کشور ایران یکی از نخستین مراکز کشاورزی و باغداری جهان است. کشت و اهلی کردن بسیاری از گیاهان میوه ها و سبزیها، شناسایی و استفاده از گیاهان دارویی و صنعتی، آبرسانی و آبیاری و اختراع کاریز (قنات) بخش کوچکی از دستاوردهای فرهنگی ایرانیان در زمینهای کشاورزی و باغداری می باشد. غلیرغم این پیشینهی گرانبها و طولانی و سرآمد بودن مردم ایران در زمینهای کشاورزی، باغداری و گیاهان دارویی و صنعتی، متاسفانه بسیا...

در مقالۀ حاضر بینش حاکم بر جامعه شناسی تاریخی را بررسی کرده ایم و برآنیم تا قابلیت های آن را در تحلیل ماهیت تحولات اجتماعی آشکار کنیم. برای این منظور از روش کتاب خانه ای برای استخراج محتوای بینش جامعه شناختی تاریخی استفاده کرده ایم. یافته های تحقیق نشان می دهند زمینه های اجتماعی و فکری بینش جامعه شناسی تاریخی از قرن نوزدهم در دو حوزۀ تاریخ و جامعه شناسی شکل گرفت. باوجود تمایز سنتی حاکم بر علوم ...

پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی و تحلیلی در نظر دارد به بررسی سنگ نگاره های تیمره بپردازد. مطالعه هریک از این نقوش می تواند در شناخت تاریخ هنر، جانور شناسی، مردم شناسی و بوم شناسی منطقه موثر واقع شود.هدف پژوهش این است که نقوش و نگاره های تیمره با ویژگی های بصری، مفاهیم نمادین توجه بسیاری از هنرمندان به ویژه گرافیست ها را به خود جلب کرده و این نقوش می تواند قابلیت زیادی در گرافیک داشته باشد. یافته ...

ادبیات عامیانۀ ایران، علاوه بر ابعاد ادبی و هنری، منبعی عظیم و سرشار از اطلاعات دست اول مردم شناختی است و خوانندگان و پژوهشگران را با جنبه های گوناگون زندگی زمانۀ خلق اثر، چون باورها، خرافات، ارز ش ها و ضد ارزش ها، طبقات گوناگون جامعه، مشاغل، نظام اداری و اجتماعی، اصول اخلاقی، و... آشنا می کند. اسکندرنامه های منثور نیز از این دسته آثارند. در ایران اسکندرنامه های فراوانی به نثر و نظم، از اواخر س...

اجتماع محلی آخرین لایه اصالت فرهنگی و هویت دست نخورده و یکدست تلقی می شود. مطالعات انجام شده در این حوزه با قوت های خاص خود و البته کاستی های روش شناختی همراه بوده اند. وجه غالب پژوهش های این حوزه با تأثیرپذیری از جامعه شناسی پوزیتیویستی، بیش ازپیش به سوی تحقیقات پیمایشی و پرسش نامه گرایی کشانده شده است و منطق غالب بر آنها فرضیه سازی بوده است؛ به گونه ای که تناسب بین مسائل و روش های تحقیق با با...

خرافات نگرش یا رفتاری است که بر اساس ترس، تهدید، عادت و عوامل ناشناخته ای به ذهن فرد خطور می کند تا بر اساس نگرشش از اتفاقات ناخوشایند جلوگیری کند. این رفتار بر مبنای کنش منطقی و روابط علت و معلولی نیست. اگرچه گسترش سطح سواد و فرهنگ عمومی جامعه منجر به کاهش اعتقاد خرافی می شود؛ اما باید اذعان کرد حتی انسان های مدرن نیز نمی توانند به طور کامل خرافات را رد کنند یا عملا از آن خلاص شوند. پژوهش حاضر...

بحث ما در اینجا مربوط به وضع کنونی مردم شناسی در ایران است‘ و نیز درباره اصطلاحهایی که در مردم شناسی به کار می رود. بر این عقیده ایم که هر یک از اصطلاحها و مفاهیم مردم شناسی تحت تأثیر گرایشهای فکری و محیط خاص فرهنگی شکل گرفته اند. تفاوت مردم شناسی و مردم نگاری‘ اشاره به روش تحقیق در مردم شناسی و جنبه کاربردی مردم شناسی‘ از جمله موضوعاتی است که درباره آنها بحث می کنیم. آنچه مردم شناسی و جامعه شن...

از آنجایی که بافت تاریخی کاشان به عنوان یکی از مناطق ارزشمند شهری در ایران در حال فرسودگی و ویرانی است ، لازم است اقدامات موثری در جهت حفظ و احیای این منطقه ارزشمند انجام گیرد. در این تحقیق طراحی یک مرکز اجتماعی و اقتصادی برای بانوان در جهت افزایش پویایی شهری و توانمندسازی مردم عمدتا فقیر ساکن این بافت تاریخی انجام شده است. مهمترین اهداف تحقیق عبارتند از : باززنده سازی بافت تاریخی و رهائی آن ا...

نگرش سالهای اخیر به تاریخ نگاری محلی و بذل توجه به بررسی سنخیتهای قومی در چهار چوب و ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، مذهبی... باب تازه ای را در میان اندیشمندان و صاحب نظران گشوده است، به طوری که ثبت وقایع بومی، محلی و منطقه ای به صورت یک حرکت ملی و حتی فرا ملی، جایگاه ویژه ای را به خود در بررسی و شناخت اقوام جلوه گری می نماید. بدیهی است در کشور پهناور ایران که تاریخ چندین هزار ساله آن گواه تلاقی و...