شبکه استقرار جمعیت و نظام سلسله مراتب شهری در کشورهای مختلف از جمله کشورهای در حال توسعه از عدم تعادل محسوسی برخوردار است. کشور ایران نیز از این قاعده مسثنی نیست. مقاله حاضر با روش شناسی « توصیفی – تحلیلی » و با هدف بررسی و تحلیل نظام شهری استان اصفهان با تکیه بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از  مدل­ها وتکنیک­های رایج در زمینه تحلیل نظام سلسله مر...

  وجود سلسله مراتب شهری منظم سبب توزیع کالاها و خدمات به تمام جامعه و توزیع متعادل امکانات و خدمات‌رسانی به تمامی بخش‌های یک منطقه می‌گردد. شبکه شهری تنها مجموعه‌ای از عناصر کالبدی نیست و نقش و اهمیت هر سکونتگاه را میزان و ابعاد ارتباطات و جریان‌ها در یک نظام باز تعیین می‌کنند. شهرهای بزرگ‌تر با جذب و تمرکز مازاد بیشتر، تسلط خویش را بر شهرهای کوچک‌تر اعمال می‌کنند. این پژ...

استقرار سکونتگاه‌های انسانی و چگونگی پراکنش آن در سطح سرزمین گویای توان ترکیبی منطقه خواهد بود. از سوی دیگر الگوی قرارگیری سکونتگاه‌های شهری و روستایی در بستر مناطق نسبت به یکدیگر می‌تواند بیانگر مفاهیم همگرایی و واگرایی سرزمینی باشد. این مفاهیم در کنار یکدیگر سازمان فضایی شهر‌ها را شکل داده و از سویی یاری دهنده درک الگوی سلسله مراتب این نقاط سکونتگاهی نیز خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف ت...

کشور ایران نظیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه با مشکل تمرکز جمعیت و فعالیت در چند نقطه روبرو است. روند رو به رشد شهر نشینی در دهه‌های اخیر، همگام با مهاجرت‌های شدید روستا- شهری و همزمان با سیر تحولات اقتصادی - اجتماعی و سیاسی از مهم ترین عوامل ایجاد الگوی نظام نامتوازن شهری در ایران بوده که می‌توان ریشه آن را در نحوه توزیع منابع در سطح این مناطق جستجو کرد. منطقه زاگرس شامل استان‌های ایلام، کرم...

این مقاله به بررسی مناطق مختلف استان سیستان و بلوچستان از جهت وضعیت آموزش می‌پردازد. هدف این مقاله رتبه‌بندی مناطق و نواحی آموزشی از نظر میزان دستیابی دانش‌آموزان دختر و پسر مقاطع سه‌گانه تحصیلی به فرصت‌های آموزشی است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از داده های آماری آخرین سرشماری نفوس و جمعیت کشور بدست آمده است. از این رو سه نوع نابرابری در مورد استان سیستان و بلوچستان مشاهده می‌شود. نخست، بین ا...

1 - طبق محاسبات آماری انجام گرفته که در صفحات پیشین شرح داده شد و با توجه به تفاوت میزان شاخص انتخاب و ضریب ژینی بین هنرستانهای دخترانه و پسرانه، به این نتیجه می رسیم که فرصتهای دستیابی به تجهیزات تخصصی بین واحدهای مختلف فنی و حرفه ای، برای پسران و دختران یکسان نیست . بطوریکه میانگین اعداد ضریب ژینی محاسبه شده برای هنرستانهای پسرانه 27ˆ0 و برای هنرستانهای دخترانه 26ˆ0 می باشد به این معنی که در ...

  چکیده   نظام شهری تجسم فضایی اقتصاد سیاسی و نحوه مدیریت سرزمین در یک کشور است. با مطالعه نظام شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل جمعیت شهرها مشخص تر می‌گردد. نظام شهری ایران از الگوی سنتی کهکشانی در قبل ازسال،1300 به الگوی زنجیره‌ای به دلیل تمرکز امکانات و خدمات در شهرهای بزرگ متمایل شده است. این الگو ضمن بر هم زدن روابط منطقی شهرهای کوچک، میانی و بزرگ با یکدیگر، باعث آشفتگی در نظام شهری ایران شد...

امروزه ساماندهی و تعادل بخشی فضا از مسائل کلیدی در حوزه برنامه‌ریزی شهری است. از آن جایی که شبکه شهری تنها مجموعه‌ای از عناصر کالبدی نیست و نقش و اهمیت هر سکونتگاه را میزان و ابعاد ارتباطات و جریان‌ها در یک نظام باز تعیین می‌کنند، شهرهای بزرگتر با جذب و تمرکز مازاد بیشتر، تسلط خویش را بر شهرهای کوچک تر اعمال می‌کنند. تداوم این شرایط باعث شکل‌گیری عدم توازن در توزیع فضایی شهر‌ها و بروز مشکلات نا...

    این پژوهش به تحلیل فضایی سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه طی سال های1390-1375 پرداخته است. هدف این پژوهش تبیین نابرابریهای جمعیتی به منظور کاهش این نابرابریها در سطح شهرهای استان است. بررسی ها مشخص می سازد که در استان کرمانشاه با 29 شهر در سال 1390،  شهر کرمانشاه به عنوان مرکز استان با جمعیتی حدود 851405 نفر تقریبا 62.8 درصد جمعیت شهری استان و 8 برابر شهر دوم و 16برابر  شهر سوم(کنگاور) جمعیت...

نظام شهری مجموعه ای از شهرهای بزرگ و کوچک است که در کنار هم بافت یک ناحیه را تشکیل می دهند و در طول زمان در حال تغییر و تکامل هستند. از آنجایی که نحوه پراکنش نقاط سکونتگاهی در پهنه سرزمین، گسیختگی و عدم انسجام ساختار فضایی از مشخصه‌های نظام شهری در سطح کشور است، بنابراین بررسی آن در کلیه مناطق کشور، از جمله استان کردستان به منظور شناخت پیوندها و تفاوت‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف اصلی این پژو...