چکیده یکی از فرایندهای واژه سازی در ساختواژة اشتقاقی، فرایند تغییر نقشی یا تغییر مقوله است که در آن،مقوله­ای بدون تغییر صوری، به مقوله ای دیگر تبدیل می شود که از جمله این تغییر نقش­ها، تغییر مقولاتی چون اسم و صفت به فعل تبدیلی است. در این مقاله، سعی بر آن است که با بررسی انواع مختلف تغییر نقشی، توجیهی ساختواژی از سبک خاص طرزی افشار، شاعر قرن یازدهم، در واژه­سازی به دست داده شود تا روشن گردد ک...

از حضرت امام جعفر صادق(ع) ششمین جانشین پیامبر اعظم اسلام(ص) (شهادت148هجری) میراث روائی کلانی برای شیعیان دوازده امامی و سایر مسلمانان باقی مانده است. بخشی از این میراث، مناظره های حضرت با مذاهب و مکاتب دیگر می باشد که در متون روائی شیعه به ثبت رسیده است. در این تحقیق تلاش شده مناظرات مورد نظر را استقراء کرده و ضمن مقایسه متون منتشر شده با یکدیگر، اعتبار سندی آنها نیز مورد بررسی قرار گیرد و سیر...

چکیده از دیرباز مردم ایران به دلایل مختلف و متعدد و البته در زمان های گوناگون مهاجرت هایی به هند داشته اند. از عمده ترین مهاجرت ایرانی ها به این سرزمین، مهاجرت عده ای از شاعران است که از پیش از قرن دهم آغاز می شود و در قرن های یازدهم و دوازدهم نیز همچنان ادامه دارد. بسیاری از این شاعران از اوایل قرن یازدهم تا اواسط قرن دوازدهم یعنی تا آخر حکومت صفویه در ایران، به هند مهاجرت کرده اند. به دلیل آ...

طرح اندیشۀ تفکیک بین دین و فلسفه در سال های اخیر از سوی حوزۀ معارف خراسان، چهرۀ جدیدی از مکتب اخباریگری و نصگرایی به نمایش گذاشته و بار دیگر توجه محقّقان عرصۀ دین پژوهی را به مسئلۀ نسبت عقل و دین از دیدگاه عقلگرایان و نصگرایان معطوف کرده است. در این میان، چگونگی رویارویی ملا محسن فیض کاشانی(اندیشمند قرن یازدهم) با این مسئله همواره با ابهام همراه بوده است. برخی او را به اخباری یاد میکنند و برخی د...

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه­های مهم زبان  پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان ترین دوره هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ نامه ها پرداخته اند.«کشف اللغات و الاصطلاحات » یکی از این فرهنگ نامه ها است.نویسنده ی این اثر«عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی»از مشایخ صوفیه،کتاب خود را در قرن دهم هجری نوشته است.این کتاب در ششصد وهفتاد و سه باب و به زبانی علمی و ساده ...

قاضی سید نوالله مرعشی شوشتری از علمای مشهور قرن دهم و یازدهم هجری در سال 956 هجری قمری در شوشتر متولد گردید.تحصیلات خود را در شهر شوشتر شروع و در مشهد مقدس تکمیل نمود و سپس به هندوستان مهاجرت کرد و از طرف سلطان هند محمد جلال الدین اکبر قاضی القضاة گردید و بدین مناسبت به قاضی شهرت یافت. در سال 1019 هجری قمری با سعایت حسودان در سن حدود هفتاد سالگی شهید شد و در آگرا(از ایالت اتو پردیش هند) مدفون گ...

تولید ابریشم در ایران، سابقه بسیار طولانی دارد و ایرانیان از دیر باز، با این کالای ارزشمند آشنا بوده اند. تولید این کالا، به طور عمده در شهرهای شمالی ایران رواج دارد. در قرن یازدهم هجری/ هفدهم میلادی، با ورود پرتغالی ها ، انگلیسی ها، و سپس هلندی ها به ایران، به علت نیاز آنها به ابریشم، این محصول، وارد بازارهای جهانی شد و عاملی برای رقابت شدید میان این کشورها گردید. در این مقاله تلاش شده است تا ...

مقاله ی پیش رو، جُستار و درنگی در آرا و احوال ابوالبرکات منیر لاهوری، نظم پرداز و نثر نویس توانای قرن یازدهم، در سرزمین هند است، وی بانگاهی نقادانه به سبک هندی و با بهره­گیری از پیشینیان سخن، آگاهانه از سبک هندی رویگردان شد و برای نخستین بار، از فارسی زبانان ایرانی الاصل که با پیروی از طرز تازه ، موجد و مروج سبک هندی بودند، به سختی انتقاد نمود و برای نشان­ دادن توانمندی زبان اربابان سخن، دو قرن ...

بی‌بی منجّمه سمنانی، بانوی نامدار و ستاره شناس ایرانی در قرن ششم از اهالی نیشابور، دختر کمال‌  الدّین سمنانی رئیس فرقة شافعیّة نیشابور و منجّم‌باشی سلطان محمّد خوارزمشاه بود. او به دلیل مهارت در علم نجوم، در دربار سلطان جلال الدّین خوارزمشاه و علاءالدّین کیقباد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شد. بیجة منجّمه، از زنان شاعر، منجّم و ادیب اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجرى است. وی به ماه کرمان شهرت داشت. معاص...