعنی حدود 1500 سال را در برمیگیرد (3000-1500ق م). این فرهنگ روبه رشد به شاخصهایی در زمینه فن­آوری ابداع چرخ سفالگری، نوآوری در فلزکاری مس، پیدایش خطوط آغاز ایلامی و ایجاد ساختارهای شهرنشینی دست یافته است. باتوجه به پیدایش مفرغ در این دوره ایجاد کارگاههای فلزکاری، میتواند به نوعی ایجاد بافتهای معماری صنعتی را...

پارچه طراز، از منسوجات نفیس و باارزش در دربار بسیاری از حکمرانان مسلمان مصر بود. بر روی این پارچه، نام‌ها و نشان‌های خلفا از طریق سوزن‌دوزی یا شیوه تاپستری نقش می‌شد. این پارچه به صاحب‌منصبان، ماموران دولتی و بعضاً فرمانروایان کشورهای خارجی اعطا می‌شد و نشان‌دهنده رضایت و اعتماد فرمانروا به فرد گیرنده آن بود. هدف از این پژوهش، بررسی طراز، مضامین و کارکردهای آن در دربار خلفای فاطمی می‌باشد. این پ...

فرش دستباف یکی از شاخصه‌های هویت ایرانی است که در جهان شناخته شده است و در بازنگری قدمت فرش، پیوند آن را با اسطوره‌های این سرزمین می‌توان دریافت. در این پژوهش، به فرش عصر پیشدادی و کیانی، با هدف شناخت و تحلیل کاربردهای آن، به روایت شاهنامه فردوسی توجه شده است. به دلیل ماهیت تجزیه‌پذیر الیاف فرش و در دسترس نبودن نمونه بافته‌هایی از گذشته‌های دور، بازخوانی تاریخ فرش ایرانی را در منابع مکتوب می‌تو...

مقاله حاضر می کوشد به بررسی تحلیلی نمادها، نشانه ها وتمثیلات موجود بر سنگ قبرهای ایرانی از منظر انسان شناختی باستان شناسی بپردازد. مرگ و تدفین از جمله مسائل مشترکی است که انسان پیش از اسلام و انسان عصر حاضر بطوری یکسان با آن مواجه است و به همین نسبت سنگ قبرها یکی از شاخصهای تدفین بشر با هر مذهب و با هر قومیت و ملیتی آنرا همواره مورد توجه قرار داده است. مطالعات انجام شده بر روی سنگ مزارها نشان م...

بین فرایندهای دیاژنزی، تشکیل سیمان‌های کوارتزی مهم‌ترین عامل کاهش‌دهندۀ تخلخل و تراوایی در ماسه‌سنگ‌های با عمق تدفین زیاد (بیشتر از 2 کیلومتر) است. کانی‌های رسی اغلب به‌عنوان کاهش‌دهندۀ کیفیت مخازن هیدروکربوری ماسه‌سنگی شناخته می‌شوند؛ هرچند بررسی مقاله‌های گوناگون و مطالعه‌های دقیق فرایندهای دیاژنزی نشان می‌دهد تشکیل کانی‌های رسی اتوژنیک در برخی از شرایط دیاژنزی نه‌تنها موجب کاهش کیفیت مخزنی ن...

آرامگاه  های محلۀ شیشه  ریز شهر جالق از جملۀ مقابر برجسته و منحصربه  فرد به  جای  مانده در استان سیستان و بلوچستان است. با وجود اینکه این مقابر در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما تاریخ دقیق احداث آن  ها مشخص نیست [و حدس زده شده] از دورۀ سلجوقی تا صفوی ساخته شده باشند. گذشته از تاریخ بنا و شیوۀ معماری، آنچه که این آثار را منحصر به  فرد کرده، مقابر مصطبه  ای موجود در کف و دفن نوزادان ...